T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/724
K. 2003/1815
T. 18.2.2003
• GAZETECİNİN İŞÇİLİK HAKLARI ( Yüzde Beş Fazlasına Hükmedilmesi - Tespit Edilen Miktardan Uygun Bir İndirim Yapılması )
• İŞÇİLİK HAKLARININ UZUN SÜRE TALEP EDİLMEMİŞ OLMASI ( Hizmet Akdinin Feshinden Sonra Talep Edilmesinin İyiniyet Kuralları ile Bağdaşmadığı - Akdin Devam Ettiği Sekiz Yıl Boyunca İşçilik Haklarının Talep Edilmemesi Ödeme Paralarının Artmasına Neden Olduğundan İndirim Yapılması Gereği )
• ZAMANAŞIMI ( Davalının Süresinde Yapılmayan Zamanaşımı Define Davacı Tarafından İtiraz Edilmediğinden Nazara Alınması Gereği - Gazetecinin Fazla Mesai Hafta ve Bayram Tatili ile Genel Tatil Ücret Alacağı )
• FAZLA MESAİ VE TATİL ÜCRETİ ALACAĞI ( Sözleşmede Aylık Ücretin İçinde Yer Alacağı Kararlaştırıldığından Aylık Ücretten Ayrıca Talep Edilemeyeceği )
• GAZETECİNİN ALACAĞINA UYGULANAN GÜNLÜK YÜZDE BEŞ ARTIŞTAN İNDİRİM YAPILMASI ( 1/3 Oranında Yapılan İndirimin Az Olduğu - Günlük Yüzde Beş Fazla Ödeme Paralarının Artmasına Gazetecinin Tutumu Neden Olduğundan Daha Yüksek Oranda İndirim Yapılması Gereği )
5953/m.Ek.1
ÖZET : Yüzde beş fazla ödemeye tabi işçilik haklarının uzun süre talep edilmemiş olması nedeniyle gazetecinin bu durumdan yararlanmasının iyiniyet kuralları ile bağdaşmaz. Hizmet aktinin devam ettiği yaklaşık sekiz yıl ve fesihten sonra geçen altı ay boyuca bu yönde istekte bulunmayan gazetecinin bu tutumu günlük yüzde beş fazla ödeme paralarının artmasında etkili olmuştur. Mahkemece somut olayın özelliği dikkate alınarak daha yüksek oranda indirim yapılarak karar verilmelidir.

DAVA : Taraflar arasındaki ihbar ve kıdem tazminatı fazla çalışma ve izin ücreti, bayram tatili gündeliği ile ücret alacağının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi K. Radyo TV. AŞ. avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 22.10.2003 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına Avukat Ahmet İ... ile karşı taraf adına Avukat H.Y.D. geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- Davalı vekilince bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde zamanaşımı defi ileri sürülmüş, davacı taraf bunun süresinde yapılmadığına dair itirazda bulunmamıştır. Böyle olunca, davalının zamanaşımı defi dikkate alınarak, dava tarihinden geriye doğru son beş yıl içinde gerçekleşen fazla mesai, bayram tatili ve genel tatil istekleri ile bunların günlük yüzde beş fazlası yönünden hesaplama yapılarak sonuca gidilmelidir.

3- Dosya içinde bulunan ve 2.1.1997 tarihinde taraflarca imzalanan hizmet sözleşmesinde fazla mesai, milli ve dini bayram tatili ile genel tatil ücretlerinin aylık ücretin içinde yer aldığı belirtilmiştir. Sözleşme ile belirlenen ücret asgari ücretin üzerinden olup bu dönem itibarıyla ayrıca fazla mesai, bayram tatili ve genel tatil alacaklarına hak kazanılması sözkonusu olmaz. Mahkemece bu husus dikkate alınarak sözleşme hükmüne göre aylık ücretin asgari ücretin üzerinde olduğu dönemler için anılan istekler ile bunların günlük yüzde beş fazlası taleplerinin reddine karar verilmelidir.

4- Kabule göre ise :

Davacı gazeteci yaklaşık sekiz yıllık dönem için fazla mesai ile bayram tatili ve genel tatil alacaklarını talep etmiştir. 5953 Sayılı Yasanın ek 1. maddecinde sözkonusu alacakların gününde ödenmemesi durumunda geçecek her gün için yüzde beş fazlası ile ödenmesi gerektiği kurala bağlanmıştır. Davacı gazetecinin bu konuda uzun süre talepte bulunmamış olması, yüzde beş fazlaya dair miktarların çok yüksek olarak belirlenmesinde etkili olmuştur.

Mahkemece günlük yüzde beş fazlaya dair isteklerle ilgili 1/3 oranında indirim yapılarak sonuca gidilmişse de, fazla mesai alacağının yüzde beş fazlası 171.177.963.718 TL. bayram tatili genel fazlası olarak da 13.706.163.277 Tl. hüküm altına alınmıştır. Ayrıca ücretin gecikmesi nedeniyle 8.986.666.666 TL.nin kabulüne karar verilmiştir.

Yargıtay içtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 24.12,1973 gün ve 1973/4 E. 1973/6 K.sayılı kararında, yüzde beş fazla ödemeye tabi işçilik haklarının uzun süre talep edilmemiş olması nedeniyle gazetecinin bu durumdan yararlanmasının iyiniyet kuralları ile bağdaşmayacağı vurgulanmıştır. Hizmet aktinin devam ettiği yaklaşık sekiz yıl ve fesihten sonra geçen altı ay boyuca bu yönde istekte bulunmayan gazetecinin bu tutumu, yukarda açıklanan günlük yüzde beş fazla ödeme paralarının artmasında etkili olmuştur.

Mahkemece somut olayın özelliği dikkate alınarak, anılan İçtihadı Birleştirme Kararında yazılı hususlar gözetilerek daha yüksek oranda indirim yapılarak karar verilmelidir.

5- Mahkemece, davacı gazetecinin gerçekleşen kıdem tazminatı tutarı 4.914.319.120. TL. olduğu halde, kararda 4.914.319.120.000 TL. olarak gösterilmesi de hatalıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, Davalı yararına takdir edilen 250.000.000 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.2.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.