T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/12112
K. 2005/2233
T. 16.2.2005
• ÇEK BEDELİNİN TAHSİLİ TALEBİ ( Mahkemece Tedbir Kararı ile Ödeme Yasağı Konmuş Olması Nedeniyle Ödenmeyen - İhtiyati Tedbir Kararından Sonra Süresinde Dava Açılıp Açılmadığının Araştırılması ve Dava Açılmamışsa Tedbirin Kalkmış Olacağı Gözetilerek Davanın Kabulü Gereği )
• İHTİYATİ TEDBİR KARARIYLA ÖDEME YASAĞI KONULDUĞUNDAN ÖDENMEYEN ÇEK BEDELİNİN TAHSİLİ TALEBİ ( Mahkemece İhtiyati Tedbir Kararından Sonra Süresinde Dava Açılıp Açılmadığının Araştırılması ve Dava Açılmamışsa Tedbirin Kalkmış Olacağı Gözetilerek Davanın Kabulü Gereği )
• ÖDEME YASAĞI NEDENİYLE ÖDENMEYEN ÇEK BEDELİNİN TAHSİLİ TALEBİ ( İhtiyati Tedbir Kararından Sonra Süresinde Dava Açılıp Açılmadığının Araştırılması ve Dava Açılmamışsa Tedbirin Kalkmış Olacağı Gözetilerek Davanın Kabulü Gereği )
• TEDBİR KARARININ KENDİLİĞİNDEN KALKMASI ( İhtiyati Tedbir Kararından Sonra Süresinde Dava Açılmamakla )
1086/m.109
ÖZET : Dava konusu çekin keşidecisi S.K. olup, hamiline düzenlenmiş ve F. A.'nın cirosu ile davacıya geçmiştir. Ciro Silsilesinde kopukluk olmayıp davacı yetkili hamildir. Ancak Finike Asliye Hukuk Mahkemesinin 5.1.1998 tarih ve 1998/3 sayılı ihtiyati tedbir kararı ile ödeme yasağı konması üzerine ödeme yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilmesinden sonra dava açılıp açılmadığı araştırılmalı, ihtiyati tedbir kararından sonra yasal sürede dava açılmadığı anlaşılırsa ihtiyati tedbirin kararının HUMK.nun 109. maddesi gereğince kendiliğinden kalktığı gözetilmesi, dava açılmışsa bu dava sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı, davalıdan 1998 yılında araba satışı nedeni ile iki adet çek aldığını, çekleri bankaya ibraz ettiğinde tedbir konulmuş olduğunu öğrendiğini, yaptığı İcra takibinin davalının itirazı nedeniyle iptal edildiğini ileri sürerek iki çek bedeli olan 1.600.000.000.TL'nin tahsilini istemiştir.

Davalı, Davacı ile ticari ilişkisinin olmadığını, çekleri kaybettiğini bu nedenle tedbir koydurduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir..

Mahkemece, çekin N. B. adına keşide edildiği, çek arkasındaki R. G. cirosundaki imzanın R.'ye ait olmadığının anlaşıldığı bu nedenle ciro silsilesinde kopukluk olduğunu dolayısı ile davacının yetkili hamil olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Davacının 31.12.1997 keşide tarihli çekle ilgili talebinin incelenmesinde; Bu çekin keşidecisi S. K. olup hamiline düzenlenmiş ve F. A.'nın cirosu ile davacıya geçmiştir. Ciro Silsilesinde kopukluk olmayıp davacı yetkili hamildir. Ancak Finike Asliye Hukuk Mahkemesinin 5.1.1998 tarih ve 1998/3 sayılı ihtiyati tedbir kararı ile ödeme yasağı konması üzerine ödeme yapılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece ihtiyati tedbir kararı verilmesinden sonra dava açılıp açılmadığı araştırılmalı, ihtiyati tedbir kararından sonra yasal sürede dava açılmadığı anlaşılırsa ihtiyati tedbirin kararının HUMK.nun 109. maddesi gereğince kendiliğinden kalktığının gözetilmesi, dava açılmışsa bu dava sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

SONUÇ : Yukarıda ( 1 ) nolu bentte açıklanan nedenle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ( 2 ) nolu bentte gösterilen nedenle temyiz olunan kararın davacı lehine BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 16.2.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.