Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 23.03.2012 tarih ve 2012/3489 E. 2012/4595 K. sayılı kararı ile çek iptali, ödemenin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi istemi ile hasımsız olarak açılan davada, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 757/1. maddesi uyarınca asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğuna dair karar

T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi
Esas: 2012/3489
Karar: 2012/4595
Karar Tarihi: 23.03.2012
ÇEKİN İPTALİ İSTEMİ - ÇEKİN ÖDENMESİNİN DURDURULMASI YÖNÜNDE İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLMESİ - KAMBİYO SENETLERİNİN ZAYİ NEDENİYLE İPTALİNE DAİR DAVALARDA GÖREVLİ MAHKEME - TİCARET MAHKEMELERİNİN GÖREVLİ OLACAĞI

ÖZET: İstem, kambiyo senedinin zayii nedeniyle iptaline ilişkindir. Kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptaline ilişkin davalarda öngörülenin aksine bir düzenleme bulunduğundan, görevin tayininde değer esasının benimsenmediği HMK'nın yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonra, bu nitelikteki davalarda sulh hukuk mahkemeleri değil asliye hukuk ve/veya asliye ticaret mahkemeleri görevlidir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 757. maddesinde de bu tür işlerde ticaret mahkemelerinin görevli olacağı öngörülmüştür. Bu da yasa koyucunun iradesinin bu tür işlerde ticaret mahkemelerinin görevli olması gerektiği yolunda olduğunu göstermektedir. Açıklanan bu nedenle istemle ilgili işe bakma görevi asliye ticaret mahkemesine ait olmasına rağmen görevsizlik ve dosyanın görevli sulh hukuk mahkemesine gönderilmesine dair verilen mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekir.(6100 S. K. m. 382, 383) (6762 S. K. m. 4, 5, 669) (6102 S. K. m. 757)

Dava ve Karar: Hasımsız olarak görülen davada Adana İkinci Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 05.03.2012 tarih ve 2012/103-2012/61 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, müvekkilinin lehdarı olup keşidecisi Z... Alüminyum Plastik San. Tic. Ltd. Şti. olan 29.02.2012 tarihli, H... Bankası A... Şubesine ait 102...65 numaralı hesaptan keşide olunan, 495... nolu, 19.234,53 TL bedelli çekin kaybolduğunu, çekin iptalini ve ödenmesinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece, davanın mutlak ticari dava niteliğinde bulunmadığı, HMK'nın 383, 382/e-6 maddeleri gereğince çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

İstem, kambiyo senedinin zayii nedeniyle iptaline ilişkindir.

01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren HMK'nın 383. maddesinde çekişmesiz yargı işleri ile ilgili olarak aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesinin görevli olacağı öngörülmüştür. Kıymetli evrak iptali davalarının çekişmesiz yargı koluna dahil olduğu kuşkusuzdur. Ancak, halen yürürlükte olan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 4. maddesine göre, Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır. Bu anlamda, mahkemenin davanın mutlak anlamda ticari dava olmadığına ilişen gerekçesinde isabet yoktur. Öte yandan, yine aynı Yasa'nın 5/2. maddesi uyarınca bir yerde ticaret mahkemesi varsa asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve TTK'nın 4. maddesinde tanımlanan ticari sayılan davalara ticaret mahkemesinde bakılır. Bu nedenle TTK'nın 669 ve devamı maddelerinde düzenlenen kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptaline ilişkin davalarda HMK'nın 383. maddesinde öngörülenin aksine bir düzenleme bulunduğundan, görevin tayininde değer esasının benimsenmediği HMK'nın yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonra, bu nitelikteki davalarda sulh hukuk mahkemeleri değil asliye hukuk ve/veya asliye ticaret mahkemeleri görevlidir. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 757/1. maddesinde de bu tür işlerde ticaret mahkemelerinin görevli olacağı öngörülmüştür. Bu da yasa koyucunun iradesinin bu tür işlerde ticaret mahkemelerinin görevli olması gerektiği yolunda olduğunu göstermektedir. Açıklanan bu nedenle istemle ilgili işe bakma görevi asliye ticaret mahkemesine ait olmasına rağmen görevsizlik ve dosyanın görevli sulh hukuk mahkemesine gönderilmesine dair verilen mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile kararın BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 23.03.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı