T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/4735
K. 2005/12388
T. 15.7.2005
• MENFİ TESPİT TALEBİ ( Kiralanan Yerin Devrinde Hava Parası Alınması Yasaklanmış Olup Buna İlişkin Düzenlenen Sözleşme Ve Senetler de Yasaya Aykırı Ve Geçersiz Olduğu )
• KİRALANAN YERİN DEVRİ ( Hava Parası Alınması Yasaklanmış Olup Buna İlişkin Düzenlenen Sözleşme Ve Senetler de Yasaya Aykırı Ve Geçersiz Olduğu )
• HAVA PARASI ( Kiralanan Yerin Devrinde Hava Parası Alınması Yasaklanmış Olup Buna İlişkin Düzenlenen Sözleşme Ve Senetler de Yasaya Aykırı Ve Geçersiz Olduğu )
6570/m. 16
2004/m. 72
818/m. 19,20,65

ÖZET : Dava, menfi tespit talebine ilişkindir. 6570 SK'ya göre hava parası alınması yasaklanmıştır. Kiralanan yerin devrinde hava parası alınmasına ilişkin olarak düzenlenen senet ve sözleşmeler geçersizdir. Ihtilaf konusu senetler hava parası karşılığı düzenlendiğinden geçersizdir. Bu durum karşısında icra takibi nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti talebine ilişkin davanın kabulü gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı, dava dışı şahsa mülkiyeti ait olan dükkanın kiracısı olan davalı tarafından kendisine, aralarında düzenlenen 16.07.2003 tarihli sözleşme ile 5.0oo.oo0.000.-TL'ya devir edildiğini, 1.000.000.000.- TL peşin ödeyip, kalan miktar için 4 senet verdiğini ve bu senetlerden 1.500.000.000.- TL miktarında olanı da ödediğini, ancak dükkan sahibinin davalının yetkisi olmadığından devire izin vermediğini bildirmesi üzerine kalan senetleri ödemediğini, aralarındaki sözleşmenin 6. maddesine göre davalının aldıklarını iade etmesi gerektiğini bildirip, ödediği 2.5oo.oo0.oo0.-TL'nın davalıdan tahsiline, davalıda kalan senetler ve davalının yaptığı icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, devir sözleşmesi ile ödemesi kararlaştırılan paranın hava parası olup yasaya aykırı olduğu, yapılan ödeme ile verilen senetlerin geri istenemiyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının sair temyiz itirazının reddi gerekir.

2- Tarafların beyanları ile tüm dosya kapsamından, davalının kiracısı olduğu dükkanın kiracı lığını davacıya devir edilmesi karşılığı sözleşmede ödenmesi kararlaştırılan para hava parasıdır. Mahkemenin kabulü de bu doğrultudadır. Hava parası alınması buyurucu hukuk kuralı niteliğindeki 6570 Sayılı Yasanın 16. maddesi ile yasaklanmıştır. Sözleşme bu haliyle yasaya ve hukuka aykırı olduğundan B.K.'nun 19 ve 20. maddeleri hükmü gereği geçersizdir. Dava konusu senetler de hava parası karşılığı düzenlendiğine göre, bu senetler de geçersizdir. Halen ödenmeyen bu senetler B.K.'nun 65. maddesi kapsamında kalmaz. O nedenle davacının henüz ödenmeyen senetler ve hakkında yapılan İcra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkin talebi haklıdır. Mahkemece, ödenmeyen senetler ile yapılan icra takibi nedeniyle davacının davasının kabulüne karar verilmesi gerekirken, aksi düşüncelerle yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Birinci bent gereği davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bent gereği kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.07.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.