Teşekkürler Sayın Gemici,
Lincin elbette sosyal psikolojiyi ilgilendiren yönleri de var.Bu konu ,hukukta Kriminoloji Bilim Dalı ve Hukuk Sosyolojisi ile ilgilidir.
Sosyal psikoloji 'linç'i nasıl açıklıyor?
Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı
"İnsanlar kimliksizleştiklerinde yaptıkları davranışın sorumluluğunu taşımaz olurlar. İşlenen suçun sorumluluğu gruba aittir. Böylece insanlar tek başlarına yapmayacakları şeyleri bir gruba dahil olduklarında kolaylıkla yapabilirler.
Sosyal psikoloji linçin mekanizmalarını nasıl açıklıyor?
Psikologlar ve sosyologlar, linçe neden olan duyguyu/davranışı, birey ve toplum düzeyinde yaşanmasına göre “saldırganlık ve şiddet” terimleriyle açıklarlar. Pek çok farklı görüşün ortaya atıldığı linç konusunda bugün görüş birliğine varılan nokta şudur ki tek bir faktörle açıklanabilecek bir davranış olmaması. Aşağı yukarı hiçbir insan davranışı tek bir faktörlü olamaz. Altında yatan çeşitli nedenler vardır. Linçte de karmaşık bir durumla karşı karşıya olduğumuz kesin.
Linç toplumsal bir olaydır. Linç davranışlarına katılmada araştırmalar çok sayıda faktör üzerinde duruyor. Genel olarak saldırganlığa da sebep olan neden şeklinde açıklayabileceğimiz “engellenme” linç olaylarını açıklamada önemli bir faktördür. Engellenme, insanın yapmak istediği şeyleri yapamaması durumudur. Özellikle yoksulluk, bu konuda ön plana çıkıyor...."
Saldırganlık ve linç Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı
Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi / Sosyal Psikolog
"Saldırganlık konusunda üstünde durulması gereken ve sosyal yapılarda saldırganlığa bakışı ve onunla başa çıkma şekillerini büyük ölçüde etkileyen nokta, saldırganlığın öğrenilmiş olduğudur. Bu gerçek göz önünde tutulduğu takdirde, şiddet içeren televizyon programlarından, dayağın yaygın olduğu çocuk yetiştirme alışkanlıklarına, erkek çocuklara oyuncak tabanca almaktan, aile içi şiddete kadar birçok alanda var olan fikir ve uygulamaların değişmek zorunda olduğu ortaya çıkar. Sosyalleşmenin bir başka yönü olan saldırganlık, sosyal psikolojide oldukça çok sayıda araştırmaya konu olmuş, özellikle nedenleri, nasıl engellenebileceği ve medya-saldırganlık ilişkileri üzerinde durulmuştur. Saldırganlık konusunun sosyal psikolojinin çok araştırılan konularından birisi olması boşuna değildir. Saldırganlık, sonucu mutlaka zararlı olan ve günlük yaşantımızda hepimizin bir şekilde maruz kaldığı bir olgudur. Televizyonu veya gazeteleri açtığımızda gördüklerimizin, başkalarıyla konuştuğumuz konuların oldukça büyük bir bölümü saldırganlıkla ilgilidir.
Saldırganlık, birine ya da bir şeye zarar veya acı vermek amacıyla yapılan davranıştır. Bir davranışın saldırgan bir davranış olup olmadığını anlamak için niyete bakmak gerekir."
Ancak işin bir de ceza ehliyeti yönü var.Yasayı bilmemek cezadan kurtaramayacağına göre,kişinin ceza ehliyeti de varsa ,toplumsal kaos yaratan bu olay başlıbaşına bir suç olmalı diye düşünüyorum.
Böyle bir tartışma açmak yarar sağlar umarım.
Saygılar.
Av.Ali Hallaç
Mersin Toplumcu Hukuk Derneği
www.merthd.org.tr
www.merthd.org.tr/forum