Alıntı: Yazan sumeyra Yrgıtay 2. Hukuk Dairesi 26.06.2003 ve 2003/9008Es 2003/9662 Karar sayılı ilamında 'Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşime Karinedir' denmektedir. Saygılar

Yargıtay yasa değişiklikleri nedeniyle bu görüşünü değiştirmiştir.

T.C. YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas: 2006/2-687
Karar: 2006/705
Karar Tarihi: 08.11.2006
ÖZET: Taraflar 9.1.2003 tarihinde evlenmişler. 26.8.2004 tarihine kadar Hatay İli merkez Antakya ilçesinde oturmuşlardır. Davacı kadın tarafların yerleşim yerinden ayrıldıktan kısa bir süre sonra iş bu davayı 10.9.2004 tarihinde Altınözü'nde açmıştır. Nüfusa kayıtlı olunan yeri yerleşim yerine karine kabul edilirken 1587 sayılı Nüfus Kanunu'nun 28. maddesinin 21.10.2003 gün 4992 sayılı Kanunun 1. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığından bu karineden vazgeçilmiş. 29 Nisan 2006 tarihinde yürürlüğe giren 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda da böyle bir karineye yer verilmemiştir.

(4721 S. K. m. 19, 20, 168) (1587 S. K. m. 4, 28)
Dava: Taraflar arasındaki <boşanma> davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Altınözü Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 04.05.2005 gün ve 2004/222 E. 2005/97 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 13.03.2006 gün ve 2006/2338 E. 2006/3343 K. sayılı ilamı ile;
(... Boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. (TMK.168.md) Taraflar 9.1.2003 tarihinde evlenmişler, bu dava 10.9.2004 tarihinde açılmıştır. Tarafların 26.8.2004 tarihine kadar Hatay'da oturdukları anlaşılmaktadır. Davacı kadının yerleşim yerinin Altınözü olduğuna ilişkin bir kanıt bulunmamaktadır. Yetki itirazının kabulü gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır...),
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Karar: Dava boşanma istemine ilişkindir.
Davacı vekili; davalının evlilikten kısa bir süre sonra evlilik birliğinin kendisine yüklediği sorumluluktan uzak davrandığını, evini ve eşini yok sayan bir yaşam tarzına girdiğini, eşini sürekli aşağıladığını ve hakaret ettiğini, davalının evin kilidini değiştirdiğini ve davacının eve girmesini engellediğini, eve 5-6 kişi getirerek onları yerleştirdiğini, davacının şahsi eşyalarını ancak polis nezaretinde alabildiğini, davalının Suudiarabistan'da çalıştığını Türkiye'ye geldiğinde ise zamanını Antalya ve İstanbul'da geçirdiğini ileri sürerek tarafların boşanmalarına, 750.000.000 TL. nafakaya, 25 milyar maddi 25 milyar manevi tazminatın davalıdan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davacının Altınözü'nde ikamet etmediği gibi tarafların son 6 aydır ikamet ettikleri yerin de Altınözü olmadığını, davacının son ikametgahının Antakya olduğunu ileri sürerek yetkisizlik itirazında bulunmuştur.
Mahkemenin; <davanın kabulüne> dair verdiği karar, Özel Daire'ce yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; Yerel Mahkeme TMK. nun 19. ve 20. maddelerinde yerleşim yerinin kişinin sürekli kalma niyeti ile oturduğu yer olduğunun ve yerleşim yerinin değiştirilmesinin yenisinin edinilmesine bağlı olduğunun belirtildiği bu durumda davacının yeni bir yerleşim yeri edinebileceği ve bu yerin de ayrılık sonrası ana babasının adresi ve nüfusa kayıtlı olan yer Altınözü ilçesi Keskincik köyü olduğu, TMK. nun 168. maddesinde yetkili mahkemenin eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi olduğunun belirtildiği, tüm bunlar nazara alındığında Altınözü Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesinin yetkili olduğu> gerekçesi ile direnme kararı vermiştir.
Özel Daire ile Yerel Mahkeme arasındaki uyuşmazlık; davacının yerleşim yerinin Altınözü mü? yoksa Hatay mı? olduğu noktasındadır.
TMK. nun 19. maddesinde <Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir. Bir kimsenin aynı zamanda birden çok yerleşim yeri olamaz> hükmünü taşımakta.
TMK. nun 20. maddesi ise, <Bir yerleşim yerinin değiştirilmesi yenisinin edinilmesine bağlıdır> hükmünü içermektedir.
TMK. nun 168. maddesi ise;<Boşanma davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir> hükmünü getirmiştir.
Somut olayda taraflar 9.1.2003 tarihinde evlenmişler. 26.8.2004 tarihine kadar Hatay İli merkez Antakya ilçesinde oturmuşlardır. Davacı kadın tarafların yerleşim yerinden ayrıldıktan kısa bir süre sonra iş bu davayı 10.9.2004 tarihinde Altınözü'nde açmıştır.
Davacı kadın, 26.8.2004 tarihinde Antakya Cumhuriyet Başsavcılığına verdiği şikayet dilekçesinde yerleşim yeri adresini Ürgen Paşa Mahallesi 31. Sok. Kapan Apartmanı No:1 Antakya olarak göstermiştir.
Bu nedenle davacı kadın TMK 19, 20 ve 168. maddeleri gereğince yerleşim yerinin Altınözü olduğunu kanıtlayamadığı gibi, delil listesinde belirttiği tanıkların adresi de Antakya'dır.
Yargıtay Yüksek 2. Hukuk Dairesi önceleri 1587 sayılı Nüfus Kanunu'nun 4 ve 28. maddeleri gereğince nüfusa kayıtlı olunan yeri yerleşim yerine karine kabul ederken 1587 sayılı Nüfus Kanunu'nun 28. maddesinin 21.10.2003 gün 4992 sayılı Kanunun 1. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığından bu karineden vazgeçilmiş. 29 Nisan 2006 tarihinde yürürlüğe giren 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda da böyle bir karineye yer verilmemiştir.
Hal böyle olunca; Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
Sonuç: Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı HUMK. nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 08.11.2006 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************