Alıntı: Yazan av.eylemsalık Sayın Av. Mehmet Saim Dikici 12. Hukuk Dairesinin 26.1.1988 gün ve 3002-458 sayılı ilamını burada yayınlarsanız sevinirim. Teşekkürler

Bu karar YHGK kararında geçiyor. Dava HGK'na gitmiş ve HGK Yargıtay 12. HD nin görüşüne uygun olarak yerel mahkeme kararını bozmuştur. HGK kararını ekliyorum...



T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 1989/12-599
K. 1989/26
T. 31.1.1990
• KAMBİYO SENEDİ ( Ciro İmzasının Sahteliği İddiası )
• CİRO İMZASININ SAHTELİĞİ ( Merciin Bu İddiayı İncelemesi Gereği )
• ŞİKAYET ( İmzanın Lehdara Ait Olmadığı İddiası )
2004/m.170
6762/m.591,598,599,690,737
ÖZET : Borçlu senet lehtarına ait olduğu öne sürülen ilk ciro imzasının bu kişinin imzası olmadığını, takip yapanın bu imzayı taklit ettiğini öne sürmesi karşısında bu iddianın gerçek olup olmadığının usulüne uygun şekilde araştırılması gerekirken inceleme yapılmaksızın red kararı verilmesi isabetsizdir.

DAVA: Taraflar arasındaki "Şikayet" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 1. İcra Tetkik Mercii Mahkemesi`nce davanın reddine dair verilen 17.2.1987 gün ve 1827-113 sayılı kararın incelenmesi Davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 26.1.1988 gün ve 3002-458 sayılı ilamı: ( ... Bir ticari senedin zilyedliğinin yetkili hamil olup olmadığı yekdiğerini takip eden ciro silsilesinden anlaşılabilir.

Olayda, borçlu senet lehtarına ait olduğu öne sürülen ilk ciro imzasının bu kişinin imzası olmadığını, takip yapanın bu imzayı taklit ettiğini öne sürmesi karşısında bu iddianın gerçek olup olmadığının usulüne uygun şekilde araştırılması gerekirken inceleme yapılmaksızın red kararı verilmesi isabetsizdir ... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu`ca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR: Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Emre muharrer senet borçlusu davacı C.K. aleyhine, lehdar M.E.Y.`ın beyaz cirosu ile hamil bulunan alacaklı davalı N.İ. tarafından kambiyo senetlerine mahsus takip yoluyla girişilen icra takibine, davacı tetkik mercii hakimliğine yaptığı itirazla, senet bedelini vadesinde ödediğini ve lehdarın ciro imzasının taklit edildiğini ileri sürmüştür.

Senet arkasında lehdar ile birinci ciranta N.İ. ve ikinci ciranta K.A.`ın imzaları bulunmaktadır.

Davalı, senedin meşru hamili olduğunu, vadesinde ödenmeyen ve protesto edilen senedin bedelini 2. cirantaya ödeyerek senedi geri aldığını, 2. ciranta tarafından senedin tahsil için bankaya verildiğinde, vadeden evvel ödendiği iddiasının ileri sürülmediğini, davacının lehtar ile anlaştığını savunarak şikayetin reddini istemiştir.

Borçlu delil olarak, lehdar M.E.Y.`ın "30.8.1984 vade tarihli" senet bedelinin vadesinden evvel borçlu C.`ten bizzat tahsil ettiğine dair noterce tesbit edilmiş 24.12.1986 tarihli beyanını ibraz etmiştir.

Yüksek 12. Hukuk Dairesi ile tetkik mercii arasındaki uyuşmazlık, takibi yapan alacaklının meşru hak sahipliği, yani yetkili hamil olup olmadığı konusundan kaynaklanmaktadır.

Kural olarak, bir emre muharrer senet borçlusu, senette şeklen hak sahibi olduğu anlaşılan ve senedi ibraz eden şahsa ödemede bulunması gerekir.TTK.`nun 690. maddesi yollaması ile bonolar hakkında da uygulama olanağı bulunan aynı kanunun 598. maddesine göre, ibraz olunan senette hak sahibi olma hususu, senetteki ciroların birbirine bağlılığı araştırılarak tesbit edilir. Ciroların birbirine bağlılığı, ilk cironun lehdar, sonraki ciroların ise önceki ciroda kendisine ciro edilen tarafından yapılmasıdır. Cirolar arasındaki bağlılığın kontrolü sadece dış görünüşü bakımından yapılır. Aradaki bir imzanın sahte olması veya yetkisiz kimse tarafından atılmış bulunması ciro zincirini zedelemez ( TTK. md. 622 ). Bu suretle hakkı birbirine bağlı cirolardan anlaşılan ve senedi elinde bulunduran kimsenin senette mündemiç alacağın sahibi olduğu farzedilmektedir. Ancak bu karinenin aksini iddia eden kişinin bu iddiasını ispat etmesi gerekir. Şeklen hak sahibi görünen bir hamilden emre muharrer senedi iktisap eden hamil, senedi iyiniyetle ve ağır kusuru olmaksızın iktisap etmişse, bu iktisabında korunur. ( TTK. 598/LL ). Hamilin kötüniyetli olduğuna ilişkin iddiaların menfi tesbit davası şeklinde dermeyan edilmesi icabeder.

İcra tetkik mercii, takip konusu senedin kambiyo senedi niteliğini taşıyıp taşımadığı itirazı dışında, senet kambiyo senedi mahiyetinde olmakla beraber, alacaklının kambiyo hukuku gereğince takip hakkına sahip olup olmadığını, TTK.`nun da mevcut bu normlar çerçevesi içinde incelemelidir ( İİK. md. 170/a ). Borçlu alacaklının dayandığı kambiyo senedinden anlaşılamayan itiraz sebeplerini, özellikle ciro imzalarının sahteliğini ileri süremez. Alacaklının emre yazılı kambiyo senedini iktisap ederken, bile bile borçlunun zararına hareket etmiş ve bu yoldan borçlunun şahsi defilerini bertaraf etmiş bulunması ( TTK. md. 599/I ) takip borçlusunun şahsi defileri ileri sürmüş olması ( TTK. 591, 737 ). Senedi hatır için verilmiş bulunması gibi itiraz ve iddiaların icra tetkik merciinin görevi dışında kalır, bunların menfi tesbit veya istirdat davaları ile değerlendirilmeleri gerekir.

Bu nedenlerle merci kararı doğru olup, bozmaya yönelik çoğunluk kararı gerekçesine katılmıyorum. 9.2.1990

NİHAT ARYOL
11. Hukuk Dairesi Üyesi