T.C YARGITAY
12.Hukuk Dairesi
Esas: 2011/ 3786
Karar: 2011 / 19608
Karar Tarihi: 20.10.2011

TAKİBİN İPTALİ İSTEMİ - ALACAKLININ YETKİLİ HAMİL DURUMUNDA OLMASI - YETKİLİ HAMİL OLAN LEHTAR CİRANTA TARAFINDAN KEŞİDECİ HAKKINDA TAKİP YAPILMASINA ENGEL OLMAMASI - KEŞİDECİ HAKKINDA BORCA İTİRAZIN ESASININ İNCELENEREK KARAR VERİLMESİ GEREĞİ

ÖZET: Takip dayanağı çekin yasal süresinde bankaya ibraz edilmesine ve takibin, ciro silsilesinde yer alan ve yetkili hamil olan lehtar ciranta tarafından, keşideci hakkında yapılmasına yasal engel yoktur.
(6762 S. K. m. 598, 602, 705)

Dava ve Karar: Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan takibe karşı borçlunun, alacaklının karşılıksız şerhinden önce cirosu bulunmadığından yetkili hamil olmadığını ve borca itirazını ileri sürerek icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, dayanak çek alacaklı lehtara geri döndüğünde, hamilin önceki cirantalara müracaat edemeyeceği gerekçesiyle takibin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.

Kambiyo senetleri ile ilgili hak sahipliğini ispat külfeti hakkındaki TTK.nun 598 ve 702.maddelerinde ….senedi elinde bulunduranın kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde salahiyetli hamil sayılacağı…. öngörülmüştür. Anılan maddeler tedavülü sona ermiş senetler hakkında uygulanmaz. Tedavülden sonraki ciroların alacağın temliki hükümlerini doğuracağı aynı kanunun 602 ve 705.maddelerinde ayrıca düzenlenmiştir. Tedavülü sona erip, ibraz edilen ve muhtelif cirolar görmüş senetlerde cirantalar atlanmak suretiyle müracaat borçlularına başvurularak senet bedelinin tahsili ile ona iadesi mümkündür. Bu halde, senet üzerinde ayrıca yeniden geriye dönüş cirosunun bulunması gerekmez. Ciro silsilesi içerisinde imzası olan ve senet elinde bulunan müracaat borçlusu yetkili hamil olduğundan takip hakkı mevcuttur. Ancak, vadesi veya ibraz günü henüz gelmemiş, başka bir anlatımla, ciro olanağı mevcut senetlerde cirantalar atlanmış ise bu takdirde bu kişi yetkili hamil sayılmaz.

Açıklanan durum karşısında, somut olayda, takip dayanağı çekin yasal süresinde bankaya ibraz edilmesine ve takibin, ciro silsilesinde yer alan ve yetkili hamil olan lehtar ciranta F. C. tarafından, keşideci hakkında yapılmasına yasal engel yoktur.

O halde, mahkemece, yukarıda açıklandığı üzere alacaklının yetkili hamil durumunda olması nedeniyle borçlunun bu yöndeki şikayetinin reddi ile borca itirazın esasının incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.

Sonuç: Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.366. ve HUMK.428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 20.10.2011 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)