Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 73.maddesi ve de yukarıda verilen bilgilere dayanarak şu açıklamalarda bulunabilirim:
1. Bir müzik cd’sinin satın alınıp, cd’deki parçaların bilgisayarda mp3 formatına çevrilmesi suç teşkil etmez. mp3 formatına çevrilen bu parçaları taşınabilir elektronik cihazlarımıza (telefon, mp3 çalar, vs...) aktarıp, bu cihazlarda parçaları dinlememiz suç teşkil etmez. Telefonumuza aktardığımız mp3 formatındaki bu şarkıyı arkadaşımızın çok beğenmesi üzerine onun telefonuna aktarmamız suç teşkil etmez.
2. -işin ahlaki ve vicdani boyutunu bir kenara bırakacak olursak- Paylaşım programı veya sitelerinden şarkı indirmek suç teşkil etmez. Bu şarkıyı telefonumuza aktarıp, telefonumuzda dinlememiz de suç teşkil etmez. Yine bu şarkıyı çok beğenen arkadaşımıza, şarkıyı yollamamız da suç teşkil etmez.
3. Bir müzik cd’sindeki parçaları mp3 formatına çevirdikten sonra bu parçaların -ister ticari ister amme hizmeti maksadıyla hareket edilmiş olsun- internet yahut farklı ortamlarda yayılması suç teşkil eder. Örneğin; bir sitenin forumunda, “x ezgisine ulaşmak isteyenler şu mail adresine isteklerini bildirirlerse parçayı yollarım” denilmesi ve gerçekten söz konusu parçanın kamuya yayılması suç teşkil eder.
4. Her ne kadar paylaşım programı veya sitelerinden şarkı indirilmesi suç teşkil etmese de, indirilen bu şarkıları başkasının kullanımına açıp adeta “saadet zinciri kurmak” suç teşkil eder. Burada dikkat etmemiz gereken bir diğer husus, bu eylemin kasten yapılmış olmasıdır. Örneğin; internet ortamında şarkı indiren bir kişi, bilgisayarla ilgili teknik bilgisinin azlığı nedeniyle indirdiği bu şarkının yahut bilgisayarındaki herhangi bir şarkının başkalarının kullanımına, ulaşmasına açık olduğunu bilmiyor ve parçanın kamuya yayılmasını istemiyorsa ilgili hükme göre cezalandırılamaz. Bu hükme göre cezalandırmanın söz konusu olabilmesi için herhangi bir şarkıyı diğer internet kullanıcılarının erişimine açtığının farkında olunması gerekir. (Burada yapılan açıklama, 3 numaralı açıklama bakımından da şamildir)
Son olarak şunu söylemek isterim ki; yasanın amacını aşan yorum yaparak, internet ortamında müzik parçası indirenleri ilgili hükme göre suçlu kabul etmek hukuken caiz değildir. Bu şekilde bir anlayışın benimsenmesi, toplum vicdanında da derin yaralar bırakacaktır. Şöyle ki; çeşitli programlar yahut forumlar aracılığıyla veyahut da kişisel olarak telif haklarını hiçe sayıp müzik parçalarını kamunun erişimine açanları ve bu işten maddi manevi kazanç sağlayanları cezalandırmak yani bataklığı kurutmak yerine bu bataklığın çevresine üşüşen sinekleri kovalamak, hatta bu sinekleri böcek ilacıyla zehirlemek ne yasanın amacıyla ne de mantıkla bağdaşabilirdir. Eğer ki; bataklık kurutulur ve buna rağmen kuru bataklıkta sinekler dolaşmaya başlar ve burayı tekrar bataklığa çevirmeye çalışırsa, o zaman sineklerin kovalanması gerekir.
* Sinema eseri gibi görsel-işitsel eserler içindeki ses tespitleri hariç olmak üzere, bir icrada yer alan seslerin veya diğer seslerin veya ses temsillerinin tespit edildiği ses taşıyıcısı fiziki ortam.
** Türkiye 7.7.1995 tarihinde, 4117 sayılı yasa ile “Edebiyat ve Sanat Eserlerinin korunmasına ilişkin Bern Sözleşmesi’ni” değiştiren 1971 Paris Sözleşmesi’ne katılmıştır.
Not: Yukarıdaki yazıda “mp3 formatı” olarak somutlaştırdığım ibare yerine herhangi bir teknik ibare de (mp4, wav, ...) gelebilir.