|
|
Borçlunun ödeme şartını ihlali ile ilgili son karar aşağıdadır.
T.C. YARGITAY
16.Hukuk Dairesi
Esas: 2010/434
Karar: 2010/1604
Karar Tarihi: 01.03.2010
ÖDEME ŞARTININ İHLALİ SUÇU - MAKBUL BİR SEBEP OLMAKSIZIN ÖDEME ŞARTINI İHLAL EDEN BORÇLUNUN CEZALANDIRILACAĞI - POSTAYA GÜNÜNDEN ÖNCE VERİLEN TAKSİDİN İCRA DOSYASINA GECİKEREK GİRMESİ - İTİRAZIN REDDİ - HÜKMÜN BOZULDUĞU
ÖZET: Postaya gününden önce verilen taksidin icra dosyasına gecikerek girmesi, hastalık, yangın, su baskını ve deprem gibi olağanüstü olaylar makbul sebep olarak kabul edilmelidir. Tazyik hapsinde amaç yükümlülüğün yerine getirtilmesini sağlamaktır. Borçlu, ödeyebileceği bir borç için taahhütte bulunmalıdır. Borçlu tarafından borcun makbul sebep nedeniyle yerine getirilemediği ileri sürülmediğine göre, mahkemeden re'sen bu konunun araştırılması da beklenmemelidir.
(2004 S. K. m. 340) (5271 S. K. m. 309)
Dava: Ödeme şartının ihlali eyleminden borçlu Yasemin Çoruhlu'nun, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 340. maddesi gereğince 3 aya kadar tazyik hapsi cezası ile cezalandırılmasına dair Samsun 1. İcra Mahkemesinin 06.05.2009 tarihli ve 2009/141-175 sayılı kararına yönelik itiraz sonucu borçlu sanığın haklı ve makbul bir neden olmaksızın taahhüdünü yerine getirip getirmediğinin tespiti için anılan kararın kaldırılmasına ve mahkemesine iadesine ilişkin Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 18.06.2009 tarihli ve 2009/526 değişik iş sayılı kararını kapsayan dosya incelendi.
Karar: Tebliğname ile; Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 18.06.2009 tarihli ve 2009/526 değişik iş sayılı kararındaki mahkemesince araştırılmak üzere iade sebepleri arasında gösterilen sanığın geçim kaynaklarının neler olduğu, geçim kaynaklarının borcun ödenmesinde yeterli olup olmadığı, borcun ödenmesinden kasten veya hile ile kaçınılıp kaçınılmadığı ve sanığın ödeme gücü olup olmadığına ilişkin hususların 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 340. maddesindeki haklı ve makul sebep olmaksızın borçlunun taahhüdünü yerine getirememe sebepleri olarak kabul edilemeyeceği cihetle, karara karşı yapılan itirazın reddi yerine, yazılı şekilde karar verilmiş olunmasında isabet görülmemekle anılan kararın 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 309.maddesi uyarınca bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğünün 21.12.2009 gün ve B.03.0.CIG.0.00.00.04-105-55-7692-2009/14748/72484 sayılı kanun yararına bozma istemine atfen Yargıtay C. Başsavcılığının 11.1.2010 tarih ye K.Y.B.2009/296851 sayılı tebliğnamesiyle talep edilmiş olmakla, gereği görüşüldü:
Borçlu aleyhine Samsun 4. İcra Müdürlüğünün 2009/853 esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinde 20.9.2009 tarihinde düzenlenen tutanakta borcun tamamını 27.2.2009 tarihinde ödemeyi taahhüt ettiği, belirlenen tarihte borcu ödememesi nedeniyle şikayetçi vekili tarafından 1.4.2009 havale tarihli dilekçe ile İİK'nun 340. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle şikayette bulunulduğu, Samsun 1. İcra Mahkemesince yapılan yargılama sonunda 6.5.2009 tarih, 2009/141 esas ve 2009/175 sayılı kararla borçlunun üç aya kadar tazyik hapsi cezası ile cezalandırılmasına dair kararına karşı sanığın itirazı üzerine mercii Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesince <...... borçlu sanığın yaşayış tarzına göre geçim kaynaklarının neler olduğu, geçim kaynaklarının borcun ödenmesinde yeterli olup olmadığı, borcun ödenmesinden kasten veya hile ile kaçınılıp kaçınılmadığının belirlenmesi ile sanığın ödeme gücünün bulunup bulunmadığının tesbiti gerektiği halde mahkemece bu konuda araştırma yapılmaksızın sanığın mahkumiyetine karar verildiği anlaşılmakla...> gerekçesi ile itirazın kabulüne, icra mahkemesinin kararının kaldırılmasına ve borçlu sanığın haklı ve makbul bir neden olmaksızın taahhüdünü yerine getirip getirmediğinin tespit edilmesi için dosyanın mahkemesince iadesine karar verilmiştir.
Borçluya isnat edilen eylem 2004 sayılı İİK'nun 340. maddesinde, <111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikayeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez.> şeklinde düzenlenmiştir. Maddede ödeme şartını ihlal eden borçlunun cezalandırılacağı öngörülmekte olup, postaya gününden önce verilen taksidin icra dosyasına gecikerek girmesi, hastalık, yangın, su baskını ve deprem gibi olağanüstü olaylar makbul sebep olarak kabul edilmelidir. Tazyik hapsinde amaç yükümlülüğün yerine getirtilmesini sağlamaktır. Borçlu, ödeyebileceği bir borç için taahhütte bulunmalıdır. Borçlu tarafından borcun makbul sebep nedeniyle yerine getirilemediği ileri sürülmediğine göre, mahkemeden re'sen bu konunun araştırılması da beklenmemelidir. Hal böyle olunca itirazın reddi yerine, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
Sonuç: Açıklanan nedenlerle Yargıtay C. Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine atfen düzenlediği tebliğname yerinde görülmekle Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 18.6.2009 tarih ve 2009/526 D. iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nun 309/4-c maddesi uyarınca aleyhe tesir etmeyecek şekilde BOZULMASINA, nedeniyle bozma kararı doğrultusunda yeniden karar verilmesinin gerekmediğine, 01.03.2010 gününde karar verildi. (¤¤)
(KAYNAK AV. Sefer GÖK)
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
|