T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2002/13666
Karar: 2002/13936
Karar Tarihi: 25.11.2002

ÖZET: Hakim istekle bağlı olup, fazlaya hükmedilemez. idarenin şahsa ait taşınmaza geçici olarak el koyması halinde kullanım bedeli hesaplanırken, taşınmaz üzerinde ağaçlar varsa, bu ağaçlardan da faydalanma engellenmiş olacağından, ağaçların sayısı ve çeşidi belirlenerek, verimliliği de dikkate alınarak kullanma bedeline ilave edilmesi gerekir. Haksız işgal tazminatında, her dönem için belirlenecek bedele dönem sonu itibariyle faiz yürütülmesi gerekir.

(1086 S. K. m. 74) (743 S. K. m. 648) (818 S. K. m. 101)

Dava dilekçesinde davacı, taşınmazına davalı idarece geçici el konulmasından dolayı, idarece takdir edilen yıllık kullanma bedelinin 1.465.740.000 lira, ağaç bedelinin de 4.000.000.000 lira olarak toplam 5.465.740.000 lira alacağın el atma tarihinden itibaren yasal faizi ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

Dava dilekçesinde; davalı Bakanlıkça prefabrike ev yapılarak geçici olarak işgal edilen taşınmaz için takdir edilen kullanım bedeli ile ağaç bedelinin artırılarak aradaki farkın tahsili istenilmiş, mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Dava konusu taşınmaza geçici konut yapımı iğin idarece el konulduğu hususu çekişme konusu değildir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taşınmaz üzerindeki ağaç çeşidi ve sayısı ile, ağaç bedelinin hesaplanması ayrıca, ecrimisil (kullanım bedeli) hesabı yapılırken ağaçların dikkate alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır.

1- idarenin yaptırmış olduğu tespit raporunda; taşınmazda bulunan ağaç çeşidi ve sayısı ile, hükme dayanak yapılan bilirkişi raporundaki ağaç çeşidi ve sayısı farklı olduğu halde, bu farklılığın nedenleri üzerinde durulmadan (gerekirse, idarece yaptırılan tespitte raporu düzenleyen bilirkişiler taşınmaz başında tanık olarak dinlenerek) ve iki rapor arasındaki çelişkinin giderilmesine çalışılmadan karar verilmiş olması;

2- Ayrıca, hesaplamada; ilçe Tarım Müdürlüğünden temin edilecek (bölgedeki dekara ağaç sayısı ve verimiyle ilgili) verilen esas alınması gerektiğinin düşünülmemesi;

3- Kabule göre de; 20 adet zeytin ağacı bedeli istenilmiş olmasına rağmen, talep aşılmak suretiyle 25 adet zeytin ağacı bedeline hükmedilmiş olması;

4- Taşınmaz, üzerindeki ağaçların kesilmesi nedeni ile meyve bahçesi olma özelliğini yitirip tarla vasfına bürünmüştür. Ağaç bedeline tazminat olarak hükmedildiğine göre; artık, ağaçlar dikkate alınmadan taşınmazın (tarla vasfı gözetilerek) ecrimisil hesabı yapılması gerekir. Mahkemece, bu hususun gözardı edilmesi;

5- Haksız fiillerde olay tarihinden itibaren faize hükmedilebilirse de, haksız fiil benzeri olan ecrimisil davalarında her dönem için belirlenen alacağa dönem sonu (tahakkuk tarihi) itibariyle faiz yürütülebilir. Mahkemece, hüküm altına alınan ecrimisil (kullanım bedeli) alacağına dönem sonu (dava tarihi) itibariyle faiz yürütülmesi gerekirken, el atma tarihinden itibaren faiz yürütülmüş olması;

6- Davanın niteliği ve idarece yaptırılan tespitte üç kişinin bilirkişi raporu düzenlediği dikkate alındığında, mahkemece de; üç kişilik bilirkişi heyeti oluşturularak (mülk ve zirai bilirkişi ile fen elemanı bilirkişiden oluşan) keşif yapılması gerekirken, tek kişilik bilirkişi raporuna dayanılarak hüküm kurulmuş olması;

Hususları doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir,

Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın ya?1', şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), 25.11.2002 gününde oybirliği ile karar verildi.


YKD. Şubat 2003

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları