T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

E:2003/4364
K:2003/7310
T:04.04.2003

Takip dayanağı çeklerin keşide tarihlerinin 16.2.2001, 26.3.2001, 15.2.2001 olduğu görülmüştür. TTK'nın 721/1. maddesi gereğince ( çekin ibraz müddeti içinde muhatap bankaya ibrazı, protesto veya buna muadil işlemlerle tespit edildiği hallerde ) Yasal şekilde ibraz edildiğinin kabulü gerekir. Dairemiz süregelen içtihatlarında da benimsendiği üzere alacaklının keşide tarihi itibariyle ibraz süresi içerisinde icra takibinde bulunmuş olması ( buna muadil ) işlem kapsamında kabul edilmektedir. Bu nedenledir ki, 22.2.2001 tarihinde alacaklının başlattığı takibe konu edilen çeklerin TTK'nin 708-720 ve 721. maddeleri gereğince Yasal süresi içerisinde muhataba ibraz edildiğinin kabulü gerekir.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle merci kararının onanması gerekirken kararın bozulduğu görülmekle, alacaklı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir.
KARŞI OY :
Çeklerde, hamilin müracaat hakkını düzenleyen TTK'nın 720. maddesine göre, vaktinde ibraz edilmiş olan çekin ödenmemiş olduğu ve ödemeden imtina keyfiyeti;
1. Resmi bir ( protesto )
2. Muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle, çekin uzerine yazılmış tarihli bir beyanla,
3. Bir takas odasının, çek vaktinde teslim edildiği halde odenmediğini tespit eden tarihli beyanı ile sabit bulunduğu takdirde, hamilin çek borclularına karşı ( ciranta, kesideci ve dıger borçlular ) müracaat hakkını kullanılabilmesi mümkündür.
Aynı Kanunun 721. maddesinin birinci fıkrası ise protesto veya buna muadil olan tespitin, ibraz müddetinin geçmesinden önce yapılmasını öngörmektedir.
Yukarıda belirtilen Yasa hükümlerinden de anlaşılacağı gibi çekten sorumlu olanlara karşı icra takibine geçilebilmesi için, çekin takipten önce ve ibraz süresi içinde, ibraz edilmesine rağmen ödenmediğinin protesto veya buna muadil olan bir tespitle belirlenmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda Dairemizin uygulaması, çekin bankaya ibraz edildiğini gosteren ibraz kaşesi olmasına rağmen ibraz tarihini tasımaması halinde, eger icra takibine ibraz suresi icınde geçilmişse, ibrazın süresinde yapıldığının kabulü şeklindedir.
Çekte hiç ibraz kaşesi yoksa, ibraz süresi içinde dahi olsa takibe geçilmesi hamilin çek borçlularına karşı müracaat hakkının bulunduğu yönünde değildir.
Somut olayda takip konusu çeklerde hiç ibraz kaşesi bulunmadığından takibe dayanak yapılan belgeler İİK'nın 68. maddesinde sayılan borç ikrarını içeren belgelerden de olmamakla itirazın kaldırılması isteğinin reddine karar verilmesi gerektiği yönündeki Daire bozması yerinde olmasına rağmen, karar düzeltme istemi üzerine, ibrazın süresinde kabulü ile bozma kararının kaldırılarak mercii kararının onanması şeklinde oluşan çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.