Belirli suçlarda savcılığın veya mahkemenin para cezası vermesi veya hapis cezasının yanında bir'de ek olarak para cezası vermesi diğer hukuk sistemlerinde'de var. Bu konu sadece Türkiye'ye özgü bir konu değil. Savcılığın hafif suçlar için verdiği para cezalarına karşı mahkemeye başvurup itiraz etme hakkı var.

Günlük olarak hesaplanan (para cezasının günlük tutarı sanığın ailevi ve mali durumuna göre belirlenir; az kazanan az, çok kazanan çok öder) para cezası ödenmediğinde sanık ceza olarak verilen gün sayısı kadar hapis yatar. Kısacası ya para cezası ödenir, yada bu cezanın karşılığı gün sayısı kadar hapis yatılır.

Para cezası'da diğer cezalardaki özelliklere sahip; Burada'da suç işleyen kişi cezalandırılıyor. Suçlu toplum düzenini bozduğu için cezaya çarptırılıyor. Yasalara uymadığı için cezalandırılıyor. Para cezası onu maddi zorluklarla, hapis cezası hürriyeti kısıtlayıcı zorluklarla karşı karşıya getiriyor. Para ödemek sureti veya hapis yatmak sureti ile suçlu o suçu bir daha işlemesin diye bir zorlukla/bir yaptırımla karşılaşıyor, cayıp bir daha yapmasın diye. Suçun hemen akabinde ödenen bir para cezası veya yatılan bir hapis cezası aynı şekilde hareket edebilecek olanlar için de bir uyarı olur, onları da caydırır.

Olaya isterseniz başka bir yönden bakalım. Bir kapkaççı'nın birisinin para dolu çantasını, çanta sahibini ağır yaralıyarak alıp kaçtığını düşünelim. Çanta sahibi aylarca hastahanede yatıyor. Kapkaççı bir hafta sonra yakalandığında parayı harcayıp bitirmiş.

Şimdi burada çanta sahibinin zararını mı önce ödeteceğiz, yoksa yaralama suçunun (olay ölümle sonuçlandı ise, adam öldürme suçunun?) karşılığı olan cezayı verip adamın hapis yatmasını mı istiyeceğiz. Hangisi önceliklidir burada? Ceza mı yoksa mağdurun parası mı?

Aslında ikisinin de olması gerekir, suçlu hem cezalandırılacak, bir daha o suçu işlemesin ve toplum düzenini bozduğunu anlasın diye, hemde diğerine verdiği zararı tazmin edecek. Soru hangisinin öncelikli olduğu. Bence toplum düzeni'nin korunması önde gelir.

Belirli bir suça hapis cezası verilince, sanığın ilk önce hapis yatmasına ve hapis cezasını çektikten sonra diğerine verdiği maddi zararı tazmin etmesine neden sesimizi çıkarmıyoruz da, para cezasının önce ödenmesi söz konusu olunca neden ayağa kalkıyoruz?

Saygılarımla