Mesajı Okuyun
Old 12-02-2009, 10:29   #1
Av.Cengiz Aladağ

 
Varsayılan Süresinde ibraz Edilmemiş Teminat çekine Dayanan Sebepsiz Zenginleşme Davası

Sayın meslektaşlarım,
TTK 644 gereğince, süresinde ibraz edilmemiş ya da zamanaşımına uğramış bir çekten dolayı hamilin keşideciye "sebepsiz zenginleşmeye" dayanarak dava açmaya hakkı vardır.

Alıntı:
Yazan TTK 644
Madde 644 - Keşideci ve poliçeyi kabul etmiş olan muhatap, (Müruruzaman sebebiyle veya senede dayanan hakların muhafazası için kanun hükmünce yapılması gerekli muamelelerin ihmal edilmiş bulunması dolayısiyle poliçeden doğan borçları düşmüş olsa bile) hamilin zararına ve sebepsiz olarak iktisabetmiş oldukları meblağ nispetinde ona karşı borçlu kalırlar.


Sebepsiz mal edinmeye dayanan dava, muhataba ikametgahlı bir poliçeyi ödeyecek olan kimseye ve keşideci poliçeyi başka bir şahıs veya ticarethane hesabına çekmiş olduğu takdirde o kimseye veya ticarethaneye karşı dahi açılabilir.


Poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir dava açılamaz.

BK 61 de sebepsiz zenginleşmenin varlığı için "başkasının zararına mal edinmeyi" şart koşmuştur.

Alıntı:
Yazan BK 61

Madde 61 - Haklı bir sebep olmaksızın aharın zararına mal iktisabeden kimse, onu iadeye mecburdur. Hususiyle muteber olmayan veya tahakkuk etmemiş bulunan bir sebebe yahut vücudu nihayet bulmuş olan bir sebebe müsteniden ahzolunan şeyin, iadesi lazımdır.

Konuyla ilgili tüm içtihatlarda, sebepsiz zenginleşmeye dayalı davalarda ispat yükünün davalıda olduğu, davalının sebepsiz zenginleşmediğini usulen kanıtlaması gerektiği belirtilmektedir.

1- TTK 644'de sözedilen "sebepsiz zenginleşme" ile BK 61'deki sebepsiz zenginleşme aynı nitelikte midir? Yoksa TTK 644, sebepsiz zenginleşmenin özel bir türü müdür?

2- Davalı, "sebepsiz zenginleşmediğini", bir başka deyişle (yasanın lafzına göre) "başkasının zararına mal edinmediğini" nasıl, hangi delillerle kanıtlayacaktır? Olumsuz bir durumun ispatının zor olduğu malum; esasen davacının "davalının sebepsiz zenginleştiğini" kanıtlaması gerekmez mi?

3- Somut bir olaya göre sorayım: Davacı (banka), dava dilekçesinde hamili olduğu çekin, çekte ciranta olan üçüncü kişiye verilen kredi için teminat olarak alındığını belirtiyorsa, ispat yükü yer değiştirmez mi? Bu durumda ortada bir sebepsiz zenginleşme olmadığı (davacının krediyi 3.kişiye verdiği, davalı keşidecinin sebepsiz zenginleşmediği, hatta sebepli de zenginleşmediği) çok açık değil mi? Davalı keşidecinin daha neyi kanıtlaması gerekir?

Yanıtlarınız için şimdiden teşekkür ederim. Saygılarımla.