T.C. YARGITAY

11.Hukuk Dairesi
Esas: 2009/10461
Karar: 2011/9242
Karar Tarihi: 21.07.2011


HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİ İLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ - MAKİNENİN KENDİSİNİN DEĞİL PROJESİNİN İŞ MAHSULÜ OLMASI - DAVACININ OLUŞTURDUĞU MAKİNE PROJELERİNİN DAVALI TARAFINDAN İLTİBAS OLUŞTURACAK ŞEKİLDE KULLANIMININ HAKSIZ REKABET TEŞKİL EDECEĞİ

ÖZET: Dosyada mevcut teknik bilirkişi raporlarıyla davaya konu Ram makinesi projelerinin davacı tarafından yoğun emek ve deneyimlerle bu hale getirildiği, davalı taraf üretiminin davacının proje ve teknik resimlerine dayanarak oluşturulduğu açıktır. Makinenin kendisinin değil ancak projesinin iş mahsulü olduğu tartışmasız biçimde ortaya çıkmaktadır. Davacının yoğun emek ve çaba harcayarak oluşturduğu makine projelerinin davalı tarafından iltibas oluşturacak şekilde kullanımının haksız rekabet teşkil edeceği kabul edilerek davalıların her birinin sorumluluğun değerlendirilmesi suretiyle hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekir.

(6762 S. K. m. 56, 57)

Dava: Taraflar arasında görülen davada İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 07.05.2009 tarih ve 2003/1227 - 2009/207 sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 19.07.2011 gününde davacı avukatı H. A. gelip, davalı avukatı tebligata rağmen gelmediğinden, temyiz dilekçesinin süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan davacı avukatı dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi A. S. tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, müvekkilince Türkiye'de üretilen RAM makinesinin müvekkilince yaratılan çizimlerinin hiçbir emek ve sermaye harcanmaksızın davalılarca ele geçirilip makine imalatına başlandığını ileri sürerek davalılar eylemlerinin haksız olduğunun tespiti ile haksız rekabetin men ine. haksız rekabet sonucu yaratılan maddi durumun ortadan kaldırılmasına, hükmün ilanına, (450.000.000.000.-) TL maddi ve (50.000.000.000.-) TL manevi tazminatın faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili 1960 yılından bu yana RAM makinelerinin yurt dışından ithalatının yapıldığını, çizimlerin tamamının yabancı menşeli olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporuna göre, davacı şirketin ram makinesini Alman Burckner marka ram makinesinden esinlenerek ürettiği ve üretilen makinelerde yeni sayılabilecek bir değişim ve ilavenin bulunmadığı, anılan makinenin çok eskiden beri yurt dışından ithal edilmiş olması nedeniyle makinenin Türkiye'de ilk defa davacı tarafından üretilmesinin ona haksız rekabet kurallarına göre koruma sağlamayacağı, kaldı ki davalılardan Cenktaş Ltd. Şti, N. A. ve E. A.'ın yaptığı bir üretim bulunmadığından kendilerine husumet yöneltilemeyeceği gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.

Karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.

Dava haksız rekabetin önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.

Davacı taraf yurt dışında üretildiği ve yurda ithalat yoluyla çok önceki tarihlerden itibaren girdiği tartışmasız olan Ram makinesinin kendisi tarafından yoğun emek ve para harcanarak projelendirildiğini, davalıların bu projeden kopyalayarak üretime geçtiklerini ileri sürmüştür.

Dosyada mevcut teknik bilirkişi raporlarıyla davaya konu Ram makinesi projelerinin davacı tarafından yoğun emek ve deneyimlerle bu hale getirildiği, davalı taraf üretiminin davacının proje ve teknik resimlerine dayanarak oluşturulduğu açıktır. Bu durumda makinenin kendisinin değil ancak projesinin iş mahsulü olduğu tartışmasız biçimde ortaya çıkmaktadır. Bu durumda TTK'nun 56 ve 57/5. maddeleri uyarınca davacının yoğun emek ve çaba harcayarak oluşturduğu makine projelerinin davalı tarafından iltibas oluşturacak şekilde kullanımının haksız rekabet teşkil edeceği kabul edilerek davalıların her birinin sorumluluğun değerlendirilmesi suretiyle hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde ve hatalı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın açıklanan nedenle davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 825,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 21.07.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı