Anladığım kadarıyla Sorulan soruya forumda verilen cevaplar genel manada 2 başlıkya toplanabilir.
1)Sayın Ergin'in ortaya koyduğu ,koyu materyalist anlayışın ürünü olan, alt yapı ilişkilerinin temel belileyicic olduğu noktasından haraket eden hukukn varlık sebebini toplumsal ilişkilerde bulan görüş.
2)genel olarak,hukukun yine toplumun bir arada yaşamasından doğduğunu kabul eden görüş...
öncelile,hukukun,siyasetin,felsefenin(üst yapı kurumlarının) valığını ve içeriklerinin değişimini yalnızca altyapı kurumlarına bağlamak,yumurta ve tavuğu birbirine bu kadar salt bi biçimde bağlamak,Marks'a yapılan eleştirilerde olduğu gibi din ve ahlka düşüncesinin hukukun oluşumuna etkisi olmadığı firiyatına ulaştırır...Ki bu da bence düşünülemez bir bakış açısıdır
toplum hayatının sonucu olarak düşünülmesi de bana hukukun ve devletin oluşumunu Sosyal Sözleşmeye bağlayan rasyonalist doğal hukukçuları ve kollektif bilinç ve dayanışmayı baz alan sosyolojik olgucuları hatırlattı.bu görüşlerden 1.si somut bir tarihsel realiteye dayanmadığı diğeri de üst değerleri gözardı ettiği için eleştirilmş ve populeritesini 20 yy da kaybetmiştir...
=>> bu itibarla,hukukn oluşumu yalnıca bir hususa bağlanamayacağı kanaatindeyim.yani,yumurta tavuk ilişkisi kadar yalın değildir.Bence hukuk,devlet realitesinin(toplumsal ihtiyaçlardan doğan) otoritesini kurmak,kamu yararını ve toplumsal yaşamı sürdürtebilmek için,adalet ve eşitlik idealini hedef alan toplumsal davranış kurallarının kodifikasyonudur.