T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 1985/2995
K. 1985/2865
T. 10.5.1985
• ALACAK DAVASI ( Bonoya Dayalı Alacağın Tahsili İstemi )
• BONODA ÖDEME TARİHİNİN BULUNMAMASI ( Görüldüğünde Ödenmesi Gereken Bir Bono Olması )
• GÖRÜLDÜĞÜNDE ÖDENMESİ GEREKEN BİR BONO ( Bonoda Ödeme Tarihinin Bulunmaması )
• KEŞİDE GÜNÜNDEN İTİBAREN BİR YIL İÇİNDE ÖDENMESİ İÇİN GÖSTERME ( Bonoda Ödeme Tarihinin Bulunmaması Nedeniyle )
6762/m.616,661,689
ÖZET : Bonoda ödeme tarihi bulunmuyorsa, görüldüğünde ödenmesi gereken bir bono sayılır. Bu bononun keşide gününden başlayarak bir yıl içinde ödenmesi için gösterilmesi gerekir. Poliçeyi kabul edene ve bonoyu düzenleyene karşı açılacak davalar vadenin geldiği tarihten itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.

DAVA : ...Kerestecilik Koll. Şti. ile Mustafa arasında çıkan davadan dolayı, ( İzmir İkinci Asliye Hukuk Hakimliği )'nce verilen 20.9.1984 gün ve 831-578 sayılı hükmü onayan dairenin 11.3.1985 gün ve 1267-1283 sayılı ilamı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, davalının davacı şirkette gece bekçiliği görevini yaptıktan sonra emekli olduğunu, çalıştığı 10 yıla yakın sürede şirketten borç para ve mal aldığını ve borcunu kıdem tazminatından ödemeyi kabul ettiğini, emekli olunca borcu olan ( 138.327 ) liranın kesilmek istendiğini ancak davalının kabul etmeyerek dava açtığını, iş mahkemesinden şirketin de mukabil dava açtığını, iş mahkemesinin mukabil davayı kabul etmeyip ayrıca asliye mahkemesinde dava açma hakkına işaret ettiğini ileri sürerek bonoya dayalı ( 115.000 ) liranın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili iddianın doğru olmadığını, senet alacağının zamanaşımına uğradığını, işçilerin baskı altında tutulması için böyle senetler alındığını savunmuştur. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Davalının temyizi üzerine dairemizce karar onanmıştır. Davalı taraf karar düzeltilmesi isteminde bulunmuştur.

Davaya dayanak yapılan 13.8.1977 tanzim tarihli ve ( 115.000 ) liralık bonoda vade tarihi bulunmamaktadır. Bu bono TTK.nun 689/2. maddesine göre görüldüğünde ödenmesi şart olan bir bono sayılır.

TTK.nn 616. maddesi hükmüne göre görüldüğünde ödenmek üzere keşide olunan senedin keşide gününden itibaren bir yıl içinde ödenmesi için ibrazı lazımdır. TTK.nun 661. madde hükmüne göre poliçeyi kabul edene veya bonoyu keşide edene karşı açılacak davalar, vadenin geldiği tarihten itibaren üç yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Bu üç yıllık süre görüldüğünde ödenecek senetlerde, ödenmesi için ibrazı gereken bir yıllık sürenin bitimi tarihinden itibaren işlemeye başlar. Senedin keşide tarihi 133.8.1977 olup ödenmesi için 13.8.1978 tarihine kadar ibrazı gerekmiştir. Bu tarihe göre üç yılın ilavesi ile ( 13.8.1981 ) tarihinde senet zamnaşımına uğramış olmaktadır.

Davalının iş mahkemesine açtığı dava 1983 yılında açılmış olduğundan, o davada şimdiki davacı şirketin savunması ve mukabil davası da zamanaşımı süresinin bitmesinden sonra dermeyan edilmiş olmaktadır. Zamanaşımını kesen başkaca bir işlemin mevcudiyeti de ileri sürülmemiştir.

Davalı taraf zamanaşımı def'inde bulunduğundan bu savunmanın incelenmesi gerekirken, mahkeme kararında bu yöne değinilmemiştir.

Bu durumda bonoya dayanan davanın zamanaşımı sebebiyle reddi gerekirken davanın kabulüne karar verilmiş olması kararın bozulmasını gerektirdiği halde, her nasılsa dairemizce onandığı anlaşıldığından davalı tarafın karar düzeltilmesi isteminin kabulü icap etmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin karar düzeltilmesi isteminin kabulü ile dairemizin 11.3.1985 tarih ve 1985/1267-1283 sayılı onama kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme kararının ( BOZULMASINA ), ödediği temyiz ilam ve karar düzeltme harcının isteği halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 10.5.1985 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.