24 Agustos 2004
Hurriyet
Avrupa Birliğinin Yeni Şartı: Kadınlar


Zeynel LÜLE/BRÜKSEL

AB kulislerini en yakından izleyen Türk gazeteci Zeynel Lüle’nin saptamalarına göre, AB Komisyonu’nun 6 Ekim’de yayınlayacağı İlerleme Raporu’nun yazımına önümüzdeki ay başlanıyor.

AB Komisyonu, Türkiye ilerleme raporunda kadın hakları ve töre cinayetlerinin önlenmesi konusunda yeni adımlar beklendiğini bildirecek. Güneydoğu’da köye dönüşün sağlanması da istenecek. Raporun eylülde yazılacağına işaret eden yetkililer, ‘bu pürüzler devam ederse rapora olumsuz yansımalar olur’ uyarısını yapıyor.

AB Komisyonu’nun 6 Ekim’de yayınlayacağı ve aralık ayında müzakerelerin başlaması konusunda alınacak kararı büyük ölçüde etkileyecek olan ilerleme raporu önümüzdeki ay yazılacak. AB yetkilileri Türkiye’nin halen 5 alanda eksiklikleri bulunduğunu, bunların eylül ortalarına doğru tamamlanmaması halinde bu durumun rapora olumsuz yansıyacağının belirtiyorlar.

Hürriyet’in daha önce aldığı bilgilere göre, Türk hükümetinin şu üç alanda pürüzleri olduğu vurgulanıyordu: Yargı, dini azınlıklar ve kötü muamele. Ancak komisyon kaynaklarının verdiği bilgiye göre Türkiye’nin iki eksiği daha var: Kadın-erkek eşitliği ve Güneydoğu’da yerlerinden olanların köye dönüşü.

6 Ekim’de yayınlanacak raporun olumlu olabilmesi için gerekenlerler şöyle:

1- Yargı: Ceza kanununun yenilenmesi. Yargıtay öncesi karar mercii olan istinaf mahkemesinin kurulması.

2- Dini azınlıklar: Gayrı Müslümlerin dini vecibelerini yerine getirebilmeleri için engellerin kaldırılması, eğitim sorununun giderilmesi, vakıflar yasasının çıkarılması ve mülk sorunlarının giderilmesi.

3- Kötü muamele: Özelikle polislerin gösterilerde ve karakollardaki davranışlarını yakından izleyen AB komisyonu bu durumun sivil toplum örgütlerinin bağımsız hazırladıkları rapora olumsuz yansıdığını belirtiyorlar. AB Komisyonu bu alanda Türk hükümetinden yeni genelgeler yayınlamasını ve kötü muamele yapan polisleri bu davranışlarından caydırıcı önlemler alınmasını bekliyor.

4- Kadın hakları: AB yetkilileri, Türkiye’de kadın-erkek eşitliğinin sağlanması konusunda yeni adımlar bekliyor. Türk ceza kanununa töre cinayetlerini caydırıcı maddelere yer verilmesi ve Türkiye’de kadının konumunu güçlendirmeye yönelik tedbirler alınması gerekiyor.

5- Köye dönüş: Özellikle terör ortamında köylerinden göç eden ve ettirilen vede köy boşatmalardan etkilenenlerin güney doğudaki yerlerine geri dönüşleri konusunda ilerleme sağlanması ve bu kişilerin zararlarını tazmin edilmesi bekleniyor.