Yargıtayın daha önce kira artışı ile ilgili olarak TEFE- TÜFE oranlarının uygulanması gerektiğine dair kararları vardı. Ancak son kararlarda eğer kira bedellerinde düşme varsa veya çevredeki taşınmazlardaki kira bedellerinin artışına göre kira artışının yapılmasına dair kararları var.
Bence burada sözleşmede yasal oranda kira artışı yapılacağı belirtilmesine rağmen kira artışının %20 olarak hesaplanıp icra takibi yapılması durumunda itiraz edilmesi gerekli.

T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2009/3529
Karar: 2009/6062
Karar Tarihi: 07.04.2009

ÖZET: Davalı vekili tarafından yeni dönemde kira paralarının ekonomik nedenlerle, artmadığı, aksine azaldığı savunulmuştur. Nitekim kira parasının tespiti istenen dönemlerde konut ve işyeri kiralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı hatta azaldığı da bilinen bir gerçektir. Davalı vekilinin bu savunması üzerinde durulmalı gerçekten çevrede oluşan kira paralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı yahut kira paralarında bir düşüş saptandığı takdirde kira parasının TEFE (ÜFE) oranında artırılmak isteği reddedilmeli ve önceki dönemde ödenen kira parasına hükmolunmadır.

(4721 S. K. m. 2) (YİBK 18.11.1964 T. 1964/2 E. 1964/4 K.)

Dava: Dava dilekçesinde kira parasının 01.05.2007 gününden başlayarak aylık, 748,91 YTL olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Karar: Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Davacı vekili dava dilekçesinde, 01.05.2007 dönemine ait kira parasının aylık 748,91 YTL olarak tespit edilmesini talep etmiş, mahkemece TEFE (ÜFE) oranında yapılan artış ile kira parasının aylık 748,91 YTL olarak tespitine karar verilmiş, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.

Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi 01.05.1992 başlangıç tarihli olup, 1 yıl sürelidir ve dava konusu mesken ile ilgili önceki 01.05.2006 dönemine ait kira parasının mahkemece hak ve nesafet kurallarına göre aylık 675 YTL olarak tespit edildiği ve kararın onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamalarına göre şartlar değişmediği ve özel nedenler bulunmadığı takdirde kira ilişkisinin kurulduğu tarihte tarafların serbesti iradeleriyle kararlaştırdıkları kira parasının takip eden üç dönem (yıl) TEFE (ÜFE) artış oranının yansıtılması suretiyle bulunacak kira parasının 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı YİBK da öngörülen <hak ve nesafet> kurallarına da uygun olduğu kabul edilmekte ve kira parası üç dönem TEFE (ÜFE) oranında artırılarak tespit edilmektedir. Aynı yöntem, önceki dönem kira parasının mahkemece hak ve nesafet kurallarına uygun olarak ve kiralananın serbestçe getirebileceği kira parası gözetilmek suretiyle takdir edilmesi halinde de uygulanmaktadır. Mahkemenin uygulaması da bu yöndedir ve kira parası mahkemece tespit edilen önceki dönem kira parasının TEFE (ÜFE) oranında artırılması suretiyle tespit edilmiştir. Ancak, davalı vekili tarafından yeni dönemde kira paralarının ekonomik nedenlerle, artmadığı, aksine azaldığı savunulmuştur. Nitekim kira parasının tespiti istenen dönemlerde konut ve işyeri kiralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı hatta azaldığı da bilinen bir gerçektir. O nedenle davalı vekilinin bu savunması üzerinde durulmalı gerçekten çevrede oluşan kira paralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı yahut kira paralarında bir düşüş saptandığı takdirde kira parasının TEFE (ÜFE) oranında artırılmak isteği reddedilmeli ve önceki dönemde ödenen kira parasına hükmolunmadır.

Sonuç: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 07.04.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2008/936
Karar: 2008/2622
Karar Tarihi: 24.11.2008

ÖZET: Davalı vekili tarafından yeni dönemde kira paralarının ekonomik nedenlerle artmadığı, aksine, azaldığı savunulmuştur. Nitekim kira parasının tespiti istenen dönemlerde konut ve işyeri kiralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı hatta azaldığı da bilinen bir gerçektir. O nedenle davalı vekilinin bu savunması üzerinde durulmalı gerçekten çevrede oluşan kira paralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı yahut kira paralarında bir düşüş saptandığı takdirde kira parasının TEFE (ÜFE) artırılmak isteği reddedilmeli ve önceki dönemde ödenen kira parasına hükmolunmalıdır.

(4721 S. K. m. 2) (YİBK. 18.11.1964 T. 1964/2 E. 1964/4 K.)

Dava: Dava dilekçesinde kira parasının 01.05.2007 gününden başlayarak aylık, 748,91.-TL. olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

YARGITAY KARARI

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

Karar: Davacı vekili, dava dilekçesinde, 01.05.2007 dönemine ait kira parasının aylık 748,91.-TL. olarak tespit edilmesini talep etmiş, mahkemece; TEFE (ÜFE) oranında yapılan artış ile kira parasının 748,91.-TL. olarak tespitine karar verilmiş, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.

Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi 01.05.1992 başlangıç tarihli olup, 1 yıl süreli ve dava konusu mesken ile ilgili önceki 01.05.2006 dönemine ait kira parasının mahkemece hak ve nesafet kurallarına göre aylık 675.-TL. olarak tespit edildiği ve kararın onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre şartlar değişmediği ve özel nedenler bulunmadığı takdirde kira ilişkisinin kurulduğu tarihte tarafların serbest iradeleriyle kararlaştırdıkları kira parasını takip eden üç dönem (yıl) TEFE (ÜFE) artış oranının yansıtılması suretiyle bulunacak kira parasının 18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı YİBK da öngörülen <hak ve nesafet> kurallarına da uygun olduğu kabul edilmekte ve kira parası üç dönem TEFE (ÜFE) oranında arttırılarak tespit edilmektedir. Aynı yöntem, önceki dönem kira parasının mahkemece hak ve nesafet kurallarına uygun olarak ve kiralananın serbestçe getirebileceği kira parası gözetilmek suretiyle takdir edilmesi halinde de uygulanmaktadır. Mahkemenin uygulaması bu yöndedir ve kira parası mahkemece tespit edilen önceki dönem kirasının TEFE (ÜFE) oranında arttırılması suretiyle tespit edilmiştir. Ancak davalı vekili tarafından yeni dönemde kira paralarının ekonomik nedenlerle artmadığı, aksine, azaldığı savunulmuştur. Nitekim kira parasının tespiti istenen dönemlerde konut ve işyeri kiralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı hatta azaldığı da bilinen bir gerçektir. O nedenle davalı vekilinin bu savunması üzerinde durulmalı gerçekten çevrede oluşan kira paralarının genel fiyat artışları kadar artmadığı yahut kira paralarında bir düşüş saptandığı takdirde kira parasının TEFE (ÜFE) artırılmak isteği reddedilmeli ve önceki dönemde ödenen kira parasına hükmolunmalıdır.

Sonuç: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 24.11.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)