T.C. YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ

E. 2011/4263

K. 2011/13316

T. 29.9.2011

• SÖZLEŞMEYE AYKIRI TAHSİLATIN İADESİ İSTEMİ ( Reçete Karşılıkları - Sözleşmeye Aykırı Davranışın Müeyyidesi Olarak "Sözleşmenin Feshi" Kararlaştırılmış Olup Başkaca Bir Müeyyide de Öngörülmediğine Göre Davanın Reddi Gerektiği )

• SÖZLEŞMENİN FESHİ ( Sözleşmeye Aykırı Davranışın Müeyyidesi Olarak "Sözleşmenin Feshi" Kararlaştırıldığı - Sözleşmeye Aykırı Olarak Tahsil Edilen Reçete Karşılıklarının Tahsili İsteminin Reddedileceği )

• SÖZLEŞME MADDESİNE AYKIRI DAVRANIŞIN MÜEYYİDESİ ( Sözleşmenin Feshi Kararlaştırılmış Olup Başkaca Bir Müeyyide de Öngörülmediğine Göre Mahkemece Davanın Reddi Gerektiği )

818/m.19

ÖZET : Davacı kurum, davalı şirket ile akdedilen optisyenlik sözleşmesinin 3. maddesine aykırı davranılması sebebiyle sözleşmeye aykırı olarak tahsil edilen 647 adet reçete karşılığının davalılardan tahsili istemli davayı açmıştır. Taraflar arasında aktedilen sözleşmenin "ödeme şartları ve zamanı" başlıklı 4. maddesi hükmüne göre "kurumla sözleşmesi bulunsun veya bulunmasın, diğer gözlükçüler tarafından kabul edilen reçetelerin hiçbir şekilde gözlükçü tarafından fatura edilemeyeceği" kararlaştırılmış olup bu hükme aykırı davranmasını müeyyidesi olarak sözleşmenin feshedileceği belirtilmiştir. Sözleşmenin bu maddesine aykırı olarak tahsilat yapıldığı davalı tarafında kabulünde olup, bu sebeple taraflar arasındaki sözleşmenin davacı kurum tarafından feshedildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu maddeye aykırı olarak tahsil edilen reçete bedellerinin gerçeğe aykırı, mükerrer olduğu vs. iddia ve ispat da edilmemiştir. Öyle olunca, sözleşmenin bu maddesine aykırı davranışın müeyyidesi olarak "sözleşmenin feshi" kararlaştırılmış olup başkaca bir müeyyide de öngörülmediğine göre mahkemece davanın tümden reddi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükümün süresi içinde taraf avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı kurum asıl dava ve birleşen davasında, Davalı Y.’un optisyen olup davalı şirketin yöneticisi olduğunu, davalı şirket ile düzenlenen 27.2.2003 tarihli optik sözleşmesinin ödeme şartları ve zamanı başlıklı 3. maddesinin 4. Bendine göre "kurumla sözleşmesi bulunsun veya bulunmasın diğer gözlükçüler tarafından kabul edilmiş reçeteler, hiçbir şekilde gözlükçüler tarafından fatura edilmeyecektir" hükmünün bulunduğunu kurum müfettişleri tarafından yapılan soruşturma sonucu hazırlanan rapora göre yukarda bahse geçen hükme rağmen davalının kurum ile sözleşmesinin bulunduğu 1.1.2001 - 12.9.2003 tarihleri arasında 647 adet reçete karşılığı 21.897,90 TL tutarındaki faturayı kurum ile anlaşması olan veya olmayan optikçilerden temin ederek bedelini kurumdan tahsil ettiğinin belirlendiğini ileri sürerek kurumdan sözleşmeye aykırı olarak tahsil edilen 647 adet reçete karşılığı olan 21.897,90 TL.’nin reçetelerin ödendiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsilini istemiştir.
Davalılar kurumdan tahsil edilen reçete bedellerinden davalı şirketin herhangi bir kazancının bulunmadığını, İzmir ve Ege Gözlükçüler ve Optisyenler Derneğine üyelik şartı sebebiyle bazı firmaların davacı kurum ile anlaşamadığını, bu durumun ticaret hürriyetini kısıtlandığını, bu alacakları karşılığında reçeteleri alarak kurumdan tahsil ettiğini, tahsil edilen faturaların gerçeğe aykırı olmadığını, bu sebeple sözleşmede belirlendiği üzere davacı kurum ile aktedilen sözleşmenin feshedildiğini, başkaca bir cezai yatırım uygulanamayacağını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüyle toplam 19.273,43 TL davalı şirketten tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1- ) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının bütün temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- ) Davacı kurum, davalı şirket ile akdedilen optisyenlik sözleşmesinin 3. maddesine aykırı davranılması sebebiyle sözleşmeye aykırı olarak tahsil edilen 647 adet reçete karşılığı olan 21.897,90 TL.’nin davalılardan tahsili istemli davayı açmıştır. Taraflar arasında aktedilen 27.2.2003 tarihli sözleşmenin "ödeme şartları ve zamanı" başlıklı 4. maddesi hükmüne göre "kurumla sözleşmesi bulunsun veya bulunmasın, diğer gözlükçüler tarafından kabul edilen reçetelerin hiçbir şekilde gözlükçü tarafından fatura edilemeyeceği" kararlaştırılmış olup bu hükme aykırı davranmasını müeyyidesi olarak sözleşmenin feshedileceği belirtilmiştir. Sözleşmenin bu maddesine aykırı olarak tahsilat yapıldığı davalı tarafında kabulünde olup, bu sebeple taraflar arasındaki sözleşmenin davacı kurum tarafından feshedildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu maddeye aykırı olarak tahsil edilen reçete bedellerinin gerçeğe aykırı, mükerrer olduğu vs. iddia ve ispat da edilmemiştir. Öyle olunca, sözleşmenin bu maddesine aykırı davranışın müeyyidesi olarak "sözleşmenin feshi" kararlaştırılmış olup başkaca bir müeyyide de öngörülmediğine göre mahkemece davanın tümden reddi yerine yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerden dolayı davacının bütün temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerden dolayı temyiz olunan hükümün davalı yararına BOZULMASINA, 29.09.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.