T.C. YARGITAY 6. HUKUK DAİRESİ

E. 2008/4363 K.2008/6172 T. 12.5.2008

• KİRA BEDELİNİN SENETLE ÖDENMESİ ( Kira Alacağının Tahsilinin Ticari Senetlerin Tahsil ve Takibine İlişkin Hükümlerine Göre Sağlanması Gerektiği )

• TEMERRÜT ( Kiracının Senedin Kimin Elinde Bulunduğunu Bilmesi Bakımından Kendisine İhtar Gönderilmesi Senet Tahsil İçin Bankaya Verilmiş İse Banka Tarafından İhbar Edilmesinin Zorunlu Olduğu - Alacaklı Doğrudan Doğruya Keşide Ettiği İhtara Dayanarak Temerrüt Nedeniyle Tahliye İsteyemeyeceği )

• TİCARİ SENETLER ( Ciro Kabiliyeti Bulunduğu - Kira Bedeline Karşılık Bono Verilmesi Halinde Kira Alacağının Tahsili Ticari Senetlerin Tahsil ve Takibine İlişkin Hükümlerine Göre Sağlanması Gerektiği )

• TAHLİYE ( Kira Bedeline Karşılık Bono Verilmesi Halinde Kira Alacağının Tahsili Ticari Senetlerin Tahsil ve Takibine İlişkin Hükümlerine Göre Sağlanması Gerektiği - Alacaklı Doğrudan Doğruya Keşide Ettiği İhtara Dayanarak Temerrüt Nedeniyle Tahliye İsteyemeyeceği )

818/m.260


ÖZET : Kira bedeline karşılık bono verilmesi halinde, kira alacağının tahsili, ticari senetlerin tahsil ve takibine ilişkin hükümlerine göre sağlanması gerekir. Ticari senetlerin ciro kabiliyeti bulunduğundan, kiracının senedin kimin elinde bulunduğunu bilmesi bakımından kendisine ihtar gönderilmesi, senet tahsil için bankaya verilmiş ise banka tarafından ihbar edilmesi zorunludur. Bu yöntemlere gidilmeden alacaklı doğrudan doğruya keşide ettiği ihtara dayanarak temerrüt nedeniyle tahliye isteyemez.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan tahliye davasına dair karar, davacılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Uyuşmazlık, temerrüt nedeniyle tahliye istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili, dava dilekçesinde, davalı tarafından ödenmeyen 2005 yılı Mayıs-Kasım aylarına ait yedi adet bononun tahsili için kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlattıklarını, ihtarnamenin tebliği itibariyle 2006 yılı Nisan-Temmuz ayları kirasının da ödenmediğini, sözleşmenin 10. maddesi gereğince muaccel hale gelen 2006 yılı, Ağustos-Kasım aylarına ait kira karşılığı olarak verilen bonoların da ödenmediğini, 04.08.2006 düzenleme, 14.08.2006 tebliğ tarihli ihtarname ile icra takibine konu kira alacağına ilişkin bono bedelleri ile tahsile verilmeyen ihtara konu bono bedellerinin otuz gün içinde ödenmesini, aksi halde tahliyesini istemiştir. Davalı vekili, cevap dilekçesinde, icra takibine konu bonolardan kaynaklanan kira alacağının aslının ödendiğini, takibe konulmayan senetler bakımından ise ticari senetlerin tahsiline ilişkin hükümlerin uygulanmadığını, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Borçlar Kanunu'nun 260. maddesi hükmü uyarınca temerrüt nedeniyle tahliyeye karar verilebilmesi için, istenen kira parasının muaccel ( istenebilir ) olması ve bu kira bedelinin verilen otuz ( 30 ) günlük sürede ödenmemiş bulunması ve ihtarnamede verilen süre içerisinde kira parasının ödenmemesi halinde akdin feshedileceğinin açıkça belirtilmesi gerekir. Kira parası götürülüp ödenmesi gereken borçlardan olduğundan, kiralayana götürülüp elden ödenmesi veya gideri kiracıya ait olmak koşuluyla konutta ödemeli olarak PTT kanalıyla gönderilmesi gerekir. Bundan ayrı, sözleşmede özel bir koşul kabul edilmişse bu husus da gözönünde tutulmalıdır. Tarafların anlaşmasıyla kiralayana kira bedellerine karşılık olarak bono verilebilir. Bu durumda kira alacağının tahsili ticari senede bağlanmış olup, ticari senetlerin tahsiline ilişkin hükümlerin uygulanması zorunludur. Ticari senetlerin ciro kabiliyeti bulunduğundan, kiracının kiralayana verdiği senedin halen kimin elinde olduğunu bilmesi gerekir. senet tahsil için bankaya verilmiş ise, banka tarafından gönderilen ihbarla senedin kime ödeneceği borçlu tarafından biliniyor demektir. İhbara rağmen ödenmemesi halinde ihtar göndermek suretiyle temerrüt veya iki haklı ihtara konu yapılabilir. Senet bankaya tahsile verilmeyip alacaklının elinde ise, alacaklı borçlunun ayağına gidip senedi verip bedelini alması gerekir. Alacaklı bu yola gitmeden doğrudan doğruya keşide ettiği ihtara dayanarak temerrüt nedeniyle tahliye isteyemez.
Olayımıza gelince; davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.10.2003 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 10-a maddesi gereğince kira bedeli her yıl için ayrı ayrı aylık olarak belirlenmiş, bunun için senet verileceği kararlaştırılmıştır.
Davacılar, Mayıs-Kasım 2005 arası aylar kirasının tahsili için davalı hakkında kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla Kuşadası İcra Müdürlüğü'nün 2006/3833 E. sayılı dosyası ile icra takibi yapmış, itiraz edilmeksizin takip kesinleşmiştir. Davalı bu şekilde kira parası karşılığı verilen bonoların davacının elinde olduğunu bilmektedir ve kira borcunu icra dosyasına ödemekle yükümlüdür. Takibin kesinleşmesi üzerine davalının bir kısım menkulleri haczedilerek 05.09.2006 tarihinde ihaleye çıkarılmış ve ihalenin kesinleşmesi üzerine satış bedeli 18.09.2006 tarihinde icra dosyasına yatırılmıştır. Davalı adına gönderilen yukarıda söz edilen ihtarname 14.08.2006 tarihinde tebliğ edilmiş olduğuna göre, davacının kira alacağı ihtarname ile verilen otuz günlük süre geçtikten sonra ödenmiştir.
YHGK'nın 10.07.1971 gün ve 6-1297-452 sayılı kararında da benimsendiği üzere, davalının kira borcuna karşılık bono vermiş olması kira borcunun ödenmiş olduğu anlamına gelmeyeceği gibi, ihalenin ihtarname ile verilen otuz günlük süre içinde kesinleşmesi de ödemenin süresinde yapıldığını göstermez. Bu durumda mahkemece davalının süresinde ödeme yapmayarak temerrüde düşmüş olduğundan davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK'nın 428. maddesi uyarınca hükmün ( BOZULMASINA ), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 12.05.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. kazancı