T.C. YARGITAY
13.Hukuk Dairesi
Esas: 2000/1967
Karar: 2000/2449
Karar Tarihi: 21.03.2000
ÖZET: Mecurun oto bakım servisi olarak kiralandığı sözleşmede yazılıdır. Bu sözleşme kiracı şirket yönünden ticari iş mahiyetindedir. Ve TTK. 3. maddesi hükmünce kiracı davalının işletmesiyle ilgilidir. TTK. 21/2 maddesine göre de, bir taraf için ticari iş mahiyetinde olan sözleşmeler, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça diğer taraf içinde ticari iş sayılır. Bu durumda 3095 sayılı kanunun 2/3 maddesi gereğince ticari işlerde temerrüt faizi, reeskont faiz oranına göre istenebileceğinden mahkemenin işlemiş ve işleyecek faizi yasal faiz oranına göre tesbit etmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.Ayrıca takip konusu alacak değerlendirildiğinde icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekir. İstemin reddedilmesi hatalıdır.
(6762 S. K. m. 3, 21/2) (3095 s. Faiz K. m. 2/3) (2004 S. K. m. 67/2)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı esas davanın husumet nedeniyle reddine, birleştirilen davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı, kiracısı olan davalıların kiralananı hasarlı bir şekilde erken tahliye ettiklerini ileri sürerek 334.000.000 TL. hor kullanma tazminatının ve erken tahliye nedeniyle de şimdilik 100.000.000 TL. kira tazminatının reeskont faiziyle birlikte ödetilmesine karar verilmesini istemiş, birleşen davasında da 1997 yılı Haziran ve Temmuz ayları kira alacağının ödenmediğini yapılan icra takibine de davalıların itiraz ettiklerini ileri sürerek itirazın iptaline ve % 40 tazminata karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, davalı Necdet Elmas hakkındaki davanın husumetten reddine, diğer davalı şirket yönünden de 333.933.200 TL. hor kullanma tazminatı ile 100.000.000 TL. kira tazminatının tahsiline, birleşen dava yönünden de 1.289.806.451 TL. kira alacağı ve bunun 199.217.924 TL işlemiş yasal faizine itirazın iptaline, alacakların tamamına yasal faiz uygulanmasına, alacak yargılama sonucu belirlendiğinden inkar tazminatı isteğinin reddine karar verilmiş; hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının aşağıdaki bindin kapsımı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2. Kira sözleşmesi davacıyla davalı Mavi Otogaz Ltd. Şti. arasında yapılmış olup, mecurun oto bakım servisi olarak kiralandığı sözleşmede yazılıdır. Bu sözleşme kiracı şirket yönünden ticari iş mahiyetindedir. Ve TTK. 3. maddesi hükmünce kiracı davalının işletmesiyle ilgilidir. TTK. 21/2 maddesine göre de, bir taraf için ticari iş mahiyetinde olan sözleşmeler, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça diğer taraf içinde ticari iş sayılır. Bu durumda 3095 sayılı kanunun 2/3 maddesi gereğince ticari işlerde temerrüt faizi, reeskont faiz oranına göre istenebileceğinden mahkemenin işlemiş ve işleyecek faizi yasal faiz oranına göre tespit etmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.
3. İİK.nun 67. Maddesinin 2. inci fıkrası hükmünce, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının icra hakimliğine başvurmadan, alacağını mahkemede dava ederek, haklı çıkması yasal koşullardandır. Burada borçlunun kötü niyetle itiraz etmiş bulunması da yasal koşullardan değildir. İcra inkar tazminatı,aleyhinde yapılan icra kovuşturmasına itiraz eden ve işin çabuk bitirilmesine engel olan borçluya karşı konulmuş bir yaptırımdır.
Bunlardan ayrı; alacağın likit ve belli olması, değişik bir anlatımla borçlu tarafından borcun gerçek miktarı biliniyor veya belirlenebiliyor olması gerekir.
Öte yandan alacağın muhakkak bir belgeye bağlı olması da şart değildir.
Açıklanan yasal kuralların ışığında takip konusu alacak değerlendirildiğinde icra inkar tazminatına hükmedilmesi gerekir. Mahkemece yanlış değerlendirme sonucu bu istemin reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
Sonuç: Yukarıda birinci bentte belirtilen nedenlerle diğer temyiz itirazlarının reddine, ikinci ve üçüncü bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 21/3/2000 gününde oybirliği ile karar verildi.
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************