Yapılan yargılamada hazır bulunmadan, salt gazete haberlerinden ve değişik tartışmalardan edindiğim izlenimleri paylaşmak istiyorum.

Bu güne kadar Orhan Pamuk yargılanırken dava dosyasına bile konuşma-yazı metninin getirildiği yazılmadı. Ancak basında tartışma, adliye önünde şiddet ve adliye içinde adliyenin adaletinin doğum sancıları vardı.

Bunlara bakınca durumu nasıl ele almalı ?

Öncelikle yurtdışında yabancı gazeteci ile yapılan bir sözlü görüşme-konuşma var. Bu konuşma-görüşme yabancı dille yapılıyor. Bu görüşme yabancı dilde yayın yapan yazılı basında yayınlanıyor.
Bu görüşmeyi-konuşmayı yapan yazar eleştiriliyor, yargılanıyor, saıdırıya uğruyor. Oysa, yalnızca gerçeğin peşinde koşarak ve gerçeğe sadık kalarak adalet sağlama iddiasındaki Adliyenin adaleti ve de diğer adalet sağlama biçimleri öncelikle şunları sormalıdır:

Yargılananın ağzından çıkan söz nedir, bu söz şüpheye yer bırakmaksızın kanıtlanabilmiş midir, bu söz tam nedir ?

Benim izleyebildiğim, okuma ve dinleme yoluyla edinebildiğim izlenimim, bugüne kadar bunun ortaya çıkarılmadığı yönündedir. Oysa saldırganlar, savunanlar, yargılayanlar, izleyenler ve de sitede yazanlar hep varsayım üzerinden yürüdüler.

Yargılanan ile gazeteci arasındaki görüşme bantı ancak iki yanda, yazar ile gazeteciden en az birinde bulunabilir.
Burada gazeteciyi ele alırsak, güvenilirliğini sürdürmek (gazetecilik etik kuralı) adına, görüşme yaptığı kişinin zarara uğramaması için bantı vermemek durumundadır.
Burada yazarı ele alırsak, sanık olarak "hiç kimse kendisi aleyhinde kanıt göstermeye zorlanamaz" hukuk ilkemiz uyarınca bant kanıtını gönüllü olarak ortaya çıkarmama hakkına sahiptir.
Hukukça geçerli olarak kanıtlanamayan ve yalnızca yabancı dilde yayımlanan bir yazıdan görüşmeci yazarı sorumlu tutamayız.

Yayınlanan yabancı dildeki kelimeler, öncelikle yazarın ağzından yabancıya, sonra yabancıdan türkçeye çevrilmiş olacaktır ki, işte ancak hukukça geçerli biçimde çevirileri yapılabildikten sonra ele alınabilir.

Buna rastlayan var mı ?

Ömer KAVİLİ
Hukukçu, Yeni sanık