"Bedeli teminattır" ibaresi rehin cirosuna (teminat) işaret eder. Bonoyu rehin cirosu ile alan banka kötüniyetli olmadıkça keşideci ve en son hamilden önceki cirantalara gidebilir.

T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2006/20446
K. 2006/23685
T. 12.12.2006
• BORCA İTİRAZ ( Bonoya Teminat Cirosuyla Hamil Olan Kötü Niyetli Olmadıkça Ciranta Lehdar İle Keşideci Arasındaki İlişkiden Etkilenmeden Haklarını Kullanabileceği )
• TEMİNAT CİROSU ( Bonoya Teminat Cirosuyla Hamil Olan Kötü Niyetli Olmadıkça Ciranta Lehdar İle Keşideci Arasındaki İlişkiden Etkilenmeden Haklarını Kullanabileceği - Borca İtiraz )
2004/m. 169
6762/m.598, 601, 690
ÖZET : Takip dayanağı bono lehdarın teminat cirosuyla takip yapan bankaya ciro edilmiştir. Borca itiraz eden keşideci, bononun teminat olarak verildiğini, senedin iptali için dava açtığını iddia ederek takibin iptalini talep etmiştir.

Ciro "bedeli teminattır" kaydını taşısa bile ham il bonodan doğan haklarını kullanabilir. Bonoya teminat cirosuyla ham il olan kötü niyetli olmadıkça lehdar ile keşideci arasındaki ilişkiden etkilenmeden haklarını kullanabilir. Eldeki davada hamilin bile bile borçlunun zararına hareket ettiği iddia ve ispat edilmemiştir. Bu durumda itirazın reddi gerekir.

DAVA : Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : İcra takibine konu edilen 10.03.2006 tarihli 50.000.- YTL bedelli bono lehdar Ö. tarafından teminat cirosu ile Halk Bankası'na verilmiştir. Halk Bankası cirantası Ö. ile bono keşidecisi E. hakkında kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takibe geçmiş, keşideci E. takibe itirazında senedin lehdar ile kendisi arasındaki, dilekçesine ekli sözleşmede yapılacak işin teminatı olarak bankaya bırakıldığını, senedin iptali için dava açtıklarını bildirerek takibin iptalini istemiştir. TTK' nun 690. maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanan aynı kanunun 598. maddesi hükmüne göre "bir poliçeyi elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa dahi kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılır." Yine aynı kanunun 601. maddesi gereğince ciro "bedeli teminattır" kaydını taşırsa hamil poliçeden doğan bütün hakları kullanabilir. Fakat kendisi tarafından yapılan bir ciro ancak tahsil cirosu hükmündedir.

Somut olayda, İcra takibi yetkili hamil olan banka tarafından keşideci hakkında yapılmaktadır. Ayrıca, "rehin cirosunu" düzenleyen TTK' nun 601. maddesinin 2. fıkrasında ( Bonodan mesul olanlar, kendileriyle ciranta arasında doğrudan doğruya mevcut olan münasebetlere dayanan def'ileri hamile karış ileri süremezler; meğer ki, hamil poliçeyi iktisab ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun ) düzenlemesine yer verilmiştir. Bonoya rehin cirosu ile hamil olan bankanın bile bile borçlunun zararına hareket ettiği de iddia ve ispat edilemediği ne göre, "itirazın reddine" karar verilmesi gerekirken takibin iptali yolunda hüküm tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 336 ve HUMK 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 12.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

yarx