T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1981/3-995
K. 1983/1402
T. 28.12.1983
• HAKSIZ İŞGAL TAZMİNATI ( Fuzuli İşgalin Bir Haksız Eylem Olması )
• FUZULİ İŞGAL ( Zarara Uğrayan Mal Sahibinin Elkoyma Tazminatı İsteyebilmesi )
• ZARARIN VARLIĞI VE MİKTARININ KESİN OLARAK KANITLANAMAMASI ( Hakim Tarafından Doğrudan Doğruya Belirlenmesi )
• ELKOYMA TAZMİNATI ( Fuzuli İşgal Nedeniyle Zarara Uğrayan Mal Sahibinin İstemesi )
818/m.41,42
ÖZET : Haksız el koyma ( fuzuli işgal ) bir haksız eylemdir. Zarara uğramış olan mal sahibi elkoyma ödencesi isteyebilir. Zararın varlığı ve miktarı kesin olarak kanıtlanamazsa hakim tarafından doğrudan doğruya belirlenir.

DAVA : Taraflar arasındaki "haksız işgal tazminatı" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bursa Asliye 5. Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 10.12.1980 gün ve 1980/803-1087 sayılı kararın incelenmesi davalı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 30.3.1981 gün ve 1981/1602 - sayılı ilamı ile, "... Bozmaya uyulduğu halde mahkemece ecrimisille ilgili bozma gereği tam olarak yerine getirilmemiştir.

Elatılan 7,5 metrekarelik yere elatılmadan önce davacı işportacılık yapmak suretiyle kazanç sağladığını ve bu kazancına engel olunduğunu iddia etmediği ve dosyada bu yönde kabule müsait delil de olmadığı halde mahkemece başkaca inceleme yapılmaksızın "işporta gibi yararlanma hakkından yoksun bırakıldığının" kabulü ile ecrimisile karar verilmesi doğru değildir..." gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden: Davalı vekili

Hukuk Genel Kurulu kararı:

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle 8.3.1950 gün ve 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında fuzuli işgalin bir haksız eylem sayılması gerektiği ve bu yönden zarara uğramış olan malikin işgal tazminatı isteyebileceği kabul edildiğine ancak, zararın varlığı ve miktarını kesin olarak isbat etmek mümkün olmadığı takdirde Borçlar Yasasının 42. maddesi hükmünce hakim tarafından re'sen tesbit ve tayin olunacağına somut olayda gerçekleşen maddi olgular, davalı idarenin kamulaştırmasız elkoyduğu taşınmazın bulunduğu yer ve niteliği gözönünde tutulmak suretiyle hayatın olağan akışı ile genel yaşam deneyimleri nazara alınarak beş yıl için 19500 lira işgal tazminatı takdir olunmasında açık bir isabetsizlik ve Borçlar Yasasının anılan hükmüne aykırı bir yön bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun olan direnme kararının onanması gerekir.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının reddiyle direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle onanmasına, 28.12.gününde oyçokluğu ile karar verildi.

yarx