T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas No
: 1978/13-360
Karar No
: 1979/1269
Tarih
: 28.09.1979

İNDİRİM DAVASI (Hükmün geriye yürümesi)
ÖZET:
Miras ölümle açılır. Miras bırakanın ölüme bağlı olmayan bağış ve paylaştırmaları, mirasa ilgileri noktasından mirasın açıldığı gündeki durumuna göre takdir edilir. İndirime [tenkise] ilişkin kararın hüküm ve sonuçları, mirasın açıldığı ana kadar geriye yürür. Bu nedenle, davacı, ölüm gününden, hükmün kesinleştiği güne değin geçen süre için davalının tahsil ettiği kiralardan payına düşeni isteyebilir.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Eyüp İkinci Asliye Hukuk Mahkemesi)nce davanın kabulüne dair verilen 11.12.1973 gün ve 72/874-722 sayılı kararın incelenmesi davalı, tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay Onüçüncü Hukuk Dairesi'nin 10.12.1975 gün ve 75/1250-7801 sayılı İlamiyle, (Tenkis davaları yenilik doğuran davalardandır. Bu tür davalar, eda ve tesbit davalarında olduğu gibi etkisini geçmişte değil, kural olarak gelecekte gösterir. Nesebin reddi, babalığa hüküm gibi geçmişe etkili bazı inşai Hükümler varsa da bunlar genel kuralın istisnalarıdır. Tenkis davası bu istisnalar içinde olmadığından bu davaya ait hükümlerin tesisi geleceğe şamildir. Esasen saklı pay hükmünü ihlalin müeyyidesi butlan değildir. Yani tasarruf kendiliğinden hükümsüz olamaz. Saklı pay sahibi ancak tecavüzün ref'ini isteyebilir.

Tenkis hükmünün niteliği bu şekilde saptandığına göre, davacı hükümden evvel davalının tahsil ettiği kiradan payına düşeni isteyemez. O halde davanın reddi gerekir) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece, önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz Eden: Davalı vekili.

Davacı, davalı aleyhine aldığı tenkis kararına dayanarak, ortak miras bırakanlarının saklı payı aşarak sağlığında davalı oğluna devrettiği taşınmazları kiraya verip yararlanması nedeniyle, miras bırakanın ölüm tarihinden, tenkis hükmünün kesinleşip saklı pay karşılığının ödenmesine kadar geçen 54 ay için, davalının tahsil ettiği kiralardan payına düşen 7236 liranın ödetilmesini istemiştir.

MK.nun 517. maddesi hükmüne göre, miras, ölüm ile açılır. Murisin ölüme bağlı olmayan teberru ve taksimleri, mirasa alakaları noktasından mirasın açıldığı gündeki haline göre takdir edilir. Maddede açıklandığı üzere tenkise ilişkin kararın hüküm ve sonuçları, mirasın açıldığı ana kadar geriye yürür. Bu nedenle yerel mahkeme kararı usul ve yasaya uygundur. Ancak diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için, dosyanın görevli özel. daireye gönderilmesi gerekir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle;


Yerel mahkemenin direnme kararının usul ve yasaya uygun bulunduğuna,

Diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yüksek Onüçüncü Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 28.9.1979 gününde üçte ikiyi aşan çoğunlukla karar verildi.

YKD.1980/07