T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
Esas: 2007/8-155
Karar: 2007/162
Tarih: 03.07.2007
KARAR METNİ:
YARGITAY KARARI
Hükümlü Ahmet Koçak'ın, genel güvenliği tehlikeye sokma suçundan 5237 s. TCY.nın 170/1-c, 62/1 ve 50/1-a maddeleri uyarınca 3.000 YTL adli para cezasıyla cezalandırılmasına, cezasının 52/4. maddesi uyarınca 12 eşit taksitte alınmasına, adli emanetin 2006/43 sırasında kayıtlı kurusıkı tabanca ve eklerinin TCY.nın 54/1. maddesi uyarınca zoralımına ait Tavşanlı Asliye Ceza Mahkemesince 09.11.2006 tarih ve 161-467 sayı ile karar verilmiş ve bu karar kanun yoluna başvurulmaması üzerine kesinleşmiştir.
Adalet Bakanlığınca 19.03.2007 tarih ve 14493 sayı ile kanun yararına bozma isteminde bulunulması üzerine, dosyayı inceleyen Yargıtay 8. Ceza Dairesince 26.04.2007 tarih ve 3988-3287 sayı ile;
"Sanığın silah niteliğinde bulunmayan kurusıkı tabanca ile havaya ateş etme biçimindeki eyleminin, 765 s. TCK.nun 264/7 veya 5237 s. TCK.nun 170/1-c madde ve fıkrasında tanımlanan içerisinde silah öğesi bulunan suç tipine uygun bulunmadığı, 5326 s. Kabahatler Kanunu'nun 36. maddesinde düzenlenen ve idari para cezası yaptırımını öngören suçu oluşturduğu gözetilmeden, yazılı biçimde hüküm kurulması,
Yasaya aykırı olup, Adalet Bakanlığının yasa yararına bozma talebine dayalı Yargıtay C.Başsavcılığının ihbarname içeriği bu itibarla yerinde görüldüğünden Tavşanlı Asliye Ceza Mahkemesinin temyiz edilmeksizin kesinleşen 09.11.2006 tarih ve 2006/161-467 s. kararının, CMK.nun 309. maddesi uyarınca bozulmasına, cezanın kaldırılmasına, müteakip işlemlerin mahallinde icrasına" karar verilmiştir.
Yargıtay C.Başsavcılığı ise 15.06.2007 tarih ve 62036 sayı ile;
"Sanığın olay gününde geceleyin cadde üzerinde ateşli silah niteliğinde olmayan kurusıkı tabanca ile havaya ateş etme eylemi, 5237 s. TCK.nun 170/1-c madde ve fıkrasında tanımlanan, içerisinde ateşli silah öğesi bulunan suç tipine uygun bulunmamaktadır. Fiil, aynı Yasanın 123 ve 183. maddelerinde yazılı suçları da oluşturmamaktadır. Somut olayda, söz konusu suçların unsurları gerçekleşmemiştir.
Sanığın başkalarının huzur ve sükununu bozan eylemi, 5326 s. Yasanın 36. maddesinin 1. fıkrası kapsamında kalmakta ve idari yaptırım gerektirmektedir.
5326 s. Yasanın 24. maddesi uyarınca kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde mahkeme tarafından idari yaptırım kararı verilmesi zorunludur. Anılan Yasanın 18. maddesi gereğince kabahatin konusunu oluşturan veya işlenmesi suretiyle elde edilen eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine, ancak kanunda açık hüküm bulunan hallerde karar verilebilir. 5326 s. Yasanın 36. maddesinde kabahatin konusunu oluşturan veya işlenmesi suretiyle elde edilen eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine ait bir hükme yer verilmemiştir.
Yapılan açıklamalar ışığında; Yerel Mahkemece, kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması sebebiyle sanığın 5326 s. Yasanın 36. maddesinin 1. fıkrası uyarınca 50 YTL idari para cezası ile cezalandırılmasına ve emanette kayıtlı kurusıkı tabanca ve şarjörünün sahibine iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde mahkumiyet kararı verilmesi kanuna aykırıdır.
Kanun yararına bozma istemi, davanın esasını çözümleyen mahkumiyet hükmüne yönelik olup, bozma sebebi hükümlüye daha hafif ceza verilmesini gerektirmektedir. Bozma sebebi cezanın tamamen kaldırılmasını gerektirmemekte, bozma kararı üzerine yerel mahkemece yeniden inceleme, araştırma, yargılama yapılarak bir karar verilmesine kanuni olanak bulunmamaktadır. Bozma nedenine göre, Yerel Mahkeme hükmünü bozan Yargıtay Özel Dairesinin 5326 s. Yasanın 36. maddesinin 1. fıkrası uyarınca idari para cezasına hükmetmesi, kuru sıkı tabanca ve eklerinin iadesine karar vermesi zorunludur. (CMK. M. 309/4-d)
Bu itibarla Özel Dairece, Yerel Mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmesine müteakip, kabahatlinin idari para cezası ile cezalandırılmasına ve kurusıkı tabanca ile şarjörünün sahibine iadesine karar verilmesi yerine, "cezanın kaldırılmasına, müteakip işlemlerin mahallinde icrasına" karar verilmesinin kanuna aykırı olduğu kanaatine varılmıştır. Ayrıca, hem cezanın kaldırılmasına ve hem de müteakip işlemlerin mahallinde icrasına karar verilmesinin mümkün bulunmadığı gözetilmemiş, çelişkiye düşülmüştür" görüşüyle itiraz kanun yoluna başvurmuş, Özel Daire kararından "cezanın kaldırılmasına, müteakip işlemlerin mahallinde icrasına" ibaresinin çıkartılmasına, kabahatli Ahmet Koçak'ın 5326 s. Kanunun 36. maddesinin 1. fıkrası uyarınca 50 YTL idari para cezası ile cezalandırılmasına, Adli Emanetin 2006/43 sırasında kayıtlı kabahate konu 1 adet 9 mm çapında Polat 22 marka, 17271 seri numaralı kurusıkı tabanca ve şarjörünün kabahatliye iadesine karar verilmesini talep edilmiştir.
Dosya Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilmekle, Yargıtay Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
TÜRK MİLLETİ ADINA
CEZA GENEL KURULU KARARI
A- Yargılama konusu maddi olayın;
"Ahmet Koçak'ın 03.03.2006 gününde cadde üzerinde kurusıkı tabanca ile havaya 2 el ateş etmesi" tarzında gerçekleştiği,
B- Yargıtay 8. Ceza Dairesi ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında oluşan ve Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nca çözülmesi gereken hukuki ihtilafın;
Hükümlünün eyleminin, 5326 s. Kabahatler Kanununun 36. maddesindeki kabahati oluşturduğu kabul edildiğine göre; 5271 s. CYY.nın 309/4-d madde-fıkra ve bendi gereğince idari yaptırıma Özel Dairenin bizzat hükmetmesi gerekip gerekmediğine ve Kabahatler Yasasında açık bir hüküm bulunmadığı durumda kuru sıkı tabancanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilip verilemeyeceğine ait bulunduğu,
C- Genel Kurul'ca yapılan değerlendirmede;
1- Hükümlünün eyleminin cadde üzerinde kurusıkı tabanca ile ateş etmekten ibaret olduğu ve bu eylemin Kabahatler Kanununun 36. maddesinde düzenlenmiş olan gürültü çıkarmak kabahatini oluşturduğu konusunda Özel Daire ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında bir uyuşmazlığın bulunmadığı,
2- Gerçekten de; söz konusu eylemin 5237 s. Kanunun 170. maddesindeki genel güvenliği tehlikeye sokmak, 123. maddesindeki kişilerin huzur ve sükununu bozmak ve 183. maddesindeki gürültüye neden olmak suçlarını oluşturmayacağı;
Zira; 5237 s. Yasanın,
123. maddesinde; "Sırf huzur ve sükununu bozmak maksadıyla bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gürültü yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması halinde, mağdurun şikayeti üzerine faile üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir."
170. maddesinde; "(1) Kişilerin hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olacak şekilde ya da kişilerde korku, kaygı veya panik yaratabilecek tarzda;
a- ...
b- .....
c- Silahla ateş eden veya patlayıcı madde kullanan,
Kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."
..........
183. maddesinde; "İlgili kanunlarda belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir biçimde gürültüye neden olan kişi, iki aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır."
Şeklindeki düzenlemelerin bulunduğu,
123. maddede düzenlenen suçta; gürültü çıkartarak huzur ve sükunu bozma eyleminin belirli bir kişiye yönelik olması şartı bulunduğundan,
170. maddede düzenlenen suçta; "silah" kullanma koşulu arandığından ve "kurusıkı tabancanın" 5237 s. Kanunun 6. maddesi uyarınca silah sayılamayacağından,
183. maddede düzenlenen suçta; sağlığa zarar verecek elverişlilik ve düzeyde bir gürültü arandığından ve kurusıkı tabanca ile çıkartılan gürültünün bu seviyede olduğuna ait bir tesbit bulunmadığından,
Olayımızdaki eylemin bu suçların üçünü de oluşturmadığı,
Buna karşılık; 5326 s. Kabahatler Kanununun 36. maddesinde yer alan;
"(1)Başkalarının huzur ve sükununu bozacak biçimde gürültüye neden olan kişiye, elli Türk Lirası idari para cezası verilir.
........
(3) Bu kabahat dolayısıyla idari para cezasına kolluk veya belediye zabıta görevlileri karar verir."
Şeklinde düzenlenen kabahatin hükümlünün eylemine uyduğu,
Yine Kabahatler Kanununun 24. maddesinde bulunan; "Kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde mahkeme tarafından idari yaptırım kararı verilir." biçimindeki düzenleme nedeniyle, olayımız açısından söz konusu kararın mahkeme tarafından verilmesinin zorunlu olduğu,
3- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itirazının iki hususa yöneldiği;
Bunlardan birincisinin; 5271 s. CYY.nın 309/4-d madde-fıkra ve bendi gereğince idari yaptırıma Özel Dairenin bizzat hükmetmesi gerektiğine,
İkincisinin ise; Kabahatler Yasasında açık bir hüküm bulunmadığı durumda kuru sıkı tabancanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilemeyeceğinden cihetle, kuru sıkı tabancanın sahibine iadesine de Özel Daire'nin bizzat karar vermesi icabettiğine,
Yönelik olduğu,
5271 s. Kanunun 309/4-d madde-fıkra ve bendi uyarınca; "Hükümlünün cezasının kaldırılmasını gerektiriyorsa cezanın kaldırılmasına, daha hafif bir cezanın verilmesini gerektiriyorsa bu hafif cezaya Yargıtay ceza dairesi doğrudan hükmeder."
Bu durumda; itirazda da belirtildiği gibi, "daha hafif bir cezanın verilmesi" gerektiğine göre, Özel Dairenin önceki cezayı kaldırmakla yetinmeyip, daha hafif cezaya da kendiliğinden karar vermesi gerektiği,
Yine Kabahatler Kanununun 18. maddesinde yer alan; "(1) Kabahatin konusunu oluşturan veya işlenmesi suretiyle elde edilen eşyanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesine, ancak kanunda açık hüküm bulunan hallerde karar verilebilir........" hükümü göz önüne alındığında, Kabahatler Yasasında düzenlenen "mülkiyetin kamuya geçirilmesi" müessesesinin, Türk Ceza Yasasında düzenlenen "zoralım" müessesesinden farklı olduğunun görüldüğü, buna göre; "mülkiyetin kamuya geçirilmesine" karar verilebilmesi için yasada açık bir düzenlemenin bulunması gerektiği, nitekim; Kabahatler Kanununun 33. maddesinde dilencilik, 34. maddesinde kumar kabahatleri düzenlenirken mülkiyetin kamuya geçirilmesinden açıkça bahsedildiği, olayımızda söz konusu olan 36. maddede ise bu biçimde açık bir düzenlemenin bulunmadığı,
Bunun gibi, işlenen eylemin bir kabahati oluşturduğunun kabulü halinde, Türk Ceza Yasasında düzenlenmiş bulunan zoralıma ait hükümlerin de uygulanamayacağı,
Bu itibarla, kabahatte kullanılan kurusıkı tabancanın sahibine iadesi gerekirken, zoralımına karar verilmiş olması usulsüz olduğundan, idari yaptırım kararına bizzat karar vermesi gereken Özel Dairece, kurusıkı tabancanın sahibine iadesine de karar vermesinin icap ettiği,
4- 5237 s. Kanunun 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ve buna bağlı olarak hak yoksunluğu ve güvenlik tedbiri uygulanmasını gerektiren 170. maddesine nazaran, Kabahatler Kanununun yalnızca 50 YTL idari para cezasını gerektiren 36. maddesinin daha lehe olduğu, kaldı ki; ilk bakışta sonuç olarak uygulanmasına karar verilen tedbirin, 5237 s. Kanunun 50/5 madde-fıkrası da nazara alındığında, 50 YTL idari para cezasına göre daha lehte olduğu düşünülebilirse de;
a- 5237 s. Kanunun 50/6-7 madde-fıkralarına göre bu tedbirden dönülmesi veya tedbirin değiştirilmesi mümkün olduğundan,
b- 5237 s. Kanunun 54. maddesi gereğince güvenlik tedbiri (zoralım) uygulanması mümkün iken, 5326 s. Kabahatler Kanununun 18. maddesi uyarınca bu kabahatle ilgili olarak mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilmesi olanaksız bulunduğundan,
c- 5352 s. Adli Sicil Yasası'nın 4-(1)-d madde-fıkra ve bendine göre; kısa süreli hapis cezası yerine seçenek yaptırıma mahkumiyet halinde, bu mahkumiyetin adli sicile kaydedilmesinin zorunlu olmasına rağmen, aynı Kanunun 5-(1)-c madde-fıkra ve bendi uyarınca idari para cezasına ait kararlar adli sicile kaydedilemeyeceğinden,
5326 s. Kanunun 36. maddesi ile yapılacak uygulamanın hükümlünün daha lehine olduğu,
d- Öte yandan, 5326 s. Kabahatler Kanununun 16. maddesinde kabahatlere özgü yaptırımlar; idari para cezası, mülkiyetin kamuya geçirilmesi ve ilgili yasalarda ön görülen sair tedbirler biçiminde belirtildiği,
Anılan Kanunun 17. maddesinde idari para cezası tanımlanmış olup, maddenin 7. fıkrasında, "İdari para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 günlü ve 213 s. Vergi Usul Yasasının mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tesbit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında arttırılarak uygulanır. Bu suretle idari para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz. Bu fıkra hükmü, nispi nitelikteki idari para cezaları açısından uygulanmaz." hükmüne yer verilmek suretiyle, adli para cezasında herhangi bir arttırım öngörülmemesine karşın, idari para cezalarının her yıl yeniden değerleme oranında arttırılmasının kabul edildiği;
Bu hüküm uyarınca, idari para cezası miktarları ve bu kapsamda 5326 s. Kanunun 36. maddesindeki idari para cezası miktarının, 2006 yılı için yeniden değerleme oranı olan %9,8 ve 2007 yılı için yeniden değerleme oranı olan %7,8 oranında arttırılmak suretiyle saptanması gerektiği,
Görüş ve kanaati benimsenmekle;
Hükümlünün eylemi 5326 s. Kabahatler Kanununun 36. maddesindeki kabahati oluşturduğundan ve aynı Kanunun 18. maddesi uyarınca bu kabahatle ilgili olarak olayda kullanılan kurusıkı tabancanın mülkiyetinin kamuya geçirilmesi mümkün görülmediğinden, Özel Dairece; 5271 s. CYY.nın 309/4-d ve Kabahatler Kanununun 24. maddeleri gereğince suç tarihi itibariyle 54 YTL idari yaptırıma ve olayda kullanılan kurusıkı tabancanın sahibine iadesine karar verilmesi gerekirken, yerel mahkeme kararının bozulmasına ve cezanın ortadan kaldırılmasına karar verilmesi isabetli değildir.
Bu itibarla; haklı sebeplere dayanan Yargıtay C.Başsavcılığı itirazının kabulüne, hükümlü hakkında 54 YTL idari yaptırım kararı uygulanmasına ve olayda kullanılan kurusıkı tabancanın hükümlüye iadesine 1412 s. CYUY.nın kısmen halen yürürlükte bulunan 322. maddesindeki yetkiye istinaden bizzat Ceza Genel Kurulunca karar verilmelidir.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle;
1- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının KABULÜNE,
2- Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 26.04.2007 tarih ve 3988-3287 s. kararının KALDIRILMASINA,
3- Tavşanlı Asliye Ceza Mahkemesinin 09.11.2006 tarih ve 161-467 s. hükmünün 5271 s. CMY.nın 309/4-d maddesi uyarınca kanun yararına BOZULMASINA,
Belirlenen hukuka aykırılığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 1412 s. CYUY.nın kısmen halen yürürlükte olan 322. maddesindeki, 5271 s. CYY.nın 309/4-d madde/fıkra ve bendindeki ve 5326 s. Kabahatler Kanununun 24. maddesindeki yetkilere dayanılmak suretiyle, 5326 s. Kabahatler Kanununun 36. ve 18. maddeleri uyarınca, hükümlünün sonuç olarak 54 YTL idari para cezası ile CEZALANDIRILMASINA ve Tavşanlı Adli Emanetinin 2006/43 sırasında kayıtlı bir adet 9 mm çapında Polat 22 marka, 17271 seri numaralı kurusıkı tabanca ve şarjörünün kabahatliye İADESİNE karar verilmek suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
4- Dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına tevdiine, 03.07.2007 günü yapılan müzakerede oybirliği ile karar verildi.
Kaynak: Corpus Arşiv
[Copyright © Ced Dağıtım Medya Yazılım - Corpus Mevzuat ve İçtihat Programı]