Türkiye'de serbest bölgede açılabilecek olan off-shore bankacılığı için bu güne kadar başvuran hiç bir bankanın olmadığını hayretle iletmek istiyorum.

Mevzuatımıza göre Türkiye2de kurulu bankaların türk serbest bölgesinde şube olarak off-shore açmaları yasaklanmış, sadece münhasıran bağımsız tüzel kişilik halinde off-shore bankası açabilecekleri hükme bağlanmış olduğundan, bu yola başvuran hiç bir banka olmamıştır.

Türkiye'deki bankaların büyük çoğunluğu Yurt dışındaki Off-shore bankalarını Türkiye'deki bankalarının şubesi olarak açmışlardır.

Bu nokta önemlidir! Eğer şube olarak off-shore açılmış ise; merkez ile irtibatı önem arz edecektir.

Diğer yandan aşağıda yer verdiğim yönetmelik size ışık tutabilir ve sorumluluk davasına kaynak teşkil edebilir kanısındayım.


****************

Türkiye’de Kurulu Bankaların Yurtdışında Şube veya Temsilcilik Açmaları, Ortaklık Kurmaları veya Kurulmuş Ortaklıklara Katılmaları

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan:


Bankaların Kuruluş ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik
(27 Haziran 2001 tarih ve 24445 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)


Madde 12- Türkiye’de kurulu bankaların yurtdışında şube veya temsilcilik açmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları Kurulun iznine tabidir. İzin başvuruları, yurtdışında şube veya temsilcilik açılmasının, ortaklık kurulmasının veya kurulmuş ortaklıklara katılınmasının gerekçelerini ayrıntılı bir şekilde açıklayan bir raporla birlikte Kuruma yapılır. Yürürlükteki standart oranları gerçekleştiremeyen, mevcut şube sayıları itibariyle özkaynak eksiği olan veya teşkilatlanmaları üzerine kısıtlama getirilen bankalarca yapılacak başvurular işleme konulmaz.

Yurtdışında ortaklık kurma veya kurulmuş ortaklıklara katılma talepleri, konsolide denetim ve gözetime ilişkin esas ve usullerin uygulanabilirliği de dikkate alınarak değerlendirilir.

Bankaların, yurtdışında açacakları her yeni şube için Kanunun 7 nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (d) bendinde öngörülen asgari kuruluş sermayesinin yüzde biri tutarında ilave özkaynak bulundurmaları zorunludur.

Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kıyı bankacılığı bölgelerinde şube açacak bankaların, Kanunun 13 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendi uyarınca bankaların sermaye yeterliliğine ilişkin olarak yürürlüğe konulan düzenlemelerde belirtildiği şekilde hesaplanacak konsolide ve konsolide olmayan sermaye yeterliliği standart oranının en az yüzde oniki olarak gerçekleşmesi ve kıyı bankacılığı bölgelerinde edinilecek iştirake yapılacak sermaye tahsisi ya da diğer işlemlerin, bankanın sermaye yeterliliği standart oranının yüzde oniki seviyesinin altına düşmesine yol açmaması şarttır.

Kıyı bankacılığı bölgesindeki şubenin bilanço büyüklüğü toplam banka bilançosunun yüzde onunu geçemez. Hazineye veya Hazinenin garantisi karşılığı verilen krediler bu sınırın hesabında dikkate alınmaz

Banka ile kıyı bankacılığı bölgesindeki iştiraki arasındaki Kanunun 11 inci maddesi hükmü uyarınca kredi sayılan işlemler, bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesinde belirtilen oranlar dahilinde banka özkaynaklarının yüzde yirmibeşini geçemez.

Kıyı bankacılığı bölgelerinde şube açmak veya iştirak edinmek için gereken kaynak tutarı ile maliyet-fayda analizini de içeren detaylı fizibilite raporunun ve kuruluştan itibaren üç yıllık hedeflerin ortaya konulduğu tahmini bilanço, nakit akım ve kar-zarar cetvellerinin Kuruma ibraz edilmesi şarttır.

Bankaların kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil olmak üzere yurtdışında şube açmalarına ya da mali iştirak edinmelerine izin verilebilmesi için söz konusu şube veya iştirakin bulunduğu bölgede konsolide denetim ve gözetime ilişkin esas ve usullerin uygulanabilirliğinin yanısıra, şube veya iştirakin bulunduğu ülkenin yetkili makamlarıyla Kurum arasında işbirliği ve bilgi alışverişinin sağlanmasına yönelik olarak Kanunun 3 üncü maddesinin (10) numaralı fıkrası çerçevesinde imzalanmış anlaşma bulunması zorunludur.

Bankalar, kıyı bankacılığı bölgelerinde kurulu şube ve iştiraklerinin; bağımsız denetimden geçmiş yıllık temel mali tablolarını, bu tabloların dipnotlarını da içerecek şekilde ve bağımsız denetim raporu ile birlikte Kuruma tevdi etmek zorundadır. Bağımsız denetimden geçmemiş temel mali tabloların üçer aylık dönemler itibarıyla, bu kapsamdaki faaliyetlerine ilişkin bilgilerin, Türkiye ile ilgili işlemleri de ayrıntılı olarak kapsayacak şekilde, Kurumca belirlenecek raporlama örneğine göre ve belirlenecek dönemler itibarıyla Kuruma tevdi edilmesi zorunludur.

Kurum tarafından yapılacak yerinde denetimlerde her türlü bilgi ve belge hazır bulundurulur ve kıyı bankacılığı bölgesindeki iştirakin alacaklı ve borçlularına ilişkin bilgiler istenildiği zaman bankaca temin edilir.

Bankalar, kıyı bankacılığı bölgeleri de dahil yurtdışındaki şubelerinde ve iştiraklerinde açılan hesapların tasarruf mevduatı sigortası kapsamı dışında olduğuna ve kıyı bankacılığı bölgelerindeki şube ve iştiraklerine ilişkin bilgileri içeren açıklamayı, şubelerinin açıkça görünür bir yerinde ve okunaklı şekilde ilan eder.

Alıntı: Bankaların, kıyı bankacılığı bölgesindekiler dahil yurt dışında kurulu iştirakleri veya başka mali kurumlar adına yurtiçinde yerleşik kişilerden mevduat kabulü amacıyla; formülerler bulundurmaları, münhasıran bu iş için personel istihdam etmeleri, bu iştirakler veya başka mali kurumlar adına toplanacak mevduat üzerinden personele ücret, komisyon, prim ve benzeri adlar altında para ödemek veya personele bu iştiraklerin reklam ve propagandasını yaptırmak suretiyle müşterilerini yurt dışındaki iştiraklerine yönlendirmeleri, bu ve benzeri yöntemler kullanarak yurt dışında kurulu iştirakleri veya başka mali kurumlar adına mevduat toplamları, Kanunun 10 uncu maddesinin (1) numaralı fıkrası hükmü kapsamında izinsiz mevduat kabulü sayılır.

Türkiye'de kurulu bankalar, mevduatı kıyı bankacılığı dahil yurtdışındaki şubelerine, yabancı bankaların Türkiye'de faaliyet gösteren şubeleri ise bağlı bulundukları gruba ait şube veya diğer mali kurumlara yönlendirmek amacıyla yukarıda belirtilen işlemleri yapamazlar.