BELKİ İŞİNİZE YARAR...

T.C. DANIŞTAY
9.Dairesi

Esas: 2000/6568
Karar: 2003/424
Karar Tarihi: 05.02.2003

DEFTER VE BELGELERİN İNCELEMEYE İBRAZ EDİLMEMESİ - İNCELEMEYE İBRAZ EDİLMEYEN DEFTER VE BELGELER

ÖZET : Söz konusu olayda,ceza kesilmesine neden olan defter ye belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi eylemin gerçekleştiği yılda yürürlükte olan hükmünde defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilebileceği belirtildiğinden ve olay tarihinde yürürlükte olan bu hükme göre kesilen özel usulsüzlük cezasında yasaya aykırılık bulunmadığından mahkemece onanması gerekirken, terkini yerinde değildir.

(213 S. K. m. 86, 148, 150, 257, Mük. m. 355)

İstemin Özeti : Yükümlünün 1994 yılına ilişkin defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle adına kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan davayı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunun 80. maddesi ile değişik mükerrer 355. maddesinde, bu Kanunun 86, 148 ve 257. maddeleriyle 150. maddesinin 4 numaralı bendi hükümlerine çekinme sebebi olmaksızın riayet etmeyenlere kanunda belirtilen miktarda özel usulsüzlük cezası kesileceğinin hüküm altına alındığı, olayda davacıdan 1994 yılı defter ve belgelerinin istenildiği ve ibraz edilmemesi üzerine anılan madde hükmü uyarınca adına özel usulsüzlük cezası kesildiğinin anlaşıldığı, ancak ilgili Kanunun olay tarihinde yürürlükte bulunan maddesinde defter ve belge ibraz edilmemesi halinde özel usulsüzlük cezası kesileceği yönünde herhangi bir hüküm mevcut olmadığından, kesilen özel usulsüzlük cezasında yasal isabet görülmediği gerekçesiyle kabul eden İstanbul 8. Vergi Mahkemesinin 20.4.2000 tarih ve 2000/665 sayılı kararının; defter ve belge ibraz etmeme fiilinin 1999 yılında gerçekleştiği, bu tarihte de dava konusu cezaya dayanak olan hükmün yürürlükte olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti :Cevap verilmemiştir.

Danıştay Savcısı Zerrin Güngör'ün Düşüncesi : Uyuşmazlıkta, yükümlünün 1994 yılı defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesi uyarınca kesilen özel özel usulsüzlük cezasını terkin eden vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 29.7.1998 tarihinde yürürlüğe giren 4369 sayılı Kanunun 13. maddesiyle değişik mükerrer 355. maddesinde; Bu kanununun 86, 148, 149, 150, 256 ve 257. maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 257. madde uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara ( Kamu İdare müesseselerinde bilgi verme görevini yerine getirmeyen yöneticiler dahil )özel usulsüzlük cezası kesileceği hüküm altına alınmıştır.

Olayda mahkeme kararında yükümlüden 1994 yılı defter ve belgelerinin incelenmek üzere istendiği, anılan mükerrer 355. maddenin 1994 yılında yürürlükte olan hükmünde defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi halinde özel usulsüzlük cezası kesileceği yolunda herhangi bir hükme yer verilmediğinden kesilen cezada isabet bulunmadığı gerekçesiyle terkinine karar verilmiş ise de; maddenin ceza kesilmesine neden olan defter ye belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi fıilinin gerçekleştiği 1999 yılında yürürlükte olan hükmünde defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilebileceği belirtildiğinden ve olay tarihinde yürürlükte olan bu hükme göre kesilen özel usulsüzlük cezasında yasaya aykırılık bulunmadığından mahkemece onanması gerekirken, terkininde isabet görülmemiştir.

Bu nedenle, temyiz isteminin kabulü ile temyize konu vergi mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.

Tetkik Hakimi İhsan Saçmalı'nın Düşüncesi : Dava konusu özel usulsüzlük cezasını düzenleyen yasa hükmü defter ve belgelerin istenildiği tarihte yürürlükte olduğundan ve defter ve belgeler gerekçesiz olarak ibraz edilmediğinden kesilen ceza yerinde olup temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:

Uyuşmazlıkta; 12.6.1999 tarihinde tebliğ edilen 1994 yılına ilişkin defter ve belgelerin istenilmesine ilişkin yazıya rağmen defter ve belge ibrazında bulunmayan yükümlü adına 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355/1. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezanın kaldırılması istemiyle açılan davayı; 1994 yılında dava konusu cezayı düzenleyen hükmün yürürlükte olmadığı gerekçesiyle kabul eden Mahkeme kararının; olay tarihinde dava konusu cezayı düzenleyen hükmün yürürlükte bulunduğu ve kesilen cezanın yasal olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 29.7.1998 tarihinde yürürlüğe giren 4369 sayılı Kanunun 13.maddesiyle değişik mükerrer 355. maddesinde; bu Kanunun 86, 148, 149, 150, 256 ve 257. maddelerinde yer alan zorunluluklar ile mükerrer 257. madde uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında maddede belirtilen miktarda özel usulsüzlük cezası kesileceği hükmü öngörülmüştür:

Olayda; 1994 yılına ait defter ve belgelerin istenilmesine ilişkin davalı idare yazısının 12.6.1999 tarihinde yükümlünün kardeşine tebliğ edildiği ve öngörülen sürede istenilen defter ve belgelerin ibraz edilmemesi üzerine hakkında vergi inceleme raporuna dayanılarak vergi indiriminin reddi suretiyle cezalı katma değer vergisi tarhedildiği ve dava konusu özel usulsüzlük cezası kesildiği anlaşılmaktadır.

Yükümlünün 1994 yılına ait defter ve belgelerinin istenilmesine ilişkin yazının 12.6.1999 tarihinde tebliğ edildiği ve öngörülen sürede defter ve belge ibrazında bulunulmadığı açık olup 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355, maddesi hükmünde düzenlenen defter ve belge ibraz etmeme fiili bu tarihte gerçekleşmiş olduğundan ve dava konusu olan ceza hakkında bu tarihte yürürlükte olan anılan Yasa hükmüne göre değerlendirilerek bir karar verilmesi gerektiğinden, istenilen defter ve belgelerin 1994 yılına ait olduğu ve o tarihte söz konusu Yasa hükmünün yürürlükte bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin kabulüne İstanbul 8. Vergi Mahkemesinin 20.4.2000 tarih ve 2000/665 sayılı kararının bozulmasına 5.2.2003 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)