|
|
|
|
|
|
Forumlarda işe iade davası ve süreci hakkında doyurucu paylaşımlar var. İşe başlatmama tazminatı, boşta geçen en çok 4 aylık ücret,kıdem ve ihbar tazminatı ile izin ücretleri belirlenirken işe başlatmama tarihindeki ücret bulunup buna göre hesaplama yapılacaktır. İşte bu ücretin belirlenme şekli nasıldır. Eldeki davamda fesh tarihi olan 2009 'da brüt ücret 5.061 TL idi. Yıl 2012 peki şimdiki ücret nasıl belirlenecek. Aklıma pratik yol olarak 5.061(feshteki brüt ücret) : 666 TL (2009 asgari ücret) = 7.59 kat
7.59 katsayı x 886,50 TL ( 2012 brüt asgari ücret ) = 6.728,50 TL feshin kesinleşmesindeki ücret miktarı olarak bulunur.
Uygulama nasıl, temyiz mahkemesi kararları ne yönde. Teşekkür ederim şimdiden
|
|
 |
|
 |
|
Dostum Tevrat,
Bence yaptığın usülde bir hesaplama ile sonuca gitmek hatalı olacaktır. Zira işverenin her yıl zam yapma gibi bir zorunluluğu bulunmadığı gibi, somut durumu yansıtmayacak bir hesaplama da hakkaniyete aykırı olacaktır.
Bununla beraber, zam yapıldığı için işe başlatılmama tarihindeki ücretin geçersiz fesih tarihindeki ücretten fazla olduğu iddiasını ispat külfetinin de davacı işçide olacağı söz götürmez. O halde bu konudaki değerlendirme için, işverenin işyerinde çalışan ve davacı ile aynı işi yapan diğer işçilerin isimlerinin davacı işçi tarafından mahkemeye bildirilmesi, mahkemece bu işçilerin ücret bordrolarının işverenden celbi, hakeza bu işçilerin tanık olarak davetiye ile çağrılarak dinlenmesi ile hükme gidilmesi daha hakkaniyetlidir. Bu yol ile dahi çözüme ulaşılamamış olması halinde emsal ücret araştırması mantığı ile, emsal işyerlerindeki zam miktarı ve zaman aralığı, toplu iş sözleşmeleri konularında da sair kuruluşlardan, meslek odaları ve sandikalardan araştırma yapılabileceğini düşünüyorum.
Eksik inceleme ile karara gidilemeyeceğinden, senin yaptığın gibi bir hesaplama yönteminin kabul görmemesi gerekir.
T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2008/30657
K. 2009/8950
T. 31.3.2009
• İŞE BAŞLATMAMA TAZMİNATI ( Boşta Geçen Süreye Ait Ücretlerin Gününde Ödenmemesi Halinde Günlük Yüzde Beş Fazla Ödeme Kuralının Geçerli Olduğu - Mahkemece Bu Yönde Hesaplama Yaptırılması Gerektiği )
• BOŞTA GEÇEN SÜRE ÜCRETİ ( Gününde Ödenmemesi Halinde Günlük Yüzde Beş Fazla Ödeme Kuralının Geçerli Olduğu - Mahkemece Bu Yönde Hesaplama Yaptırılması Gerektiği )
• GAZETECİNİN YÜZDE BEŞ HAKKI ( İşe Başlatmama Tazminatı - Boşta Geçen Süreye Ait Ücretlerin Gününde Ödenmemesi Halinde Günlük Yüzde Beş Fazla Ödeme Kuralının Geçerli Olduğu/Mahkemece Bu Yönde Hesaplama Yaptırılması Gerektiği )
• GAZETECİNİN MESLEK KIDEMİ ( Sigorta Primine Tabi Olan ve Hizmet Süresine Eklenen Sözü Edilen Süre Ücretleri 5953 Sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanununun 14. Md. de Sözü Edilen Aylık Ücret Gibi Değerlendirilmesi Gerektiği )
4857/m.34
5953/m.14
ÖZET : Davacı kıdem, ihbar ve işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret ve yüzde beş fazla ödeme alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Feshin geçersizliğinin tespiti ve işçinin yasal süresi içinde başvurusu üzerine hak kazanılan en çok 4 aya kadar ücret, niteliği itibarıyla aylık ücret gibi değerlendirilmelidir. Sigorta primine tabi olan ve hizmet süresine eklenen sözü edilen süre ücretleri 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanununun 14, maddesinde sözü edilen aylık ücret gibi değerlendirilmelidir. O halde boşta geçen süreye ait ücretlerin gününde ödenmemesi halinde de anılan yasada öngörülen günlük yüzde beş fazla ödeme kuralı geçerli olur. Mahkemece bu yönde hesaplama yaptırılmalı ve indirim hususu da düşünülerek bir karar verilmelidir.
DAVA : Davacı kıdem, ihbar ve işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret ve yüzde beş fazla ödeme alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ş.Çil tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı gazetecinin meslek kıdemi taraflar arasında tartışma konusudur, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hizmet süresi 5 yıldan az olarak belirlenmiş, davacı vekili meslek kıdeminin 5 yılı aştığını ileri sürerek bu durumun Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğünden sorulmasını talep etmiştir. Mahkemece bu yönde gerekli araştırmaya gidilmeksizin eksik incelemeyle karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3- Davacı gazetecinin iş sözleşmesinin feshi, işe iade sonrasında işverence işe başlatılmaması suretiyle 13.4.2006 tarihinde gerçekleşmişir. İşe başlatma tazminatının işe başlatmama tarihindeki ücrete göre belirlenmesi gerekir. Yine boşta geçen en çok 4 aya kadar süre ücret ve diğer hakları feshi izleyen en çok 4 aylık sürede ödenmesi gereken haklar olarak belirlenmelidir. Dairemizin kararlılık kazanmış uygulaması bu yöndedir. ( Yargıtay 9.HD, 20.11.2008 gün 2007/30092 E, 2008/31546 K )
Dosya içinde başkaca veri bulunmadığı için bilirkişi tarafından geçersiz sayılan fesih öncesinde ödenen ücretlere göre hesaplamaya gidilmişse de, davacı vekili anılan rapora karşı itirazda bulunmuş ve işyerinde işçilere uygulanan ücret artışlarının belirlenmesini talep etmiştir. Davacı tarafın anılan itirazı üzerinde durulmalı ve işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücretler yönünden gerekli araştırmaya gidilmelidir, Gerekirse bilirkişiden ek hesap raporu alınmalıdır. Bu konuda da eksik incelemeyle karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4- Feshin geçersizliğinin tespiti ve işçinin yasal süresi içinde başvurusu üzerine hak kazanılan en çok 4 aya kadar ücret, niteliği itibarıyla aylık, ücret gibi değerlendirilmelidir. Dairemizin uygulamasına göre işçi en çok 4 aya kadar bu dönemde adeta çalışıyormuş gibi değerlendirme yapılmalıdır. Sigorta primine tabi olan ve hizmet süresine eklenen sözü edilen süre ücretleri 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışananlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanununun 14.maddesinde sözü edilen aylık ücret gibi değerlendirilmelidir, O halde boşta geçen süreye ait ücretlerin gününde ödenmemesi halinde de anılan yasada öngörülen günlük yüzde beş fazla ödeme kuralı geçerli olur. Mahkemece bu yönde hesaplama yaptırılmalı ve indirim hususu da düşünülerek bir karar verilmelidir.
5- Ücret için bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz 4857 sayılı İş Kanununun 34. maddesinde öngörülmüş ise de, davacı gazeteci olup 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanununda anılan faize yer verilmemiştir. Böyle olunca hüküm altına alınan 4 aya kadar boşta geçen süre ücreti yönünden yasal faiz yerine bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilmesi de hatalı olup ayrı bir bozma nedenidir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 31.03.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.
P.S. Boşta geçen süre alacağı, çalışılmayan ve boşta geçen geçersiz fesihten sonraki 4 aydaki ücret baz alınarak hesaplanır. İşe başlatmama tarihindeki ücret üzerinden değil.