Kadınlar, 15 gün kaldı!


Evli kadınlar dikkat! Evliliğinizin başından itibaren edinilen mallara ortak olmak istiyorsanız, 15 gün içinde eşinizle notere gidip, sözleşme yapmanız gerekiyor


DEMET BİLGE
İSTANBUL - Yenilenen Medeni Kanun'a göre malların paylaşımı için evli çiftlere tanınan yasal süre iki hafta sonra bitiyor. Yıllardır evli olan çiftler 15 gün içinde notere gidip, evliliğin başından beri edinilen tüm mallara ortak olmak için sözleşme yapma hakkına sahip. Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından bir yıl geçmesine karşın, eşini alıp, sözleşme başına oturtmayı başaranların sayısı çok az.
1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren ve kamuoyunda büyük heyecan uyandıran
Medeni Kanun'un getirdiği en önemli yeniliklerden biri de kadınların boşandıktan sonra hak kaybına uğramasına, mağdur olmasına yol açan düzenlemenin ortadan kaldırılmasıydı. Eski kanuna göre, evlilik süresince çiftler arasında 'mal ayrılığı' rejimi geçerliydi. Yani evlilik süresince mal kimin üzerine kayıtlıysa, boşandıktan sonra da malın sahibi oydu.
Türkiye'de mallar genellikle erkeğin üzerine kayıtlı olduğu için, boşandıktan sonra kadınlar mağdur oluyor, ancak hak talebinde bulunamıyordu.


Eski evliler kapsam dışı

Ön çalışması yaklaşık 10 yıl süren Medeni Kanun, bu rejimi değiştirdi. 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren kanun, çiftler arasındaki yasal mal rejimini 'edinilmiş mallara katılım' olarak belirledi. Yani evlendikten sonra edinilen tüm mallar üzerinde eşler eşit paya sahip olacaktı. Ancak yasada önemli bir boşluk vardı, söz konusu düzenleme eski evlileri kapsamıyordu. Yasaya göre eski çiftlerin, evliliklerin başından beri edinilen mallara ortak olabilmeleri için de bir yıl içinde notere başvurup, sözleşme imzalamaları gerekiyordu. Yasa yürürlüğe girdikten sonra hareketlenen kadın kuruluşları bunun haksızlık olduğunu, Türkiye'de kadınların eşlerini notere götürüp, böyle bir sözleşmeye imza attırmalarının bir 'mucize' olduğunu öne sürdü.
Aradan bir yıl geçti. Bu süre içinde noterlerin kapısı defalarca çalındı. Ancak bu konuda bilgi alan çiftlerden birçoğu sözleşme başına oturmadı. Türkiye Noterler Birliği Başkanı Hasip Dinçer, noterlere yapılan başvuruların yetersiz olduğunu belirterek, "Biz yasa çıktığı zaman evli çiftlerin kendileriyle ilgili en uygun mal rejimini kabul etmek üzere noterlere gideceğini düşündük. Kaç kişinin başvurduğu konusunda net bir sayı yok. Ancak edindiğimiz bilgilere göre bu sayı oldukça düşük kaldı. Mesele tam olarak anlatılmadı. Ya da eşler bu durumu kabullendi. Hâlâ 15 gün vakit var, sözleşmeler noterlerde hazır" diye konuştu.
Türkiye Noterler Birliği Başkan Danışmanı Uğur Aktalay ise toplumun yeni Medeni Kanun hakkında yeterince bilinçlendirilmediğini vurgulayarak, şu görüşleri dile getirdi:
"Eşlerin yapması gereken şu; 15 gün içinde notere gidip, evliliğin başından beri edinilen mallara ortak olmak için sözleşme imzalayacaklar. Bu durumda boşanma ya da ölüm durumda eşler mağdur olmayacak. Özellikle kadınların mutlaka bu sözleşmeyi yapması gerek. 1 Ocak 2003'ten sonra kimsenin böyle bir hakkı olmayacak. Ellerini çabuk tutsunlar. Başvurular istenilen düzeyde değil. Sempozyumlar eğitim düzeyi yüksek kişilere verildi. Oysa bunu halka anlatmak gerekiyordu."


Ne yapacaksınız?

Eski evliler, evlendikleri tarihten, yasanın yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2002'ye dek edinilen mallara ortak olabilmek için 1 Ocak 2003'e kadar bir notere gidip 'edinilmiş mallara katılım' sözleşmesini imzalayacak. Böylece boşanma ya da ölüm durumunda, mallar eşit olarak paylaştırılacak

Radikal 15 Aralık 2002