.C.YARGITAY

4. HUKUK DAİRESİ

E. 1977/9842

K. 1978/7238

T. 30.5.1978

• HATA ( Okumadan imza )

• İMZADA HATA

• OKUMADAN İMZA ATMAK

818/m.24

1086/m.297,308

ÖZET : Bir belgeyi bile bile okumadan imza eden kişi, o belgeyi kayıtsız şartsız kendi iradesinin içeriği olarak kabul etmiş sayılmalıdır.
DAVA : Taraflar arasındaki ibraname mahiyetindeki belgenin iptali davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı 6.3.1975 günlü ibraname olarak ibraz edilen belgenin iptaline ilişkin hükmün davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşuldu:
KARAR : Mahkeme kararında da açıkca belirtilmiş olduğu gibi davacı, iptalini istediği belge altındaki parmak izinin kendisine ait olduğunun ve kendisi tarafından basıldığını kabul etmiştir. Esasen bu konu da ve taraflar arasında ve ne de davacı ile mahkeme arasında bir uyuşmazlık yoktur.
HUMK.nun 297. maddesinin, mühürlü, parmak izli ve işaretli belgelerin düzenlenme şekli ve şartları konusunda öngördüğü kural bir geçerlik şekli olmayıp, isbat şekline ilişkindir. Bu itibarla anılan maddede öngörülen bu düzenleme şekli ancak ve sadece mühürün parmak izinin ya da özel işaretinin inkar edilmesi halinde söz konusudur; bu bakımdan parmak izinin ikrar edilmesi halinde parmak izli belge Usulün 297. maddesi doğrultusunda onanmamış olsa dahi geçerli sayılır. Bu davada davacı belgenin hile ile düzenlendiğini ne ileri sürmüş ve ne de isbatlamıştır. Davacı sadece belgeyi okumadan parmak izini bastığını ileri sürmüştür ki bu iddia nitelikce bir belgenin okunmadan imzalanması ya da parmak izi basılması şeklinde kabul edilebilir. Oysa, bir belgenin okunmadan imzalanıp yada işaretlenmesi, güven ilkesi yönünden geçerli bir belge olarak kabul edilmek gerekir. Çünkü, içeriği hakkında hiç bir bilgi sahibi olmadığı bir belgeyi bu durumu bile bile, karşı tarafın her istediğine önceden razı olarak imzalayan ya da parmak izini basan kişi sonradan hata sebebiyle belgenin kapsadığı hukuki işleminin iptalini ileri süremez. Aksi halde şuurlu bilgisizlik, hata ile bir tutulmuş ve hata kavramı içinde mütalaa edilmiş olurki böyle bir kabule ve bilimsel ve nede yargısal görüşlerde yer yoktur ( Necip Kocayusufpaşaoğlu-Güven Nazariyesi karşısında Borç sözleşmelerinde Hata kavramı-İstanbul 1968-Sayfa 33 ). O halde bir belgeyi bile bile okumadan imzalayan kişi, o belgeyi kayıtsız şartsız kendi irade beyanının muhtevası olarak kabul etmiş ve benimsemiş demektir ki yukarda yazılan bütün nedenlerle davanın reddine karar verilmik gerekirken mahkemece hem davada ileri sürülen isteğin nitelik ve kapsamında ve hemde Usulün 297. maddesi hükmünün yorumunda hataya düşülerek verilen, karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen nedenlerle ( BOZULMASINA ) oybirliğiyle karar verildi.