Bu çıktı Dominant Mevzuat ve İçtihat programından alınmıştır.

YARGITAY
6. HUKUK DAİRESİ

Tarih : 26.11.2001
Esas No : 2001/8991
Karar No : 2001/9157


6570 - GAYRİMENKUL KİRALARI HAKKINDA KANUN 7

ÖZET: BİR KİRA YILI İÇİNDE YAPILMIŞ İKİ HAKLI İHTARA DAYANAN TAHLİYE DAVASININ KİRALAYAN TARAFINDAN AÇILMASI GEREKİR. KİRALAYAN DURUMUNDA OLMAYAN MALİKİN BU DAVAYI AÇABİLMESİ İÇİN ÖNCE KİRACIYA İHTAR TEBLİĞ ETTİREREK KİRA BEDELLERİNİN KANDESİNE ÖDENMESİNİ İSTEMESİ ONDAN SONRA İHTARLARI GÖNDERMESİ GEREKİR. DAVA HAKKINA İLİŞKİN OLAN BU HUSUSUN MAHKEMECE KENDİLİĞİNDEN NAZARA ALINMASI İCABEDER. SÜRESİZ AKİTLERDE VE KİRA BEDELİNİN SENELİK ÖDENMESİ GEREKEN HALLERDE İKİ HAKLI İHTAR OLUŞMAZ.

DAVA: Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye-alacak davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

KARAR: Dava, iki haklı ihtar sebebiyle kiralananın tahliyesi ve ödenmeyen 300.000.000.- TL. kira alacağının tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkeme 2 haklı ihtar sebebiyle kiralananın tahliyesine, 140.000.000.- TL. kira alacağının tahsiline karar vermiş, hüküm davalı tarafından temyiz olunmuştur.

1- Dosya kapsamına, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerekçelere göre ödenmeyen aylara ilişkin kira bedellerinin tahsiline ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları yerinde değildir.

2- 2 haklı ihtar sebebiyle kiralananın tahliyesine ilişkin hüküm kısmına yönelik temyiz itirazlarına gelince;

Bir kira yılı içinde yapılmış iki haklı ihtara dayanan tahliye davasının kiralayan tarafından açılması gerekir. Kiralayan durumunda olmayan malikin bu davayı açabilmesi için önce kiracıya ihtar tebliğ ettirerek kira bedellerinin kandesine ödenmesini istemesi ondan sonra ihtarları göndermesi gerekir. Dava hakkına ilişkin olan bu hususun mahkemece kendiliğinden nazara alınması icabeder.

Bu davanın 6570 Sayılı Yasanın 7/e maddesi ve yerleşmiş içtihatlar uyarınca akdin hitamını izleyen bir ay içinde açılması zorunludur. İhtarlar dava şartı olduğu için süre kesme niteliğine haiz değildir. Süre konusu kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle re'sen gözetilmesi gerekir.

İhtarların bir kira yılı içinde muaccel hale gelmiş (istenebilir durumu almış) değişik ayların kirasına ilişkin olarak en az iki defa kiracıya tebliğ edilmesi, haklılığı için de ödemelerin ihtarların tebliğinden önce yapılmaması şarttır. Tebliğden sonra yapılan ödemelerin hukuki değeri yoktur. İhtarlar tebliğ ile hukuki sonuç doğuracağından ödemelerde tebliğ tarihinin esas alınması şarttır. Keşide tarihi sadece muacceliyet bakımından önem taşımaktadır. Zira muaccel olmayan (henüz ödenmesi gerekmeyen) kira parasının istenmesi mümkün değildir.

Süresiz akitlerde ve kira bedelinin senelik ödenmesi gereken hallerde iki haklı ihtar oluşmaz.

Olayımızda, 1.6.1992 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesi davacı murisi C. ile davalı arasında düzenlenmiştir. Sözleşmenin 2. maddesinde "kira bedellerinin ait olduğu ayın en geç 3. günü mesai saiti bitimine kadar ödenmesi zorunlu olduğu" 3. maddesinde ise "ödenmemesi halinde diğer aylar kira bedellerininde muaccel hale geleceği" kararlaştırılmıştır. Bu şartlar geçerli olup, tarafları bağlar. Davacı 13.10.2000 keşide 17.10.2000 tebliğ tarihli ihtar ile ödenmeyen Eylül-Ekim 2000 ayları kira bedellerinin ödenmesini istemiştir. Davalı ödeme yönünden herhangi bir savunmada bulunmadığından bu ihtar haklıdır. Davacı 10.11.2000 keşide 15.11.2000 tebliğ tarihli ihtarname ile de ödenmeyen bir evvelki ihtardaki Eylül-Ekim ile Kasım 2000 ayı kira bedellerinin ödenmesini istemiştir.

Sözleşmenin 3. maddesine göre ilk keşide edildiği tarihte Kasım 2000 ayı kirası da muaccel hale geldiğinden ve o ihtar ile istenebileceği mümkün iken ikinci bir ihtar ile bu ayı istediğinden 2. ihtar haklı değildir.

Bu durumda olayda iki haklı ihtar olgusu gerçekleşmediğinden tahliye talebinin reddine karar vermek icap ederken kabul kararı verilmesi hatalı olduğundan tahliyeye ilişkin hüküm kısmının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenle kira alacağına ilişkin hüküm kısmının ONANMASINA, 2. bentte yazılı nedenle kiralananın tahliyesine ilişkin hüküm kısmının BOZULMASINA ve onanan kısım için aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına 26.11.2001 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Bu karar 2 haklı ihtar sebebiyle tahliye hakkı konusunda kıyasen düşündüğümüzde dava yada takipten önce malikin kendisi olduğu, kiraların kendisine ödenmesi gerektiği vs.hakkında ihtar çekmemiş olan malikin dava hakkı yoktur şeklinde bir sonuç çıkıyor.