T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
2001/9820
Karar No.
2001/9931
Tarihi
27.12.2001
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/73
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/628/631
4721-TÜRK MEDENİ KANUNU (MK)/699/703
TARAF TEŞKİLİNİN SAĞLANMASI
TAŞINMAZ MAL ORTAKLIĞININ GİDERİLMESİ
ÖZET
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVALARINDA TAPU PAYDAŞLARI SAĞ İSE KENDİLERİNİN, ÖLÜ İSE İBRAZ ETTİRİLECEK VERASET BELGESİ İLE SAPTANACAK MİRASÇILARININ DAVAYA DAHİL EDİLMESİ, BÖYLECE TARAF TEŞKİLİNİN SAĞLANMASI ZORUNLUDUR.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar bir kısım davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görülüşüp düşünüldü:
KARAR : Dava, bir parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar vermiş, hüküm bir kısım davalılar tarafından temyiz edilmiştir. Ortaklığın giderilmesi davalarında tapu paydaşları sağ ise kendilerinin ölü ise ibraz ettirilecek veraset belgesi ile saptanacak mirasçılarının davaya dahil edilmesi, böylece taraf teşkilinin sağlanması zorunludur.
Olayımızda; Ortaklığın giderilmesi istenen taşınmazın paydaşlarından Fikri İ. davada taraf olarak gösterilmemiştir. Bu paydaşın kendiliğinden yargılamaya geldiği görüldüğü halde davaya dahili için gerekli olan dilekçenin düzenlenip ona tebliğ edilmediği, beyanının alınmadığı, hükmün karar başlığında davalı olarak gösterilmediği, hükmün dahi tebliğ olunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda paydaş Fikri İ.'in davaya dahili için gerekli usuli işlemlerin tamamlandığı ve davaya dahil edildiği kabul edilemeyeceğinden taraf teşkili sağlanmadan hükmün esası hakkında karar verilmesi hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine 27.12.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
2001/6213
Karar No.
2001/6274
Tarihi
10.09.2001
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/561/562/566/567/568/569/570/72
TARAF TEŞKİLİNİN SAĞLANMASI
ORTAKLIĞININ GİDERİLMESİ
ÖLÜ ŞAHIS HAKKINDA DAVA AÇILMASI
ÖZET
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVALARI ÖZELLİĞİ OLAN DAVALARDANDIR. VERİLECEK HÜKÜMLER HER İKİ TARAF İÇİNDE BENZER SONUÇLAR DOĞURUR, BU DAVALARA UYGULANACAK HÜKÜMLER DE H.U.M.K.NUN 561-570 SAYILI MADDELERİNDE ÖZEL OLARAK BELİRTİLMİŞTİR. BU NEDENLE ÖLÜ ŞAHIS HAKKINDA DAVA AÇILAMAZ KURALI BU DAVALARDA UYGULANMAZ. DAVADAN ÖNCE VEYA DAVA SIRASINDA ÖLEN PAYDAŞIN VERASET BELGESİNE GÖRE TESBİT EDİLEN MİRASÇILARI DAVAYA DAHİL EDİLEREK TARAF TEŞKİLİNİN SAĞLANMASI GEREKİR.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görülüşüp düşünüldü:
KARAR : Dava bir parça taşınmaz ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Ortaklığın giderilmesi istenilen 1021 parsel sayılı taşınmaz tapuda davacı Nizamettin Ş. ile Ömer Y. ve diğer paydaşlar adına kayıtlıdır. Mahkemece paydaş Ömer Y.'un ölü olduğu ve ölü şahıs hakkında dava açılamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Ortaklığın giderilmesi davaları özelliği olan davalardandır. Verilecek hükümler her iki taraf içinde benzer sonuçlar doğurur, bu davalara uygulanacak hükümler de H.U.M.K.nun 561-570 sayılı maddelerinde özel olarak belirtilmiştir. Bu nedenle ölü şahıs hakkında dava açılamaz kuralı bu davalarda uygulanmaz. Davadan önce veya dava sırasında ölen paydaşın veraset belgesine göre tesbit edilen mirasçıları davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması gerekir. Paydaş Ömer Y.'un tüm mirasçıları davada taraftır. İşin esası incelenip sonucuna göre bir karar vermek gerekirken, yazılı gerekçeyle istemin reddi hatalı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle temyiz itirazlarının kabulü ile H.U.M.K.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine 10.9.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
2001/1955
Karar No.
2001/2129
Tarihi
19.04.2001
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/611/627
TARAF TEŞKİLİ
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
MİRAS SÖZLEŞMESİ
ÖZET
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVALARINDA PAYDAŞLAR SAĞSA KENDİLERİNİN, ÖLÜ İSE İBRAZ ETTİRİLECEK VERASET BELGESİ İLE SAPTANACAK MİRASÇILARININ DAVAYA DAHİL EDİLMESİ BÖYLECE TARAF TEŞKİL OLUNMASI ZORUNLUDUR. MİRAS BIRAKANDAN İNTİKAL EDEN TAŞINMAZLARIN TAKSİMİ HAKKINDA MİRASÇILAR ARASINDA YAPILAN SÖZLEŞMENİN YAZILI OLMASI VE TÜM MİRASÇILAR TARAFINDAN İMZALANMASI GEREKİR.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava altı parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Ortaklığın giderilmesi davalarında paydaşlar sağsa kendilerinin, ölü ise ibraz ettirilecek veraset belgesi ile saptanacak mirasçılarının davaya dahil edilmesi böylece taraf teşkil olunması zorunludur.
Olayımızda dava konusu 7419, 6585,7415 ve 2320 parsel nolu taşınmazlar müstakilen tarafların ortak miras bırakanı Dudu D. adına kayıtlı ise de 1151 nolu parselde miras bırakan dışında Mevlüt, Mustafa ve Cemal P. ¼'er hisse oranında paydaştır. Aynı şekilde 3194 nolu parselde de Ali P.'un 2/4, Mehmet D.'nin ¼ oranında payı bulunmaktadır. Yukarıda açıklanan esaslar çerçevesinde bu tapu paydaşlarının usulüne uygun şeklide davaya dahil ettirilmeden ve böylece taraf teşkili sağlanmadan yargılamanın sürdürülmesi usul ve yasaya aykırıdır.
2-Kabul şekline göre de; yargılamada bir kısım davalılar miras bırakanları Dudu D.'dan intikal eden taşınmazların fiilen taksim edildiklerini bu amaçla davacı ve davalı Mevlüt D.'ya taşınmazların tasarrufu konusunda vekaletname verdiklerini belirtmişlerdir. Medeni Kanunun 611. maddesine göre miras bırakandan intikal eden taşınmazların taksimi hakkında mirasçılar arasında yapılan sözleşmenin yazılı olması ve tüm mirasçılar tarafından imzalanması gerekir. Dosyaya ibraz edilen vekaletnameler taksim sözleşmesi olarak kabul edilemeyeceği gibi olayda Medeni Kanunun 627 .maddesinin uygulanma yeri de yoktur. Bu durumda gerekli inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile H.U.M.K.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine 19.4.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
2001/2152
Karar No.
2001/2544
Tarihi
27.03.2001
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/73
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/627/628
4721-TÜRK MEDENİ KANUNU (MK)/698/699
TARAF TEŞKİLİ
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
ÖLÜ PAYDAŞ ALEYHİNE AÇILAN ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
ÖZET
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVALARINDA PAYDAŞLAR SAĞSA KENDİLERİNİN, ÖLÜ İSE İBRAZ ETTİRİLECEK VERASET BELGESİ İLE SAPTANACAK MİRASÇILARININ DAVAYA DAHİL EDİLMESİ, BÖYLECE TARAF TEŞKİL OLUNMASI ZORUNLUDUR.

DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar bir kısım davalılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görülüşüp düşünüldü:
KARAR : Dava, 2 parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme istem gibi karar vermiş, hükmü davalı Necati Y. mirasçıları vekili temyiz etmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davalarında paydaşlar sağsa kendilerinin, ölü ise ibraz ettirilecek veraset belgesi ile saptanacak mirasçılarının davaya dahil edilmesi, böylece taraf teşkil olunması zorunludur.
Olayımızda; Paydaş Kemal Y. mirasçısı Melte Y. ile paydaş Hayriye E. eşi Azim E.'in ikinci eşi Kamile E. davaya dahil edilmemiştir. Adı geçenler sağ ise kendilerinin ölü ise ibraz ettirilecek veraset belgesi ile saptanacak mirasçılarının davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken bundan zuhul olunması hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile H.U.M.K.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine 27.3.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
1998/8761
Karar No.
1998/8850
Tarihi
26.10.1998
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/73
TARAF TEŞKİLİ
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ
PAYDAŞLARIN SAĞ OLDUĞU ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
ÖZET
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVALARINDA PAYDAŞLAR SAĞSA KENDİLERİNİN, ÖLÜ İSE İBRAZ ETTİRİLECEK VERASET BELGESİ İLE SAPTANACAK MİRASÇILARININ DAVAYA DAHİL EDİLMESİ, BÖYLECE TARAF TEŞKİL OLUNMASI ZORUNLUDUR.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan ortaklığın giderilmesi davasına dair karar Davalı Mevlüde ( Ayşe mirasçısı ) tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR : Dava bir parça taşınmaz ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı Ayşe mirasçısı Mevlüde vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davalarında paydaşlar sağsa kendilerinin, ölü ise ibraz ettirilecek veraset belgesi ile saptanacak mirasçılarının davaya dahil edilmesi, böylece taraf teşkil olunması zorunludur.
Olayımızda: Ortaklığının giderilmesi istenilen 4 parsel sayılı 413 m2 yüzölçümündeki taşınmazın paydaşlarından Ayşe'nin 1981 yılında öldüğü geriye mirasçıları Rahime, Mevlüde, Ahmet, Cengiz, Pınar, Nehir, Özel, Meliha'nın kaldığı veraset belgesi ile temyiz dilekçesinde eklenen tapu kayıt suretinden anlaşılmaktadır. Ayşe mirasçıları davada yer almamışlardır. Yukarıda açıklandığı şekilde Ayşe mirasçılarının davaya dahil edilip taraf teşkilinin sağlanması ve ondan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken bundan zuhul olunması usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün ( BOZULMASINA ), bozma nedenine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 26.10.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
2003/128
Karar No.
2003/224
Tarihi
20.01.2003
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/648
1086-HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK)/569
PAYLAŞMA DAVALARI
TAŞINMAZIN PAYLAŞTIRILMASI DAVASI
PAYDAŞIN ÖLMESİ
TÜM PAYDAŞLARIN DAVAYA TARAF OLMASI
ÖZET
PAYLAŞMA DAVALARI, PAYLI VE ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNE KONU MALLARDA YA DA ORTAKLAR ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİYİ SONA ERDİREN BİRLİKTE MÜLKİYETTEN FERDİ MÜLKİYETE GEÇMEYİ SAĞLAYAN İKİ TARAFLI BENZER SONUÇLAR DOĞURAN DAVALARDIR. DAVANIN BU ÖZELLİĞİ VE HUMK. 569/2. MADDESİ UYARINCA TÜM PAYDAŞLARIN DAVADA TARAF OLMALARI ZORUNLUDUR. PAYDAŞLARDAN BİRİ ÖLÜ İSE ÖLÜ PAYDAŞIN MİRASÇILIK BELGESİNE GÖRE BELİRLENECEK MİRASÇILARININ DAVAYA KATILMASI, BÖYLECE TARAF TEŞKİL EDİLDİKTEN SONRA İŞİN ESASINA GİRİLEREK KARAR VERİLMESİ GEREKİR.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı paylaşma davasına dair karar davalılardan Mehmet Yıldırım tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava bir adet taşınmazın paylaştırılmasına ilişkindir. Mahkeme istem gibi karar vermiş hüküm davalı Mehmet Yıldırım vekili tarafından temyiz olunmuştur.
Davacı vekili dava dilekçesinde tarafların müşterek murisi Mustafa Kahya Yıldırım'dan miras kalan 209 parselde kayıtlı taşınmazın rızai taksiminin mümkün olmadığından mahkemece taksimine, mümkün olmadığı takdirde satılarak ortaklığın giderilmesini istemiştir. Davalılara usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davayı takip eden, Mehmet Yıldırım vekili muris Mustafa Kahya Yıldırımın ölüm tarihinde alınan veraset ilamına göre taraf teşkili sağlanması mümkün olmakla birlikte mirasçıların paylarında değişiklik olduğunu, dolayısıyla yeni veraset belgesinin istenmesi gerektiğini savunmuştur.
Paylaşma davaları, paylı ve elbirliği mülkiyetine konu mallarda ya da ortaklar arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdiren birlikte mülkiyetten ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı benzer sonuçlar doğuran davalardır. Davanın bu özelliği ve HUMK. 569/2. maddesi uyarınca tüm paydaşların davada taraf olmaları zorunludur. Paydaşlardan biri ölü ise ölü paydaşın mirasçılık belgesine göre belirlenecek mirasçılarının davaya katılması, böylece taraf teşkil edildikten sonra işin esasına girilerek karar verilmesi gerekir.
Dosyaya ibraz edilen tapu kaydına göre paydaş Bekir oğlu Mehmet davaya dahil edilmemiştir. Adı geçen paydaş sağsa kendisinin, ölü ise ibraz ettirilecek mirasçılık belgesine göre belirlenecek mirasçılarının davaya dahil edilmesi ve taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken bundan zuhul olunması doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
HUKUK DAİRESİ 6
Esas No.
2002/2575
Karar No.
2002/2763
Tarihi
16.04.2002
743-TÜRK KANUNU MEDENİSİ/627/628
4721-TÜRK MEDENİ KANUNU (MK)/698/699
TARAF TEŞKİLİ
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI
TÜM MİRASÇILARIN DAVAYA DAHİL EDİLMESİ
ÖZET
ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASINDA; TAPU PAYDAŞLARI SAĞ İSELER KENDİLERİNİN, ÖLMÜŞ İSELER İLGİLİSİNDEN ALINACAK VERASET BELGESİNE GÖRE TÜM MİRASÇILARININ DAVAYA DAHİL EDİLMESİ GEREKİR. ÖLÜ PAYDAŞA AİT VERASET BELGELERİ GETİRTİLEREK, TÜM MİRASÇILARIN DAVAYA DAHİL EDİLMESİ VE TARAF TEŞKİLİ SAĞLANDIKTAN SONRA İŞİN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİ GEREKTİĞİNİN DÜŞÜNÜLMEMESİ HATALIDIR.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar davalılardan Emine A. tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR : Dava 1 parça taşınmaz mal ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme satış kararı vermiş, hükmü davalı Emine A. vekili temyiz etmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davasında tapu paydaşları sağ ise kendilerinin, ölmüş iseler ilgilisinden alınacak veraset belgesine göre tüm mirasçılarının davaya dahil edilmesi gerekir.
Olayımızda;Ortaklığının giderilmesi istenilen parselde paydaş M. Nuri A. ve İsmet A'ın yargılama sırasında öldükleri anlaşılmaktadır. Ölü paydaş M. Nuri A'ın nüfus kaydına göre mirasçıları davayı takip eden avukata vekalet vermiş iseler veraset belgesi mevcut olmadığından tüm mirasçılarının davaya dahil edilip edilmediği anlaşılamamaktadır. Öncelikle her iki ölü paydaşa ait veraset belgelerinin ilgilisinden alınarak tüm mirasçıların davaya dahil edilmesi ve taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esası hakkında karar verilmesi icabederken bundan zuhul olunması hatalı olduğundan hükmün bozulması icabetmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz nedenlerinin şimdilik incelenmesine gerek olmadığına, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 16.4.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.