Bilindiği üzere ipotek bir aynî haktır ve aynî haklar sebepten mücerret haklar olmayıp, bilakis illî haklardandır. Yani sebebini oluşturan şahsî hakkın (somut olayda acentelik sözleşmesinin) geçerli olup olmadığı, şahsî hakkın devam edip etmediği hususu ipoteğin de geçerli olup olmadığını veya devam edip etmeyeceğini belirlemektedir.
Sizin söylediğinize göre, acenta ipoteğin sebebi olan acentalık sözleşmesini sonlandırmak iradesindedir. Bilindiği gibi sözleşme iki tarafa borç yükleyen bir hukukî işlemdir. Bu sebeple tek tarafın kafasına göre sözleşmeyi sonlandırması mümkün değildir. Bakılmalıdır, acenta sözleşmeyi kanundan ya da sözlşmeden kaynaklanan bir hakka, bir yetkiye dayandırarak sonlandırıyorsa, haklı sebeble feshediyorsa, yani sigorta şirketinin haklı bir talebi olamayacak şekilde sözleşme nihayet buluyorsa arada borç ilişkisi kalmayacağından, ipoteğin temin ettiği sebebep de ortadan kalktığından ipotek fekkedilebilir hale gelmiş demektir. Sigorta şirketi rızaen tapuda ipoteğin fekki ferağı vermezse, acenta ipoteğin fekki (terkini) davası açmalıdır. Bu davada; ipoteğin sebebi olan acentalık sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülükler, karşılıkı prim, tazminat v.s. borçlar kalıp kalmadığı tartışılacak, acentanın borcu kaldığı sabit olursa ipotek fek edilemeyeceğinden davanın reddine, acentanın prim, tazminat v.s. borcu kalmadığı sabit olursa davanın kabulü ile ipoteğin fekkine karar verilecek.
Dediğim gibi bunun için acentalık sözleşmesinin şartları iyi irdelenmeli, sizin ifade ettiğiniz gibi "son poliçenin süresi sona ermeden sözleşme feshedilemez" veya acentanın sorumlluğunun devam etmesini gerektiren bir hüküm varsa sözleşmede, o zaman poliçe süresi veya sorumluluk süresi beklenmek zorundadır. Aksi halde acenta, sözleşmeyi haklı sebeple feshetmiş olmayacağından, sözleşmenin feshedilmesinden kaynaklanan sigorta şirketinin zararlarını karşılamak zorunda kalacaktır. İpotek bu zararları da temin ettiğinden, acenta ipoteğin fekkini talep edemeyecektir. Hatta sigorta bu zararlarının tazmini için ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe dahi geçebilecektir.
Saygılar...