Sayın Meslektaşlarım,

Gündemdeki Avukatlık Yasası Taslağı ile ilgili olarak, özellikle mesleğe kabul, yeterlilik, uzmanlaşma gibi konuların daha somut değerlendirilebilmesi açısından, Adalet Bakanlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü'nün "Avrupa Birliği'ne Üye Ülkelerde Avukatlık Mesleği İle İlgili Düzenlemeler" başlıklı çalışmasından yaptığım alıntıları aşağıda aktarıyor ve ülkemizdeki sisteme kıyasla görüşlerinizi rica ediyorum.
Saygılarımla...

ALMANYA

AlmanHukukuna göre avukat, yargının bağımsız bir sujesidir. Buradaki yargı kavramıdar

anlamdaanlaşılmamalıdır; zira avukat, sadece adli mercilerin bir sujesi değildir.Nitekim

avukatlarıngörevi sadece mahkemelere çıkmakla kalmamakta, özellikle hukuki meselelerde

danışmanlıksuretiyle mahkeme öncesinde kendini göstermektedir.

Avukat,hukuki yardıma ihtiyacı olanın danışmanı ve vekili olarak, hakim ve savcılarakarşı

bağımsızbir görev üstlenmiştir. Bu görevi yerine getirebilmesi içinde, geniş yetkilerle

donatılmıştır.Alman Avukatlık Yönetmeliğine göre hukuki meselelerde görüş bildirme

yetkisisadece avukatlara tanınmıştır. Alman Anayasa Mahkemesi verdiği bir kararda,

bireylerinhukuki meselelerde bilgilendirilmesinin, aslında devletin asli görevleriiçersinde

olduğu,ve bu görevin yasa ile avukatlara bırakıldığı, ifade etmiştir. Bu anlamdaavukatlar

kamugörevi üstlenmişlerdir. Bu tanımlama avukatın kamu hizmeti görmesi şeklinde değil,

sadeceavukatın gördüğü görevin önemini ifade ettiği, bu bakımdan kendisine önemlihaklar

yanındaödevlerde yüklediği, şeklinde algılanmıştır.

AlmanAvukatlık Yönetmeliği avukatlığın serbest bir meslek olduğunu belirtmiş, ancak

bununyanında avukatlığın esnaflık olmadığını da ifade etmiştir.

AvukatOlabilme Şartları

Avukatolabilmek için;

�� Üniversitelerinhukuk fakültelerinde en az 3.5 yıllık bir eğitim programını başarıyla

tamamlayanlar,ülke genelinde yapılan sınava girerler.

�� Başarılı olanlarhukuk kariyerine hazırlık mahiyetindeki 2 yıllık staja başlarlar.

�� Stajyer tümzorunlu ve seçimlik evreleri tamamladıktan sonra, Eyalet Yüksek

MahkemesiBaşkanı, stajyerin staj boyunca aldığı notlarla birlikte sınav kurumuna

havaleeder.

�� Sınav Kurumustajyerin notlarını inceleyerek sınava alınıp alınamayacağına karar

verir.

�� Stajyerler sınavagirmeye hak kazanırlarsa yazılı ve sözlü sınava girerler. Öncelikle

yapılanyazılı sınavlardan adayın belirli bir puan barajını geçmesi gerekmektedir. Bu

barajıgeçemeyen adaylar sözlü sınava kabul edilmezler.

�� Yazılı sınavlardansonra yapılan sözlü sınav, bir olay hakkında hazırlanan dosyanın

incelenmesive tartışılması şeklinde geçer. Adaylar staj sonrası yapılacak sınava

sadece ikidefa katılabilmektedirler. İki kez de başarısız olan adayın bir kez daha

sınava katılmahakkı bulunmamaktadır.

Avukatlarınücretleri 1 Temmuz 2004 tarihli “Avukatların Ücretlerine İlişkin Kanun”

çerçevesindebelirlenebileceği gibi taraflar arasında serbestçe tayin edilebilmektedir.

Almanya'da1995 yılında yürürlüğe giren, "Ticarî Bir Mesleği İcra Etmeyen KişilerinOrtaklık

KurarakMesleklerini Yapmalarına Dair Kanun” ile Avukatlık ortaklıklarının kurulmasıyolu

açılmıştır.



AVUSTURYA

AvukatOlabilme Şartları

�� Avusturya’daavukat olabilmek için öncelikle bir hukuk fakültesinden mezun olmak

ve bununardından 5 yıllık bir mesleki eğitimden geçmek gerekmektedir.

�� Bu 5 yıllıksürenin en az 9 ayının adliyelerde ve 3 yılının da bir avukatın yanında

stajyeravukat olarak geçirilmesi gereklidir.

�� Adaylıksüresince en azından 42 günü (yarım gün üzerinden) tamamlayacak şekilde

çeşitlikonular üzerindeki eğitimler tamamlanmalıdır (örn. 6 günlük medeni usul ve

ADR eğitimi).

�� Stajyeravukatlar, Bölge İstinaf Mahkemesi’nin düzenleyeceği bir avukatlık

sınavındanbaşarılı olmaları ve barolar birliğince güvenilebilir olduklarına yönelik

kanaatbildirilmesi halinde avukat olarak baroya kayıt olmak için başvurabilirler.

Böyleliklebir büro açabilir ve dava alabilirler.

Mesleğinİcra Şekline ve Ücretlere Dair Bilgiler

Avusturya’daavukatların iş mahkemelerindeki bazı usuller dışında part-time hakimlik yapma

olanağıbulunmuyor.

Avukatlarbireysel olarak veya şirket kurarak görevlerini ifa edebilirler. Avukatlıkücretiyle

ilgiliolarak ise barolar tarafından oluşturulan davalarda alınacak vekalet ücretlerineilişkin

listelerbulunmaktadır. Bununla birlikte avukatlar alacakları vekalet ücretini serbestçe

belirleyebilirler;ancak, Baroların disiplin kuralları uyarınca alınabilecek en düşük vekalet

ücreti miktarına uymak zorundadırlar.

BELÇİKA

AvukatOlabilme Şartları

�� Öncelikle YargıKanunun 428. maddesine göre bir avukat adayının hukuk lisansına (5

yıl) sahipolması gerekir.

�� Bunu takiben üçyıllık bir staj süresini tamamlamaları 434. maddeye göre zorunludur.

�� Barolar BirliğiKonseyi tarafından muafiyet tanınmadıkça staj süresi askıya alınmamış

veyakesilmemiş olması gerekir.

�� Aynı Konsey stajsüresince adayların yükümlülüklere riayet edip etmediğini denetler.

Gerektiğindestaj süresini uzatabilir.

�� Aday listesindebulunan bir aday beş yıllık süreden sonra kayıtlı olduğu Baro’nun

yükümlülüklerineriayet etmezse kaydı silinir.

�� Hukuk doktorasınasahip olmakla birlikte on senedir avukatlık icra etmeyen bir

avukataKonsey onursal avukatlık payesi verebilir. Bu on yıllık süre kısaltılabilir.

Avukatlığagiriş yaşı ile ilgili herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Mesleğinİcra Şekline ve Ücretler Hakkında Bilgiler

Hukukdavalarında ancak Yargıtay avukatlığı sıfatı bulunanlar avukatlık yapabilir. Bu

avukatlarınen az 10 yıllık Baroya kayıtlı avukatlar olmaları ve ayrıca Yargıtay BarolarBirliği

tarafındanaçılan sınavı geçmeleri gerekmektedir.

Avukatlarücretlerine mesleklerinin gerektirdiği alçakgönüllülük esasına göre kendileri

belirler.Eğer kararlaştırılan ücret makul değilse Baro Başkanı bu rakamı indirebilir.

Kendiliğindenatanan avukatların ücretleri devlet tarafından atanır. Eğer bu konudan doğan

bir davasöz konusu olursa aksi taraflarca oybirliğiyle kararlaştırılmadıkça dava halkaaçık

görülür.Kanunun 446 ıncı maddesinin açık hükmü gereğince dava sonucuna göre ücret

anlaşmasıyapılamaz.

Avukatlarbir şirket kurmak suretiyle de faaliyet gösterebilirler. Ancak uygulamada her

avukatınmüstakil bürosu vardır.

Kanunun444. maddesine göre avukatlar adaletin ve gerçeğin savunması görevini özgürce

yaparlar.Müvekkillerle olan ilişkilerinde edindiği gizli bilgileri ifşa etmemeyükümlülükleri

vardır.Bunun yanında görevlerini ifası sırasındaki ifadelerinden dolayı dokunulmazlıklarısöz

konusudur.

Baroyakaydı olan her bir avukat istisnalar saklı kalmak kaydıyla Belçika’nın herhangibir

mahkemesindebir davada avukatlık yapabilir.

Kanunlabelirtilen hallerde avukat mahkemede veya savcılıkta hazır bulunmak üzere ihzar

edilebilir.Eğer bir avukat kendiliğinden bir davaya atanmışsa haklı sebepler göstermesihali

istisnaolmak üzere buna uymak zorundadır. Hukuki bir davada eğer bir taraf avukat

tutamıyorsaBaro başkanı kendiliğinden bir avukat atar.

Kanunun437. maddesine göre avukatlıkla bağdaşmayan işler başlığı altında kamugörevlisi

veya yargı mensubu olma durumu dazikredilmiştir.

ÇEKCUMHURİYETİ

AvukatOlabilme Şartları

�� Avukat olabilmekiçin; hukuk mastırı içeren bir hukuk fakültesinden (5 yıllık) mezun

olmak,

�� Bir avukatın yanındaveya bir şirkette hukuk görevlisi olarak 3 yıl staj yapmak,

�� Herhangi bir sabıkakaydının olmaması,

�� Avukatlıkyapmaya engel olacak bir disiplin cezası almamak,

�� Üniversite öğretimüyeliği dışında bir işle ve avukatlık mesleğiyle uygun düşmeyen

faaliyetlerleuğraşmamak,

�� Avukatlık sınavındanbaşarılı olmak ve

�� Avukatlık yeminietmek gerekmektedir.

Mesleğinİcra Şekline ve Ücretler Hakkında Bilgiler

ÇekCumhuriyetinde avukatlar bireysel veya şirket halinde faaliyet gösterebilirler.Avukatlık

ücretiesas olarak avukatla müvekkilin anlaşmalarına tabi olmakla birlikte; böyle birücret

belirlenmemişse bu konuyla ilgiliAdalet Bakanlığı genelgesi uyarınca belirlenmektedir.

DANİMARKA

Danimarka’da,hukuki prosedürler Adalet Yönetimi Kanununda düzenlenmektedir. Ceza

hukukundaiki temel haktan biri suçlamaya cevap verme, diğeri ise yasal yardımdan

yararlanmadır.Herkesin istediği avukatı atama ve avukatıyla özel görüşme yapma hakkı aynı

zamandaanayasal bir haktır. İlgili kişi istediği takdirde avukat masrafı devlet tarafından

karşılanmaktaolup, miktarını mahkeme tayin etmektedir.

AvukatOlabilme Koşulları

�� Avukatlarınhukuk fakültesi mezunu olmaları,

�� Avrupa Birliğiülkesi vatandaşı olmaları,

�� Sabıkalarınınolmaması,

�� Baroya kayıtücretini ödemeleri, s

�� Sosyal güvenliksistemine tabi olmaları gerekmektedir. Mesleğe kabul için gerekli

geçişsüresini Adalet Bakanlığı tayin etmektedir. Avukat olma niteliklerini taşıyanve

baroya kayıtolan avukatlara meslek icrası sertifikasını Danimarka Adalet Bakanlığı

vermektedir.

Mesleğinİcra Şekline ve Ücretlere Dair Bilgiler

Avukatıntemel görevi adalet hizmetlerinin geliştirilmesi, müşterilerinin hak ve

özgürlüklerininkorunması olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte, görevini icra ederken

avukatınkamu çıkarını da koruması aranmaktadır. Avukatların belirtilen sorumluluklara ve

meslekiyükümlülüklere uygun davranmadığı hallerde disiplin kurulu, avukatlara disiplin

cezasıuygulayabilmektedir. Sözkonusu yükümlülükler kendi hesabına çalışan veya birhukuk

firmasıörgütlenmesi olarak çalışan tüm avukatlara ayırım gözetilmeden uygulanacaktır.

Meslekicrasında avukatların bağımsızlığı ilkesi benimsenmiştir, avukatın müvekkilini

memnunetmek için meslek etiği ve standartlarının aksine davranmayacağı da özel olarak

düzenlenmiştir.

Avukatlarhakkında meslek etiği kuralları, avukatların müvekkili adına hangi koşullardadava

takipedebileceğini, ücret alma usullerini ayrıntılarıyla belirtmektedir. Uzman olmadığıbir

konuda,vekillik görevini üstlenmesi, uzman bir meslektaşına müvekkilini yönlendirmesi

gerektiğide özel olarak belirtilmiştir. Bu durumlarda yönlendirmesi karşılığındaherhangi bir

ücrettalep edemeyecektir.

Avukatlarhukuk firması olarak tek tüzel kişilik altında, kendi hesaplarına ya da aynıofisi

paylaşmaksuretiyle çalışmalarında aynı mesleki etik kurallarına uyacaklardır. Müvekkiliile

herhangibir çıkar çatışması bulunması halinde, vekillik görevinden çekilmeyükümlülükleri

demevcuttur. Bu gibi durumlarda müvekkilinden aldığı ücreti iade edecektir Avukatınalacağı

ücret adilve makul ölçüde olmalıdır. Yapılan masraflar, kararlaştırılan ücret miktarınıgeçtiği

taktirde,durumdan müvekkilini derhal haberdar etmesi gerektiği de ayrıca düzenlenmiştir.

Ücret karşılığıavukatın makbuz vermesi, yasadan kaynaklanan bir zorunluluktur.

Danimarka’daavukatlar Baro Yasasının 44. maddesi uyarınca mesleki teminat sigortası

yaptırmaklayükümlüdür. Avukatların karşı taraf avukatıyla ilişkilerinde uyacaklarıkurallar

da özelolarak düzenlenmiştir. Karşı taraf avukatının meslek icrasını engelleyicidavranışlarda

bulunmalarıyasaktır.

Avukatlaryanlarında çalıştırdıkları yardımcı avukatlara (assistant attorneys) gerekli eğitimi

vermek, meslek etiği kurallarına uygundavranmalarını sağlamak durumundadır.

ESTONYA

AvukatOlabilme Koşulları

Estonya’dabaroya yalnızca avukatlar, avukatların kıdemli katipleri ile avukat katiplerikayıt

yaptırabilirler.Baroya kaydolup avukatlık mesleğini icra edebilmek için:

�� Estonya’da veyabaşka bir AB ülkesinde ikamet ediyor olmak,

�� Aktif bir hukukkapasitesine sahip olmak,

�� Akredite edilmişbir hukuk programını tamamlamış olmak,

�� Yazılı ve sözlüolarak Estonya diline hakim olmak,

�� Dürüst ve yüksekahlaklı olmak,

Şartlarınınsağlamak gerekmektedir.

Bu şartlarısağlayan adaylar yazılı olarak barolar birliğine başvururlar ve yazılı vesözlü bir

sınavdangeçerler. Barolar birliğinin kurul kararıyla avukatlığakabul edilenlerin ismi resmi

gazetedeyayımlanır.

Avukatünvanı alabilmek için bu şartlar dışında:

�� En az 2 yılavukat katibi olarak veya en az 1 yıl kıdemli avukat katibi olarak çalışmış

olmak

�� Avukatlık sınavınıgeçmiş olmak gerekmektedir.Veya

�� Hukukprofesörleri veya en az üç yıl yüksek mahkeme üyesi olarak çalışmış olmak

�� En az 24 yaşındaolmak gerekmektedir.

Baroyakaydolmak için sınavdan geçmek gerekmekte ve avukatlar yemin ederek görevlerine

başlamaktadırlar.

Avukat kıdemlikatibi veya avukat katibi olarak baroya kaydolup avukatların nezaret ve

sorumluluğundaçalışmak için eğitim almış ve sınavdan geçmiş olmak gerekmektedir.

Mesleğinİcra Şekline ve Ücretler Hakkında Bilgiler

Avukatlarhukuk büroları, şirketleri aracılığıyla veya şirketlerin ortaklık kurması şeklindede

çalışabilirler.

BarolarBirliği bünyesinde mesleki uygunluk komisyonu görev yapmakta ve avukatların

periyodikolarak hizmet içi eğitimden geçmeleri gerekmektedir. En az her beş yılda bir bu

komisyonaalınan eğitimler hakkında bilgi verilmesi zorunludur. Bu komisyon avukatların

meslekiuygunluklarını inceleyip gözden geçirir.

BarolarBirliği Avukatlık ücretini belirleyemez, kısıtlayamaz. Vekalet ücreti ancak

müvekkilleyapılan sözleşmeyle kararlaştırılır. Bu saatlik, sabit veya müvekkile sağlanan

menfaategöre kararlaştırılabilir. Avukatlık mesleği için reklam yasağı bulunmaktadır.

Avukatlarınmeslek içi eğitimleri ayrı bir bölümde düzenlenmiş ve yaptırıma bağlanmıştır.

Hizmet içieğitime katılmayanların veya en son tabi oldukları mesleki uygunluk

değerlendirilmesindenveya en son girdikleri avukatlık sınavından itibaren 6 yıl geçenlerin

üyelikleri ve mesleki faaliyetleri askıyaalınabilmektedir.

FİNLANDİYA

Mesleğinİcra Şekline ve Ücretler Hakkında Bilgiler

Finlandiya’daavukatlık mesleği, Avukatlık Kanunu altında düzenlenmiştir. Sadece belirli

kriterlerikarşılayan ve Finlandiya Baro Birliği’nce kabul edilen kişiler avukatlık unvanını

kullanabilirler.Bu kapsamda toplam avukat sayısı 1600’dür.

Finlandiya’dahukuki yardım sağlama konusunda avukatlara bir tekel sağlanmamıştır.

FinlandiyaBaro Birliği avukatları mesleki konularda denetimle görevlidir. Bu denetim

avukatlıkbürolarında çalışan diğer hukukçuları da kapsamaktadır, ancak avukat olmayan ve

hukukiyardım hizmeti sunan kişiler Baro kontrolü dışındadır. Avukatlık Kanununun

gerekleriniyerine getirmeyen veya mesleki etik kurallarına uymayan avukatlar son çare

olarakBaro’dan uzaklaştırılırlar.

AvukatOlma Koşulları

�� Finlandiyavatandaşı veya Avrupa Ekonomik Alanı üyesi devletlerden birinin

vatandaşıolmak

�� En az 25 yaşınıtamamlamak

�� Dürüstlüğünedair şüphe taşınmaması ve yaşam tarzının avukatlık mesleği ile

bağdaşıyorolması

�� Müflis olamamakve tam fiil ehliyetine sahip olmak

�� Finlandiya’daveya Avrupa Ekonomik Alanı üyesi devletlerden birinde hukuk eğitimi

almışolmak. Avrupa Ekonomik Alanı üyesi devletlerden birinden hukuk eğitimi almış

olan kişileriçin Baro bilgi düzeyini tespit için ilave bir sınav yapabilir.

�� Avrupa Birliğiüyesi ülkelerin birisinde avukatlık unvanını almış olan bir kimse

Finlandiya’daherhangi bir sınava tabi olmadan mesleğini icra edebilir. Ancak bu

imkandanyararlanmak için söz konusu ülkede avukatlık mesleğinin en az üç yıl

boyunca icra edilmiş olması şarttır.