Bu konu sitede çok fazla tartışılmış, aynı şekilde lehe ve aleyhe bir çok kararlar sunulmuş. Bakmanızda fayda var diye düşünüyorum...


Yargıtay 19.Hukuk Dairesi
Tarih: 03.03.2005
Esas :2004/9172
Karar:2005/2222

Karşılıksız Çekte Bankanın Sorumlu Olduğu Miktarın İbraz Sırasında İstenmemiş Olması Sonradan İstenmesine Engel Değildir.

ÖZET : Karşılıksız çıkan her çek yaprağından dolayı muhatap banka 300.000.000 TL ile sorumludur. Bu miktarın ibraz sırasında istenmemiş olması daha sonradan istnmesine engel teşkil etmez. Kısmi ödemenin kabul edilmediğine dair davacı tarafça imzalanmış belge de bulunmadığından davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya uygundur.

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR
Davacı Vekili, 3167 sayılı yasanın 10. maddesi uyarınca karşılıksız çıkan çeklerden dolayı,bankaların çek başına 300.000.000 TL sorumlu olduklarını, davalı finans kurumuna ibraz edilen çekin karşılıksız çıkması üzerine davalı aleyhine sorumlu oldukları bu miktarın tahsili için takibe geçtiklerini, davalının haksız itirazı sonucu takibin duruduğunu belirterek itirazın iptaline ve %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili öncelikle davaya asliye ticaret mahkemesinde bakılması gerektiğini, ayrıca davacının çekin ibrazı anında kendisine önerilen kısmi ödemeyi kabul etmeyerek çek aslını istediği, çek arkasında "kısmi ödeme kabul edilmemiştir" kaşesi bulunduğunu bunun müvekkilini ibra anlamına geldiğini bildirerek davanın reddi ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Mahkemece toplanan delillere göre 3167 sayılı yasanın 10. maddesi uyarınca süresinde ibraz edilip de karşılıksız çıkan her çek yaprağından dolayı muhatap bankaların 300.000.000 TL ile sorumlu olduğu, bu miktarın ibraz sırasında istenmemiş olmasının daha sonra istenemeyeceği anlamına gelmediği, kısmi ödemenin kabul edilmediğine dair davacı tarafça imzalanmış bir belge olmadığı gerekçeleri ile davanın kısmen kabulü ile 300.000.000 TL alacak için itirazın iptaline, inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görünmeyen bütün temyiz itirazlarının reedi ile usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 03.03.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.



YARGITAY

19. HUKUK DAİRESİ

E. 2004/6909

K. 2005/1234

T. 15.2.2005

• İTİRAZIN İPTALİ ( Karşılığı Olmayan Çek Yönünden Her Çek Yaprağı Nedeniyle Bankanın Sorumlu Olduğu Bedelin Ödenme Amacıyla Yapılan İcra Takibine Vaki İtiraz Nedeniyle )

• KARŞILILSIZ ÇEK ( Çekin Süresinde Bankaya İbrazının Karşılığı Olmayan Çekler Yönünden Bankanın Sorumlu Olduğu Miktarın Ödenmesi Talebini de İçermesi )

• BANKANIN ÇEK YAPRAĞINDAN SORUMLULUĞU ( Her Çek Yaprağından Dolayı Üç Yüz Milyon TL ile Sorumlu Olduğu-Çekin Süresinde Bankaya İbrazının Karşılığı Olmayan Çek Yönünden Bankanın Sorumlu Olduğu Miktarın Ödenmesi Talebini de İçermesi )

2004/m.67

3167-1/m.10

6762/m.713,724,727

.....Çekin süresinde bankaya ibrazı karşılığı bulunmaması halinde yasa gereğince bankanın sorumlu olduğu asgari miktarın ödenmesi talebini de içerir.....

T.C.
YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/13912
K. 2004/13781
T. 13.12.2004
• İTİRAZIN İPTALİ DAVASI ( Ödenmesi için Çekin Bankaya Teslim Edilmesi ve Talebe Gerek Olduğu Halde Doğrudan Doğruya Tahsili Amacıyla Yapılan İcra Takibine Bankanın İtirazı Nedeniyle )
• ÇEKTE BANKANIN SORUMLULUĞU ( Çek Aslı Bankaya Teslim Edilmeden Ve Talepte Bulunulmadan Bankalara Karşı Kanuni Sorumluluk Tutarına İstinaden İcra Takibi Yapılamayacağı )
2004/m.67
3167-1/m.1,4,10
DAVA : Dava dilekçesinde 60.000.000 lira alacak için takibe vaki itirazın iptali inkar tazminatının masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, davalı banka şubesine ait çekin süresinde bankaya ibrası üzerine çek akasına "karşılıksızdır" kaşesi basıldığı halde 3167 sayılı yasanın 10. maddesi uyarınca her çek yaprağı için ödenmesi gereken 60.000.000 lira çek yaprağı bedelinin, bu bedelin ödenmesi için çekin bankaya teslim edilmesi ve talebe gerek olmadığı halde ödenmediği için tahsili amacıyla icra takibi başlatılmış ise de takibe itiraz edildiğinden itirazın iptali, inkar tazminatının tahsili talep ve dava edilmiştir.
Dava banka vekili cevabında; ödeme için davacının 3167 sayılı yasanın 4. ve 10. maddesi gereğince aslını ibraz ederek onaylı fotokopisini alması ve talepte bulunması gerektiği halde bu şekilde başvuru yapılmadığından ödeme yapılamayacağını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, muhatap bankanın karşılıksız çek yaprağı için sorumlu olduğu miktarı çek hamilinin talebi olup olmadığına bakılmaksızın ödemekle yükümlü olduğu kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3167 sayılı yasanın değişik 4. maddesi uyarınca; "çekin karşılığının tamamen veya kısmen bulunmaması halinde bankanın ödeme yükümlülüğü, 10. maddede belirlenen sorumluluk miktarı saklı kalmak üzere, çek hesabında bulunan miktarla sınırlıdır. 1. maddede belirlenen miktar dahil olmak üzere kısmi ödeme halinde, çekin ön ve arka yüzünün onaylı fotokopisi ücretsiz olarak hamiline verilir. Çek hamili, bu fotokopiyle müracaat borçlularına veya kambiyo senetleri hakkındaki takip usullerine başvurabileceği gibi; Cumhuriyet Savcılığına şikayette bulunurken dilekçesine bu fotokopiyi ekleyebilir ve bunu icra daireleri ile mahkemelerde ispat aracı olarak kullanabilir. Mahkeme veya icra dairesinin istemi halinde çekin aslı bu mercilere gönderilir.
Hükümet gerekçesine göre maddenin bu şekilde değiştirilmesinin amacı, keşideci ve hamilin anlaşarak bankayı dolandırmalarını önlemektir.
O halde, davacının çek asılını bankaya teslim etmediği ( teslim etmeyi de halen kabul etmediği )için davanın reddi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile kabulü doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.12.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.


T.C. YARGITAY
19.Hukuk Dairesi
Esas: 2007/6492
Karar: 2008/365
Karar Tarihi: 24.01.2008


ÖZET: Davalı bankanın her bir çek yaprağı nedeniyle üç yüz YTL den sorumlu bulunduğundan davanın kabulü gerekir.

(2004 S. K. 67) (6762 S. K. m. 726) (3167 S. K. m. 10)

Dava: Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, davalı bankanın Adana Çarşı Şubesine ait bir hesaptan keşide edilen 4 adet çekten dolayı müvekkilinin alacaklı olduğunu, ancak çeklerin karşılıksız çıktığını davalı bankanın 3167 sayılı kanunun 10.maddesi uyarınca çeklerden sorumluluğu olduğunu müvekkilinin bu nedenle takibe geçtiğini, ancak davalının itirazı nedeni ile takibin durduğunu belirterek haksız itirazın iptali ile %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı banka vekili, davacının talebinin TTK.nun 726/1 maddesi uyarınca zamanaşımına uğradığını, davacının çeklerin karşılıksız çıktığını öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde müvekkili bankaya başvurmadığını bu nedenle müracaat hakkını yitirdiğini öne sürerek davanın reddi gerektiğini istemiştir.

Mahkemece yapılan yargılama sonunda davalı bankanın 3167 sayılı kanunun 10. maddesi uyarınca her bir çek yaprağı nedeni ile 300 YTL. miktardan sorumlu bulunduğu gerekçesi ile davanın kabulüne davacı yararına %40 tazminata karar verilmiş, hüküm davalı banka vekilince temyiz edilmiştir.

Sonuç: Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 24.01.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.


Y.19. Hukuk Dairesi
2007/6259 E.N ,
2008/1565 K.N.

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
Davacı vekili, muhatabı davalı banka olan 12 adet çekin ciro yolu ile hamili bulunan müvekkili şirketin söz konusu çekleri şirket çalışanı Hamdi'ye tahsil için ciro ettiğini ve çeklerin bankanın Avcılar Şubesine ibraz edildiğini, çeklerin müsait olmadığı bildirilerek karşılıksız şerhi yazıldığını, 3167 sayılı Yasa'nın 10. maddesi gereği her bir çek yaprağı için ödemekle yükümlü olduğu meblağ bankadan talep edilmesine rağmen ödenmediğini, alacağın tahsili için girişilen icra takibine de haksız olarak itiraz edildiğini iddia ederek itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına hükmolunmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, davacı firma çalışanı tarafından müvekkili bankanın şubesine ibraz olunan çeklerin, karşılığı bulunmaması ve ibraz edenin bankalarının ödemekle mükellef olduğu kısmi karşılığı talep etmemesi nedeni ile arkaları yazılarak iade olunduğunu, çek asıllarının yasa gereği bankaya teslim edilmesi halinde kısmi ödeme yapmakla mükellef olduklarını, davacı tarafın çek asıllarını teslim etmediğini savunarak davanın reddi ile lehlerine tazminata hükmolunmasını istemiştir.
Mahkemece, dava konusu olayda davacı tarafından ibraz anında bankanın sorumlu olduğu miktar kabul edilmediğinden daha sonra icra takibine konu edemeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu çeklerin arkasında bulunan şerh, davacının yasadan doğan alacağını talep etmesine engel değildir. Çekin süresinde bankaya İbraz edildiği ve karşılıksız çıktığı anlaşıldığına göre davanın kabulü gerekirken, yanılgılı gerekçelerle reddi bozmayı gerektirir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle karann davacı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın İstek halinde iadesine, 22.02.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.


T.C.
YARGITAY
19. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2008/5761
Karar No: 2009/875



Mahkemesi: Ankara 8. Sulh Hukuk Mahkemesi
Tarih: 29/01/2008
No: 2007/1165-2008/123
Davacı: ......................
Davalı: T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Vekili Av. Nurdan Batum
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.




Davacı vekili, 3167 sayılı Yasanın 4814 sayılı Yasa ile değişik 10. maddesi uyarınca karşılıksız çıkan çekler nedeniyle bankadan her bir çek yaprağı için 370 YTL ile sorumlu olduklarını, davalı bankanın ibraz edilen beş adet çek nedeniyle sorumlu olduğu tutarı ödememesi üzerine başlatılan icra takibinin davalının haksız itirazı sonucu durduğunu belirterek itirazın iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, bankanın sorumlu olduğu miktarın ödenmesi talebi ile müvekkiline başvurulmadığını, çek asılları ibraz edildiğinde derhal ödeme yapılacağı hususunu itiraz dilekçesinde ileri sürdüklerini, takibe müvekkilince sebebiyet verilmediğini bildirerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere göre davalı bankanın ödeme yükümlülüğünün doğması için çek asıllarının davacı yanca bankaya ibrazı gerektiği, davacının ise bu usulü yerine getirmediği, ödeme yapılması için davalı bankaya sözlü başvuru yapılmasının yeterli olmadığı, başvurunun yazılı olarak ispatlanması durumunda bankanın ödeme yükümlülüğünün doğacağı, davacının çek asıllarını davalı muhatap bankaya teslim etmeyerek (teslim etmeyi de halen kabul etmeyerek) doğrudan icra takibi başlatmasının yerinde olmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 09.02.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.”