10-06-2009, 10:55
|
#3
|
|
|
T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 1999/8262
K. 1999/12073
T. 6.7.1999
• REKABET YASAĞI ( Banka İle Müfettişi Arasında İş Akdinin Feshinde Tazminat ve Başka Bankada Çalışmamayı İçeren Sözleşme )
• REKABET YASAĞI ÇERÇEVESİNDE DÜZENLENMİŞ SÖZLEŞME
• REKABET YASAĞI ÇERÇEVESİNDE DÜZENLENMİŞ SÖZLEŞMENİN CEZAİ ŞART OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ
• İŞ AKDİNİN FESHİNDE TAZMİNAT ( Rekabet Yasağı Çerçevesinde Düzenlenmiş Sözleşme )
• BANKA - AYNI İŞTE ÇALIŞMAMAYI TAAHHÜD - ( Rekabet Yasağı Çerçevesinde Düzenlenmiş Sözleşme )
• CEZAİ ŞART ( Rekabet Yasağı Çerçevesinde Düzenlenmiş Sözleşmeyi Hatali Değerlendirme )
818/m.348
ÖZET : Bankada müfettiş olarak çalışmaya başlayan işçi ile yapılan ve 4 yıl içinde iş akdini feshettiği takdirde 2 yıl süre ile türkiye'deki hiç bir bankada çalışmama taahhüdünü işçinin son aylık ücretinin on katı tutarındaki tazminat yaptırımına bağlayan sözleşme, rekabet yasağı çerçevesinde düzenlenmiş bir özel anlaşma sayılmalıdır. Anılan sözleşmenin, mahkemece cezai şart olarak değerlendirilmiş olması hatalıdır. Ancak bu sözleşme rekabet yasağı yönünden de geçersiz sayılmalıdır. DAVA : Taraflar arasındaki, cezai şart alacağının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 6.7.1999 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Avukat F. Ç. ile karşı taraf adına Avukat M. E. K. geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Taraflar arasında süresi belirsiz biçimde hizmet akdi ilişkisi kurulduktan bir süre sonra 23.12.1997 tarihinde rekabet yasağı konusunda bir anlaşma metni düzenlemişlerdir. Buna göre; "Bankaya müfettiş olarak yetiştirilen, bankacılık hizmetlerinde bir saklanması ve gizliliği esas olan konularda bilgi sahibi olan A. E.; bankaya intisabından itibaren 4 yıl içerisinde hizmet akdini feshettiği bütün hallerde, iş ilişkisinin sona erdiği tarihten itibaren 2 yıl süre ile Türkiye'deki tüm bankalarda çalışmamayı kabul ve taahhüt eder. Bu taahhüdüne uymadığı takdirde, A. E. bankaya işe başladığı tarihten itibaren banka tarafından ödenen aylık ücretler ile diğer ek ödemelerinin tutarı ve son aylık ücretinin 10 katı tutarında bir cezai şartı, ilk talepte ve herhangi bir itirazda bulunmaksızın derhal ödemeyi kabul ve taahhüt eder."
Gerek bu anlaşmanın başlığı ve gerek yukarıya alınmayan birinci paragrafı içeriği ve tüm düzenleniş şekli itibariyle bu metni Borçlar Kanunu 348 ve onu izleyen maddelerinde öngörülen "Rekabet Memnuiyeti" çerçevesinde düzenlenmiş bir özel anlaşma niteliğindedir. Mahkemece bu anlaşma bir cezai şart şeklinde değerlendirilmiş ve bu değerlendirme itibariyle sonucuna gidilerek hüküm kurulmuş ise de bu düşünce tarzının benimsenmesi olanağı yoktur. Açıkça rekabet yasağı konusunda bir düzenleme sözkonusudur. Ancak sözleşme davacının ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı şekilde tehlikeye girmesini yasaklayacak ölçülerde şart edilmemiş ve mahal ve çalışma alanı kapsamında normalin üzerinde sınırlamalar getirilmiştir. Gerçekten "Türkiye'de ki tüm bankalarda çalışmamayı kabul ve taahhüt eder" biçimindeki düzenleme iki yıl süre ile sınırlı olarak getirilmiş ise de, Türkiye'deki tüm bankaları kapsaması bakımından mahal ve banka açısından bir sınır sözkonusu olmadığı için davacı bankacının geleceği bakımından ağır sonuçları beraberinde getirecek bir düzenleme olarak kabul edilmelidir. Rekabet yasağının bu yönden geçersiz sayılarak sonuca gidilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddedilmesi hatalı ise de sonucu itibariyle doğru olan kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASI gerekmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen sebepten ONANMASINA, davalı yararına takdir edilen 65.000.000 TL duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine 6.7.1999 oybirliği ile kabul edildi.
yarx
|