Akrabalık dışı nakiller durdurulsun çağrısı



Ali DAĞLAR 28 Temmuz 2009



Haberler Anında Cebinizde Hürriyet Mobil

Haberler Anında Bilgisayarınızda Haber Alarmı

Haber Kaçırmaya Son Hürriyet Mind

Sitene Haber Ekle Kazan Bumerang

Organ mafyasının etik kurulu atlatabilmek için böbreklerini satın aldığı kişilerin, bir evde haftalarca baş başa yaşamalarını sağladığı ortaya çıktı. Bunun üzerine Bilimsel Danışma Kurulu son toplantısında, “Daha sıkı denetimler yapılana kadar akraba olmayan canlı vericili nakiller durdurulsun” çağrısında bulundu.

GEÇTİĞİMİZ ay Antalya’dan başlayıp dokuz ile yayılan operasyonlarla gündeme gelen organ tacirlerinin, izledikleri akıl almaz yöntemlerle hem etik kurullarını, hem de Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği’ni rahatça aştıkları ortaya çıktı.

Çetenin böbreklerini satın aldığı kişileri, “akraba olmayan donörler arasında makul süreli bir tanışıklık ve samimiyet” arayan etik kuruldan geçirebilmek amacıyla bir evde haftalarca baş başa yaşamalarını sağladığı anlaşıldı. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Organ Nakil Merkezi’nden Doç. Dr. Alihan Gürkan, etik kurulların da sahte yöntemlerle aşılır hale geldiğini vurguladı. Türkiye’de devlet, üniversite ve özel olmak üzere 40 canlı organ nakil merkezi bulunduğunu hatırlatan Gürkan, “Akraba olmayan donörlerin etik kuruldan geçmesi için, canlı organ nakli yapan özel ve resmi merkezler kendi etik kurullarını oluşturuyor. Akrabalara gelince, kardeşlerin tarla pazarlığıyla birbirine böbrek sattığına tanık oluyoruz. Nüfus cüzdanı sahteciliği dahil, türlü sahtekarlıklarla etik kurullar kandırılmaya çalışılıyor” dedi.

Bilimsel Danışma Kurulu son toplantısında çareyi, Sağlık Bakanlığı’na “akrabalık ilişkisi olmayanlara da canlı nakil imkanı veren” 2004 tarihli yönetmelikten geri adım atılarak, “Akraba olmayan canlı vericili nakiller durdurulsun” çağrısı yapmakta buldu. Bu çağrı, 7 kurul üyesinden biri olan Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Organ Nakil Merkezi sorumlusu Doç. Dr. Alihan Gürkan’ın teklifiyle rapora girdi. Doç. Gürkan, “Daha sıkı denetim şartları oluşturuncaya değin bu konu askıya alınmalı. İsteğimiz, beyin ölümü olan vatandaşlarımızın bağışlarıyla bu kara pazarı, bu insanlık suçunu ortadan kaldırmak” diyor.

Yaşayanlardan değil ölenlerden organ alınmalı

KARA pazarı organ açığının beslediğini vurgulayan Gürkan’ın tespit ve çözüm önerileri şöyle: “Bugün 55 bin civarındaki böbrek hastası sayısı, yılda yüzde 5-10 artıyor. Beyin ölümü olmuş kişilerin yaptığı bağışsa yılda 300-400 civarında. 75 milyonluk Türkiye için hiçbir şey. Bizim organ nakli sorunumuzu çözmemiz için, bunun yılda 3000-4000 olması gerekiyor. Bu açığı insanlar, canlı vericiler kapatıyor. Biz aslında tıp etiğine aykırı bir iş yapıyoruz; tamamen sağlıklı birini kendi isteğiyle operasyona tabi tutuyoruz. İsteğimiz yaşayan kişileri bağış yapmaktan kurtarmak. Tek çözüm, tıbben hayatını kaybetmiş kişilerin organlarının devlet eliyle teşvik ve sağlık güvencesiyle bağışlanmasını sağlamak.”