Uzay Hukuku

Uzayla ilgili araştırmaların ve çalışmaların yoğun bir şekilde artması ile birlikte A.B.D. başta olmak üzere pek çok ülkede uzay bilimleri üstüne farklı bölümler, yüksek lisans ve doktora programları açılmaya başladı. Bu bölümler arasında son dönemde yıldızı en çok parlayanlardan biri de ’uzay hukuku’ oldu. Yurtdışı eğitim danışmanı Işıl Tabağ, Türkiye’nin de ileride uzay hukuku ve uzay bilimleri konusunda uzman kişilere ihtiyaç duyacağını söylüyor.

Uzayla ilgili ulusal çıkarlar nasıl korunacak?


Fırlatılan roket acil iniş için farklı bir ülkeye inerse astronotun ve teçhizatın iadesi ve güvenliği nasıl sağlanacak?

Parçalanarak yeryüzüne inen roket parçaları düştüğü yerde mal ve can kaybına sebep olursa bu sorunu kim çözecek?

Askeri faaliyetler için uzaydan kim ne kadar faydalanabilecek?


Kim ne zaman hangi sıklıkta uzaya roket fırlatabilecek? Her ülke önce ben roket atacağım derse ne olacak? Kim düzenlemeleri getirecek?



Astronotların kurtarılması ile ilgili kurallar neler olacak?


Tüm bu olası sorunları çözmek için ’uzay hukuku uzmanları’na ihtiyaç var. Nasıl ki denizcilik hukuku denizcilik konusunda pek çok uluslararası anlaşmazlıkların çözümünü sağlamakta ise, aynı şekilde uzay hukuku da tüm ülkelerin uzay faaliyetlerine düzen getiren, anlaşmazlıklarda çözüm olan bir hukuk dalı.

Öğrenciler bölümü bilmiyor


Uzay hukuku eğitimi yurtdışında pek çok üniversitede var. (Okulların listesine http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_co...zay_hukuku.pdf adresinden ulaşılabilir) Her üniversite genellikle 20-40 arası öğrenciyi uzay hukuku bölümüne kabul ediyor. Eğitim içeriği tamamen hava ve uzay hukuku detaylarını içeriyor. www.okulariyoruz.biz’in kurucusu yurtdışı eğitim danışmanı Işıl Tabağ, gelecekte uzay hukuku ve uzay bilimleri mezunlarına ihtiyaç olacağını ama öğrencilerin uzay bilimleri konusunda yeterince bilgi sahibi olmadığını söylüyor: "www.okulariyoruz.biz websitemize gelen uzay ile ilgili soruların yaklaşık yüzde 40’ı uzay mühendisliği, yüzde 60’ı uçak mühendisliği ile ilgili. Ancak mühendislik dallarında gelen tüm sorular içinde uzay ve uçak mühendisliğinin payı sadece yüzde 10. Ülkemizde öğrenci ve velilerimizin bildiği uzay ile ilgili en popüler bölüm mühendislik tabanlı olan uzay mühendisliği bölümü. Uzay mühendisliği (aerospace engineering) uzay ve hava araçlarının tasarımını, yapımını gerçekleştiren uzaya gönderilen araçları takip edebilen, bu uzay araçlarıyla gerekli olan iletişimi kurabilen kişiler yetiştiren bir eğitim dalı. Uzay mühendisliği okumak isteyen öğrenciler ince ayrıntıları görebilen, dikkatlerini yoğun kullanabilen kişiler olmalıdır. Fizik ve astronomiye ilgi duyuyorsanız, matematik ve fen bilimlerini seviyorsanız uzay mühendisliği geleceğin gözde mesleği olmaya aday."

Çalışma alanları


Uzay hukuku veya uzay bilimleri veya uzay yönetimi mezunları NASA gibi uzay konusunda araştırmalar yapan merkezlerde, üniversitelerde, Aselsan gibi kurumlarda, bilişim sektöründe çalışıyorlar. Uzay mühendisleri ise hava ve uzay konularıyla ilgili yerli ya da yabancı araştırma merkezlerinde ya da kurumlarda ya da bilişim sektöründe çalışabilir. Örnek olarak, Türkiye’de TÜBİTAK-UZAY, TÜBİTAK-MAM, TÜBİTAK-SAGE, TAI TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayi, TEI TUSAŞ Motor Sanayi, THY, özel hava yolları, Aselsan, ROKETSAN, HAVELSAN, Arçelik, Netaş, Tekfen, Eliar, Datacore, Hava İkmal Bakım Merkezleri, Microsoft, United Technologies ve otomotiv endüstrisi sayılabilir.

TUBİTAK burs veriyor


TUBİTAK, uzay bilimleri ile ilgili burs veriyor. Bursa lisans öğrenimlerinde son sınıfa geçmiş olanlar, lisans öğrenimini tamamlamış olanlar, bir yüksek lisans veya doktora programına kayıtlı ya da bir yüksek lisans veya doktora programını tamamlamış olanlar başvurabiliyor. Yaşam gideri olarak aylık burs miktarı 1.500 ABD doları. Ödemeler üç aylık dönemler halinde yapılır. Öğrenim harçları, sağlık sigortası ve gidiş-dönüş yol giderleri TÜBİTAK tarafından karşılanıyor. Başvurular 7 Aralık 2009-26 Şubat 2010 tarihleri arasında internet üzerinden http://e-bideb.tubitak.gov.tr adresine yapılabilir.


Kaynak: www.yenibiris.com