T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2002/3418
Karar: 2002/3908
Karar Tarihi: 15.04.2002

ÖZET: Kira parasının değişen durumlara uyarlanması davalarına ise kira sözleşmesinin yıllık tutarı dikkate alınmak suretiyle Sulh ya da Asliye Hukuk mahkemelerinde bakılmak gerekir. Kiracının istemi <yeni dönem kira parasının tespiti> olarak nitelendirilemez. Öte yandan Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevleri sınırlı olarak belirlenmiş ve de kira sözleşmesinin yeni duruma uydurulmasına ilişkin davalar kapsam dışında tutulmuştur. Mahkemece, görevsizlik kararı verilmek gerekir.

(1086 S. K. m. 8) (YİBK 21.11.1966 T. 1966/19 E. 1966/10 K.)

Dava: Dava dilekçesinde kira parasının 5.1.2001 gününden başlayarak yıllık 4000 DM olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Karar: Davada, davacı kiracı, davalıya ait işyerinin 5.1.1998 tarih ve üç yıllık kira sözleşmesi uyarınca yıllık 11.000 DM bedelle kiralandığını ileri sürerek yenilenen 5.1.2001 dönemi kira parasının indirilerek 4 000 DM olarak tespitini istemiş, davalı davanın reddini savunmuş, mahkemece, dönem öncesinde herhangi bir ihtarın davalı kiralayana gönderilmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Davacının iddiası, sözleşmedeki edimler dengesinin Şubat krizi ve dövizdeki aşırı artış gibi sonradan çıkan olaylar nedeniyle değiştiği ve böylece sözleşme temelinin çöktüğü istikametindedir.

HUMK.mad.8/11-1'e göre; <kira sözleşmelerine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tespit davalarına, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık açılacak davalara> Sulh Mahkemeleri bakmakla görevli kılınmıştır.

Kira parasının değişen durumlara uyarlanması davalarına ise kira sözleşmesinin yıllık tutarı dikkate alınmak suretiyle Sulh ya da Asliye Hukuk mahkemelerinde bakılmak gerekir. Kiracının istemi 21.11.1966 gün ve 19/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında anılan <yeni dönem kira parasının tespiti> olarak nitelendirilemez. Öte yandan HUMK 8. maddesinde Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevleri sınırlı olarak belirlenmiş ve de kira sözleşmesinin yeni duruma uydurulmasına ilişkin davalar bu madde hükümleri kapsamı dışında tutulmuştur.

Mahkemece, yukarıdaki maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak görevsizlik kararı verilmek gerekirken ihtarname bulunmadığından bahisle davanın süreden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK. nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 15.04.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************