Bu ilk karar sevgili meslektaşım.

YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
Esas Numarası: 1994/13-849
Karar Numarası: 1995/183
Karar Tarihi: 15.03.1995

İTİRAZIN İPTALİ DAVASI
ÜCRET SÖZLEŞMESİ
AVUKATLIK ASGARİ ÜCRET TARİFESİ
GEÇERSİZ SÖZLEŞME

1136 s. AvK/163, 164

ÖZETİ: İtirazın iptaline ilişkin davada, taraflar arasındaki düzenlenmiş olan, 26.8.1991 tarihli sözleşmede avukatlık ücreti tahsil şartına bağlandığı için geçersizdir. Bu nedenle avukatlık ücretinin o tarihte yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca takdiri gerekir. Mahkemece, 26.8.1991 günlü sözleşme geçerli kabul edilerek hüküm kurulması doğru değildir.

Taraflar arasındaki "itirazın iptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bursa Asliye 1. Hukuk Mahkemesi`nce davanın kabulüne dair verilen 14.9.1993 gün ve 1993/139-627 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine; Yargıtay 13. Hukuk Dairesi`nin 7.2.1994 gün ve 1993/9929-1994/1071 sayılı kararı; (... Taraflar arasındaki düzenlenmiş olan, 26.8.1991 tarihli sözleşmede avukatlık ücreti tahsil şartına bağlandığı için geçersizdir. Bu nedenle avukatlık ücretinin o tarihte yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca takdiri gerekir. Mahkemece, 26.8.1991 günlü sözleşme geçerli kabul edilerek hüküm kurulması doğru değildir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu`nca incelenerek direnme kararının süresınde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle 1136 sayılı Avukatlık Kanunu`nun 163. maddesinin ikinci fıkrasında avukatlık ücretinin, avukatla iş sahibi arasında serbestçe kararlaştırılabileceği hükme bağlandıktan sonra, aynı Kanunun 164. maddesinin birinci fıkrasında, ücret sözleşmesinin kural olarak belli bir miktarı kapsaması gerektiği belirtilmiştir. Bu hükümlere göre, avukatlık ücreti, maktu bir miktarı göstermek üzere serbestçe kararlaştırılabilecektir. Bu durumda, dava olunan veya hüküm altına alınan şeyin değeri ile avukatlık ücreti arasında herhangi bir bağlantı kurulmamaktadır. Bu koşullar altında avukatlık ücreti belli bir miktarı kapsamak üzere serbestçe kararlaştırılabilir. Bu yönden Avukatlık Kanunun`da özel bir sınırlandırma getirilmemiştir. Böyle bir sözleşmenin ancak genel hükümlere göre geçersizliği ileri sürülebilir veya iptali istenebilir.
Avukatlık Kanunu`nun 164. maddesinin ikinci fıkrasında yukarıda serbesti kuralına, bazı koşullar altında bir istisna getirilmiştir. Buna göre, hasılı davaya iştirak niteliğinde olmamak, davada gösterilen başarıya göre değişmek ve yüzde yirmibeşi aşmamak üzere dava olunan veya hükmolunacak şeyin değerinin belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak, kararlaştırılabilecektir. Burada, avukatlık ücreti ile, dava olunan veya hüküm altına alınacak şeyin değeri arasında bağlantı kurulduğundan, Yasa koyucu, maktu avukatlık ücretinde olduğu gibi serbesti ilkesini benimsememiş, tarafların iradesine üç yönden sınrrlandırma getirmiştir. Kamu düzeni ile ilgili olan bu sınırlandırmalara uyulmadığı takdirde, avukatlık ücret sözleşmesi geçersiz olacak ve bunun yerine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uygulanacaktır.
Dava konusu olayda, taraflar arasında düzenlenen 26.8.1991 tarihli avukatlık ücret sözleşmesinde işin konusu gösterildikten sonra "alınacak toplam ücret tahsilatın % 17`sini geçemeyecektir" denilmiştir. Bu durumda Özel Daire bozma kararında işaret edildiği üzere iddiaya dayanak yapılan taraflar arasında düzenlenmiş 26.8.1991 tarihli sözleşmede avukatlık ücreti açıkça tahsil şartına bağlandığı cihetle geçersizdir. Hal böyle olunca Hukuk Genel Kurulu`nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi doğru değildir. O halde usul ve yasaya uygun bulunmayan direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda açıklanan ve Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı 15.3.1995 tarihinde BOZULMASINA, oybirliği ile karar verildi.