Sayın Barış Bey,

Maalesef TTK m.711/3 (Ödemeden men talimatı) bir işe yaramadığı, kötü amaçla kullanıldığı gerekçesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Bu maddenin ortadan kaldırılması ile sorunların da ortadan kalkacağı gibi yanlış bir düşünce hâkim olmuştur. Ancak önümüzdeki dönemde bu maddenin eksikliği nedeniyle birçok sorunun yaşanacağı ortadadır. Çünkü sizin durumunuzdaki gibi sahip olduğu çek gerçekten rızası dışında elinden çıkan keşidecinin muhatap bankaya ödemeden men talimatı vermesi söz konusu olamayacaktır.

Bu durumunda keşidecilerin iptal davası açmaktan başka bir imkânı kalmamaktadır. Artık mahkemelerin, keşidecinin ödemeden men talimatı imkânına sahip olmaması nedeniyle iptal davası açması durumunda, bu davada keşidecilerin hukuki yararının olduğu sonucuna varması gerekecektir. Ayrıca mahkemenin çek yapraklarının imzasız olması nedeniyle davayı reddetmemesi gerekecektir. Çünkü bu boş çek yapraklarının doldurularak tedavüle çıkarılması ihtimali yüksektir. Açtığınız davada çek yapraklarının elinizden çıktığını gösteren kuvvetli delilleri ortaya koymanız ve bu çek yapraklarının size ait olduğunu kanıtlamanızın yeterli olacağını düşünüyorum. Ayrıca burada yetkili mahkeme “Ödeme Yeri” mahkemesidir.

Ödemeden men talimatı (TTK m.711/3), muhatap bankaya yapılan bir telefonla gerçekleştirilebilmekteydi. Oysaki iptal davası açacak olan keşidecinin, ödeme yasağını yukarıda belirttiğimiz üzere ödeme yeri mahkemesinden alacağı düşünüldüğünde, iptal davasının ve bunun öncesinde alının ödeme yasağının (TTK m.669) zaman kaybına neden olacağı ortadadır. Bu yüzden ödeme yasağı (TTK m.669) alınana kadar çekin tedavül edip bankaya ibraz edilmesi mümkündür.

Aslında 711/3’ün kaldırılmasının yaratacağı sorunların hepsini burada açıklamak zor ancak burada başka bir hususa daha değinmek istiyorum. Şöyle ki bankalar TTK m.724’e göre sahte ve tahrif edilmiş çeki ödemekten dolayı sorumludurlar ve bankaların artık bu konuda daha çok dikkat göstermeleri gerekecektir. Dolayısıyla boş çek yapraklarının kaybolması ve bunların 3. kişiler tarafından doldurularak bankaya ibraz edilmesi halinde bankanın ödeme yapmaktan kaçınması gerekecektir. Aksi halde ödediği bedelden dolayı keşideciye karşı sorumlu olacaktır.

İyi Çalışmalar,