itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmelisiniz, mahkeme sunacağınız delilerle birlikte tarafların ticari kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle yaptıcacağı inceleme sonucuna göre karar verecektir. Haksız itirazın vaki olması halinde icra inkar tazmnatına hükmedilecektir ayrıca...

T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 1982/3935
K. 1982/3981
T. 18.10.1982
• TAZMİNAT DAVASI ( Borcun Ödenmemesi Nedeniyle Yapılan İcra Takibine Yapılan İtiraz )
• SATILAN MALA AİT AÇIK FATURA KESİLMESİ ( İşletme Defterine Kaydedilmiş Olması )
• MALIN BEDELİNİN ÖDENİP ÖDENMEDİĞİ ( Ticaret Odasından Mahalli Örf ve Adet Sorularak Hasıl Olacak Sonuca Göre Karar Verilmesi )
6762/m.76
ÖZET : Satılan mala ait açık fatura kesilmesi ve işletme defterine kaydedilmiş olması halinde, malın bedelinin ödenmiş sayılıp sayılmayacağı ticaret odasından mahalli örf ve adet sorularak hasıl olacak sonuca göre belirlenmelidir.

DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Edremit As. Hukuk Hakimliğince verilen 6.4.1982 tarih ve 233/159 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin 30.6.1980 tarihinde davalıya metreküpü ( 5000 ) liradan 15.812 M3 maden direği satıp teslim ettiğini, ancak davalının borcunu ödememesi üzerine hakkında icra takibi yapılmış ise de, borca itiraz edildiğini belirterek, itirazın iptali ile 79.060 lira alacağın faiz ve icra inkar tazminatıyla birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili süresinden sonra verdiği cevap layihasında, müvekkili tarafından davacıdan satın alınan maden dirediği bedelinin bu hususun düzenlenmiş olan faturadan ve davacının işletme defterindeki kayıttan açıkça anlaşılacağını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma ve toplanılan deliller dayanak yapılarak satılan emtiaya ait faturanın davacının işletme defterine gelir olarak kaydedildiği, bu hususun bedelin alındığını belgelediği, borcun davalı tarafından ödenmediğine dair davacının başkaca delil ibraz etmediği gibi yemin teklifinde de bulunmadığı gerekçesiyle, sabit olmayan davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacının davalıya satmış olduğu mala karşılık düzenlediği 30.6.1980 gün ve 8 sayılı fatura açık fatura olup kapatılmamıştır.

Genel olarak, bir faturanın altına damga vergisinin öngördüğü nisbette damga pulu yapıştırıldıktan sonra satıcı tarafından pul üzerine kaşe basılıp imza edilmesi o fatura bedelinin ödendiğine delalet eder. Faturanın altına bedeli alınmıştır şeklinde bir ibare derç edilmemiş bile olsa, faturanın altına damga pulu yapıştırılıp üzerininde imzalanmış olması halinde o fatura bedelinin müşteri tarafından ödendiği ve faturanın kapatılmış olduğu manası çıkar. Şayet pul faturanın üst tarafına yapıştırılmışsa, o zaman o faturanın veresiye bir satışı gösterdiği ve henüz bedelinin de müşteri tarafından ödenmemiş olduğu kabul edilebilir.

Davacı sattığı mala karşılık açık fatura düzenlemiş ve davalı dahi aynı faturaya dayanmıştır. Satılan malın teslimi hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık yoktur. Davalı satın aldığı mal için söz konusu faturanın kesildiğini ve davacının işletme defterine de bu faturanın kaydedilmiş bulunduğunu ileri sürerek bedelinin ödenmiş olduğunu savunmuştur.

TTK.nun 76. maddesinde, işletme defterinin hasılat kısmına emtina satışlarından doğan hasılatın kaydolunacağı belirtilmiştir. Vergi Usul Kanunun 194. maddesi hükmü de aynı doğrultudadır. Burada önemli olan husus satıllan mala ait açık fatura kesilmesi ve işletme defterine de kaydedilmiş olması halinde malın bedelinin ödenmiş sayılıp sayılmayacağının tesbitidir.

Bunun içinde mahkemece, muhasebe tekniğine vakıf yetenekli bilirkişi veya bilirkişiler aracılığıyla bu konuda mahallinde uzman bilirkişi bulunmadığı takdirde talimat yazılarak ibraz edilen deliller üzerinde inceleme yaptırılarak gerekirse bu konuda ticaret odasından mahalli örf ve adette sorularak açık fatura kesilmiş ve işletme defterine de kaydedilmiş olması halinde bedelinin ödenmiş sayılıp sayılmayacağının tesbitinden sonra, hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, bütün bu hususlar üzerinde durulmaksızın eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine 18.10.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.