Bilgi  [TK. 919] Gerekçesi
25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm. TK.'nın 455 inci paragrafından alınmıştır. Maddenin birinci fıkrası gönderenin yükleniciyi bilgilendirme ve gerekli hazırlıkları yerine getirme edimlerini düzenlemektedir. İkinci fıkrada, Tasarının 864 üncü maddesine paralel olarak, gönderenin kusursuz sorumlu olduğu haller tanzim edilmektedir; bu hüküm, UNIDROIT tarafından hazırlanmış olan Taşıma İşleri Yükleniciliği Sözleşmesine İlişkin Bir Milletlerarası Andlaşma ...

 Bilgi  [TK. 918] Gerekçesi
25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm. TK.'nın 454 üncü paragrafından alınmıştır. Bu madde, yüklenicinin borcuna dahil olan edimleri tasrih etmektedir. Yüklenicinin temel borcu "eşyanın taşıtılması"dır; bu borç "taşıma işinin örgütlenmesi" üst kavramı ile açıklığa kavuşturulmaktadır. Dolayısıyla yüklenici, gönderenin bildirdiği teslim alma yerinden varma yerine kadar gereken taşıma araçlarını tespit edecek, bu araçlara ilişkin taşıyıcıları veya taşıyanlar...

 Bilgi  [TK. 917] Gerekçesi
Bu maddenin birinci fıkrası, 25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm. TK.'nın 453 üncü paragrafının birinci ve ikinci fıkralarından birleştirilerek alınmıştır. İkinci fıkra, Tasarının 850 nci maddesinin üçüncü fıkrası için bildirilen gerekçelerle Alman Kanununun 453 üncü maddesinin üçüncü fıkrasından alınmıştır. Maddenin üçüncü fıkrası 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 808 inci maddesinin ikinci fıkrasından dili güncelleştirilerek alınmıştır. Birinci fı...

 Bilgi  [TK. 916] Gerekçesi
Bu hüküm yeni olup, yolcu taşıma işletmeciliğinin dinamik karakteri, genel işlem şartlarına bağlılığı ve bu şartların da çoğu kez bilete yazılmış olması gerçeği ve sektörün Dünya'daki gelişmesi dikkate alınarak yolcu taşımasının Ulaştırma Bakanlığınca bir yönetmelikle düzenlenmesini öngörmektedir. Bu sebeple hükme kanunen düzenlenmesi gereken sorumluluk sınırlarına ilişkin kurallar konulmuş, diğer konular yönetmeliğe bırakılmıştır.

 Bilgi  [TK. 915] Gerekçesi
Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 807 nci maddesinden alınmıştır.

 Bilgi  [TK. 914] Gerekçesi
Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 806 ncı maddesinden alınmıştır.

 Bilgi  [TK. 913] Gerekçesi
Bu madde 6762 sayılı Kanunun 805 inci maddesinden alınmıştır. 6762 sayılı Kanunun diğer hükümlerinde mehaz Alman hukukundan iktibas olunan "rehin hakları"nın yerine bu maddede hapis hakkına yer verilmiş olması, o Kanunun sistematiğini bozmaktaydı. Ancak, Tasarının 891 inci maddesinin altında verilen gerekçeye uygun olarak, Dördüncü ve Beşinci Kitapların ilgili bütün hükümlerinde, Türk Medeni Kanununun 950 ilâ 953 üncü maddeleri uyarınca alacakların temini için hapis hakkı kabul edilince (Tasarın...

 Bilgi  [TK. 912] Gerekçesi
Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 804 üncü maddesinden alınmıştır. Ancak ikinci fıkrada, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile getirilen düzenlemelere uygun olarak, değişiklik yapılmış ve taşıyıcının, yolcunun yanında bulundurduğu eşyadan da sorumlu tutulması kuralı getirilmiştir.

 Bilgi  [TK. 911] Gerekçesi
Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 800 üncü maddesinden alınmıştır.

 Bilgi  [TK. 910] Gerekçesi
Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 803 üncü maddesinden alınmıştır.

 Bilgi  [TK. 909] Gerekçesi
Bu madde, 6762 sayılı Kanunun 802 nci maddesinden alınmıştır. Sefer esnasında, yol değiştirme nedeni ile gecikmeden doğan sorumluluğu düzenlemektedir. Taşıyıcı sefer tarifesinde bulunmayan bir yerde durması, sebepsiz yere olağan, yani her zaman izlenen veya izlenmesi gereken yoldan başka bir yol izlemesi veya diğer şekilde kendi fiilinden doğan bir sebeple taşımanın gecikmesi halinde yolcu sözleşmeden cayıp tazminat isteyebilir. Bu halde istenebilecek tazminat cayma halinde söz konusu olan ta...

 Bilgi  [TK. 908] Gerekçesi
Bu hüküm 6762 sayılı Kanunun 801 inci maddesinden esaslı değişikliklerle alınmıştır. Seferin hareket etmesi gecikmişse, gecikme haklı bir sebebe dayansın veya dayanmasın yolcu sözleşmeden cayıp ödediği ücreti ve varsa zararını, gecikmeye rağmen seyahat etmişse sadece gecikmeden doğan zararını isteyebilir. 6762 sayılı Kanunda bu haklar, gecikmenin iki günü aşması halinde doğmaktadır. Çağdaş uygulamalar çerçevesinde bu sürenin "hal ve şartlara uygun bir süre" olarak değiştirilmesi gerekmiştir. Hük...

 Bilgi  [TK. 907] Gerekçesi
Madde, 6762 sayılı Kanunun 799 uncu maddesinden bazı değişikliklerle alınmıştır. Seferin yapılamamasının sonuçlarını düzenleyen bu madde, çeşitli olasılıklara göre kurallar öngörmektedir. Birinci bent: Bu bent 6762 sayılı Kanunun 799 uncu maddesinin (3) numaralı bendinden aynen alınmıştır. İkinci bent: Bu bent 6762 sayılı Kanunun 799 uncu maddesinin (4) numaralı bendinden aynen alınmıştır. Üçüncü bent: Bu bent 6762 sayılı Kanunun 799 uncu maddesinin (5) numaralı bendinden aynen alınm...

 Bilgi  [TK. 906] Gerekçesi
Madde, 6762 sayılı Kanunun 798 inci maddesinden aynen alınmıştır.

 Bilgi  [TK. 906] BEŞİNCİ KISIM-Genel Gerekçe
Yolcu Taşıma Yolcu taşımaya ilişkin olarak Türk hukukunda özel hükümler yoktur. Oysa çeşitli ülkeler bu tür taşımaları da özel hükümlerle düzenlemişlerdir. Mesela, İsviçre'de 18/06/1993 tarihli özel bir federal kanun bulunmakta, Alman Medeni Kanununun 651 ilâ 651m maddesi hükümleri seyahat sözleşmesine ayrılmış bulunmaktadır. Bu hükümler Almanya'da 01/01/2002'de yürürlüğe giren borçlar hukuku reformu ile Avrupa Parlamentosu ile Konseyin ortaklaşa çıkardıkları 13/06/1990 tarihli ve AET/90/314 ...

 İçtihat  [TK. 1472] Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/12719, Karar: 2013/13397

Sigorta şirketinin sigortalısına ödediği tazminatı haksız fiile sebebiyet veren davalıdan rücuen tahsili istemli davada; sigorta şirketi sigortalısına halefen dava açtığına göre; görevli mahkeme sigortalı ile davalılar arasındaki ilişkinin hukuki mahiyeti nazara alınarak tayin edilmelidir. Dava dışı sigortalı ile davalı arasında kira sözleşmesi ilişkisi olmakla görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir.

 İçtihat  [TK. 21] Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/15-472 Esas 2011/ 608 Karar

FATURANIN İSPAT GÜCÜNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER İÇERMEKTEDİR. Taraflar arasında akdi ilişki bulunduğuna göre, bedelin ispatına yönelik olarak faturaya dayanılması olanaklıdır. Davacı/alacaklı da iş bedelinin tahsili için giriştiği takibi faturaya dayandırmıştır. Davalı/borçlu gerek icra takibine itiraz, gerekse eldeki davaya cevap dilekçesinde fatura münderecatına yasal sürede itiraz ettikleri yönünde bir savunma getirmediği gibi; faturanın davacının yaptığı işin karşılığı olmadığına ...

 İçtihat  [TK. 133] Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/7955, Karar: 2013/17423

Limited şirketlerde, borçlu ortağın payının İİK'nun taşınırlara dair hükümlerine göre haczi mümkündür. Alacaklı tarafından borçlunun, üçüncü kişi limited şirketteki hissesinin haczi istendiğinde; borçlunun hisse hakları, icra müdürlüğünce şirkete haciz yazısı tebliğ olunarak haczedilebileceği gibi icra memuru, şirket merkezine giderek, haczi şirkete tebliğ etmek ve pay defterine işlenmesini sağlamak suretiyle bu hususu tutanakla tespit ederek çıplak pay haczini yapabilir. Limited şirketlerde p...

 İçtihat  [TK. 8] Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/10777, Karar: 2013/14096

Genel Kredi Sözleşmesi bankacılık işi olup TTK'nın 4. maddesi gereği ticari iş niteliğindedir. Aynı yasanın 8. maddesine göre ; ticari işlerde temerrüt faizi oranı serbestçe belirlenecektir. Bu durumda TBK'ndaki 88. ve 120. maddelerindeki hükümlerin ticari işler bakımından uygulanabilirliği bulunmamaktadır.

 Bilgi  [TK. 155] Kobiler için kolaylaştıtılmış birleşme
Birleştirilecek şirketler KOBİ ise, şirketin “küçük ve orta ölçekli şirket” ölçütünü karşıladığının tespitine dair YMM veya SMMM raporu düzenlendiğinde bu maddeden yararlanma imkanı bulunmaktadır.

 İçtihat  [TK. 4] Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/7969, Karar: 2013/10238

Yolcu olarak bulunduğu araç ile davalıya zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalı aracın karıştığı kaza nedeniyle işgücünü kısmen kaybettiğini belirterek; poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere maddi tazminat talepli ikame edilen davada; görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir.

 İçtihat  [TK. 56] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/4437, Karar: 2013/7355

Haksız rekabet sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemli açılan davada uyuşmazlığın, TTK hükümlerinin uygulanması suretiyle çözümlenmesi gerektiğinden, davaya bakma görevi ticaret mahkemesindedir.

 Bilgi  [TK. 19] Eski Ticaret Kanunu'nun ilgili 21. Maddesi
1. Ticaret karinesi: Madde 21 - Bir tacirin borçlarının ticari olması asıldır. Şu kadar ki; hakiki şahıs olan bir tacir, muameleyi yaptığı anda bunun ticari işletmesiyle ilgili olmadığını diğer tarafa açıkça bildirdiği veya muamele, fiil veya işin ticari sayılmasına halin icabı müsait bulunmadığı takdirde borç adi sayılır. Taraflardan yalnız biri için ticari iş mahiyetinde olan mukaveleler, kanunda aksine hüküm olmadıkça, diğeri için de ticari iş sayılır.

 İçtihat  [TK. 4] Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/2580, Karar: 2013/4706

Davacının, yaya olan eşine davalının trafik sigortacısı bulunduğu aracın çarpması sonucu vefat ettiğinden bahisle, destekten yoksun kaldığını belirterek ikame ettiği maddi tazminat davası ticari dava niteliğinde olup, çözümü Asliye Ticaret Mahkemesinin görevindedir.

 İçtihat  [TK. 4] Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, Esas: 2013/3064, Karar: 2013/3616

Trafik kazası nedeniyle desteklerini kaybeden davacıların, zorunlu trafik sigortası poliçesine dayanarak davalı sigorta şirketinden talep ettikleri destekten yoksun kalma tazminatı konulu dava; Türk Ticaret Kanunun 1483 vd. maddelerinde sayılan hususlardan olmakla ticaret mahkemesinde görülmesi gerekir.

 Önerge  [TK. 29] (1) Tescil istemi elektronik imza ile ya da bizzat imzalanmış dilekçe ile yapılır. (2) Dilekçe sahibi elektronik ya da gerçek kimliğini ispat etmek zorundadır. Dilekçedeki imza noterlikçe onaylanmışsa, ayrıca kimliğin ispatlanmasına gerek yoktur.

 Önerge  [TK. 15] İster gezici olsun ister bir dükkânda veya bir sokağın belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla bedenî çalışmasına dayanan ve Vergi Usul Kanununun 177/1-3 maddelerindeki şartları taşıyan nitelikte birinci sınıf tacir niteliğinde olmayan ve sanat veya ticaretle uğraşan kişi esnaftır. Ancak, tacirlere özgü 20 ve 53 üncü maddeler ile Türk Medenî Kanununun 950 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü bunlara da uygulanır.

 İçtihat  [TK. 21] Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, Esas: 2011/11-314, Karar: 2011/525

Taraflar arasında akdedilen sözleşmede hizmet bedeli, kişi başı 95 Euro olarak kararlaştırılmış ise de; davalı taraf, verilen hizmet bedeline ilişkin, kişi(müşteri) başına 25 Euro'dan fatura düzenlemiş ve bu fatura itiraza konu olmaksızın her iki tarafın defterlerine kaydedilmiştir. Taraf defterlerine kaydedilen bu faturada, fatura edilmeyen başkaca borç olduğuna ya da bunun kısmi borcu içerdiğine ilişkin açık bir kayıt bulunmadığı gibi davalı, fazla hizmete yönelik bu fatura dışında ayrı bir fa...

 İçtihat  [TK. 732] Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, Esas: 2012/5652, Karar: 2012/12019

Zamanaşımı süresi dolmuş olan çekin yetkili hamili tarafından başlatılan ilamsız icra takibine ilişkin itirazın iptali davasında; zamanaşımı süresinin dolmasıyla çek yaprağı yazılı delil başlangıcı niteliği taşıyacağından; ispat kuralları bakımından tanık dahil her türlü delilden yararlanma imkanı mevcuttur.

 Bilgi  [TK. 905] Gerekçesi
25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm.TK.'nın 452c paragrafından alınmıştır. Değişik tür araçlar ile taşıma sözleşmesinin konusu taşınma eşyası ise, bu sözleşme, Tasarının 894 ilâ 901 inci hükümlerine tâbi tutulmuştur. Ayrıca burada, daha sade bir sistem kurulabilmesi için, 903 üncü maddenin uygulama alanı sınırlandırılmıştır. Buna göre, zarar yerinin belli olduğu hallerde dahi yine üçüncü kısmın hükümleri uygulanacaktır; ancak, bir milletlerarası sözleşm...

 Bilgi  [TK. 904] Gerekçesi
25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm. TK.'nın 452b paragrafından alınmıştır. Maddenin birinci fıkrası, eşyadaki zararın ihbarını, kural olarak, 889 uncu maddenin genel hükmüne tâbi tutmuştur. Ancak nihai teslim yerinde eşyayı tesellüm eden kişi, son taşıma kısmına ilişkin kuralları dikkate alarak ihbarda bulunmuşsa, değişik tür araçlar ile taşıma sözleşmesi bakımından 889 uncu maddenin aradığı şekil ve süre şartlarına uymuş olduğu kabul edilecektir. Buna...

 Bilgi  [TK. 903] Gerekçesi
25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm. TK.'nın 452a paragrafından alınmıştır. 902 nci maddedeki genel kurala, zarar yerinin belli olduğu haller için bu maddede bir istisna getirilmektedir. Eşyadaki zararın veya gecikmeyi doğuran olayın belli bir taşıma kısmında meydana geldiği tespit edilebiliyorsa (örneğin konteyner gemideyken devrilmiş ve eşya zarar görmüştür veya konteyner kamyon ile taşınırken yanmıştır), 902 nci maddedeki genel atıf uygulanmayacaktır...

 Bilgi  [TK. 902] Gerekçesi
25/06/1998 tarihli Alman Taşıma Hukuku Reform Kanunu uyarınca değiştirilen Alm. TK.'nın 452 nci paragrafından alınmıştır. Milletlerarası taşıma hukukunun tartışmalı ve zor konularının başında, eşyanın değişik tür araçlarla taşınması halinde hangi sorumluluk rejiminin uygulanacağı meselesi gelmektedir. Eşya taşımalarında kullanılan araçlardan karayolu, demiryolu, denizyolu, içsu yolu ve havayolu araçları ile yapılan taşımalar için çok sayıda milletlerarası sözleşme bulunmaktadır. Türkiye karayolu...

 Bilgi  [TK. 901] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm TK 451h paragrafıdır. Birinci fıkra: Taşınma eşyasının taşınmasında gönderen tüketici ise tüketicinin korunması amacıyla taşıyıcı ile yardımcılarının sorumluluktan kurtulma hallerinden birine ve sorumluluk sınırlamalarına ilişkin hükümlerine dayanabilmeleri bazı şartlara bağlanmıştır. Taşıyıcı ve yardımcıları bu şartları yerine getirmezlerse bu olanaklardan yararlanamazlar. Taşıyıcı göndereni sözleşme yapılırken sorumluluk hükümleri hakkında bilgilendirmemiş, sorumlulu...

 Bilgi  [TK. 900] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm TK 451f paragrafıdır. Bu madde zararın, dolayısıyla eşyanın ziya veya hasarının bildirilmesini gene taşınma eşyasının niteliği ve taşıyıcının bu tür taşımadaki özel konumu dolayısıyla 889 uncu maddeden farklı olarak düzenlenmiştir. Burada ziya ve hasarın belli bir sürede taşıyıcıya bildirilmesi gerekir. Aksi halde bundan doğan talep hakları sona erer, yani bir anlamda düşer. Maddeden açıkça anlaşıldığı üzere 889 uncu maddede karine ortadan kalkmakta, bu maddede ise talep ...

 Bilgi  [TK. 899] Gerekçesi
882 nci maddeden farklı olarak bu maddede de taşıyıcının ziya ve hasardan doğan sorumluluğu, taşımanın ifası için gerekli olan yükleme alanının beher metre küpü için 2000-TL ile sınırlıdır. Madde kaleme alınırken, aynı hususları taşıyıcının sorumluluğu ve deniz ticareti için düzenleyen Tasarının 882 nci ve 1186 ncı maddelerinin terimleriyle birlik sağlanmasına özen gösterilmiştir.

 Bilgi  [TK. 898] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm TK 451d paragrafıdır. Birinci fıkra: Taşınma eşyasının taşınmasında taşıyıcının sorumluluğu da taşınan eşyanın nitelikleri ve özellikleri sebebiyle 864 üncü maddeden farklı bir şekilde ve taşıyıcının sorumluluğu 864 üncü maddeye nazaran daha hafif olarak düzenlenmiştir. İkinci fıkra: Birinci fıkrada öngörülen sorumluluktan kurtulma hâllerinin birinin varlığında taşıyıcının sorumsuzluğuna ilişkin bir karine doğar. Bu karinenin aksini ispatlamak gönderene düşer. Üçünc...

 Bilgi  [TK. 897] Gerekçesi
Gönderenin yukarıda açıklanan tacir olmayan veya bir ticarî işletme ile ilgili bulunmayan konumu sorumluluğun da sınırlandırılmasım gerekli kılmıştır. Zararlar için ödenecek olan tutar somut olaydaki taşımanın ifası için gerekli olan yükleme alanının metre küpü için 2000 TL'yi aşamaz. Hükmün yorumunda dikkat edilmesi gereken nokta şudur: Üç dolap koca bir TIR kamyonunda taşınabilir. Zararlar için yapılacak tazminat hesaplanmasında TIR kamyonunun metre küpü değil bu üç dolap için gerekli olan yük...

 Bilgi  [TK. 896] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm TK 452 nci paragrafıdır. Birinci fıkra: Taşınma eşyasının göndereni eşya taşıması gönderiminden farklıdır. Bu tür eşya tacir olmayanlara ve tacirlerde de onların ticarî işletmesiyle ilgili bulunmayan gayri ticarî alanlarına aittir. Böyle olunca göndereni pek tanımadıkları ve bilmedikleri taşıma senedi düzenlemekle yükümlü kılmak amaca uygun değildir. İkinci ve üçüncü fıkra: Her iki fıkrada da gönderici tüketici ise, tüketicinin konumu dolayısıyla, eşya taşıması göndere...

 Bilgi  [TK. 895] Gerekçesi
Bu maddenin kaynağı Alm TK 451a paragrafıdır. Birinci fıkra: Eşya taşımasına ilişkin 856-893'den farklı olarak mobilyanın sökülmesi ve kurulması ile eşyanın yüklenip boşaltılması da taşıyıcının borçları arasında yer alır. Bunun bir sonucu olarak taşıyıcı bu borcun ihlâlinden doğan ziya, hasar ve gecikme zararlarından da sorumludur. İkinci fıkra: İkinci fıkra, taşıyıcıya genel eşya taşıma hükümleri arasında bulunmayan bir borcu düzenlemektedir. Gönderen 864. maddenin beşinci fıkrasında tanı...

 Bilgi  [TK. 894] Gerekçesi
Tasarının 894 ilâ 901 inci maddeleri taşınma eşyasının taşınmasına uygulanır. Anılan hükümlerin doğrudan kaynağı olan Alm TK 451 ve 451h paragrafı hükümlerinde taşınma eşyası tanımlanmamıştır. 894 üncü madde kapsamı geniş olan bir tanım vermiştir. Kanunun tanım vermesinin bir sebebi bu özel hükümlerin uygulanma alanını belirlemektedir. Bir evden, bir işyerinden, üretim biriminden ve bu gibi yerlerden alınıp bir diğer yere taşınacak olan ve bu gibi yerlere ait oturulmakta, çalışmakta veya benzeri...

 İçtihat  [TK. 732] Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, Esas: 2012/4584, Karar: 2012/11525

Hamil, tahrifat sebebiyle kambiyo vasfını yitiren çeke mesnetle, temel ilişkiye dayalı olarak kendisinden önce gelen cirantaya müracaat edebilir ise de; keşideciye karşı TTK m.644'e (yeni TTK m.732) dayanarak takip yapamaz ve itiraz üzerine de itirazın iptali davası açamaz.

 İçtihat  [TK. 818] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2011/15276, Karar: 2012/16219

Çekin ziyaı nedeniyle iptali istemli dava; iptali istenen çekin zamanaşımına uğrayarak kıymetli evrak vasfını kaybettiği, dolayısıyla tedavül kabiliyetinin kalmadığından bahisle hukuki yarar yokluğundan reddedilmiş ise de; zamanaşımı savunması bir def'i olup ilgilisi tarafından ileri sürülmeden gözetilmesi mümkün değildir ve zayi nedeniyle iptal davası, hak sahipliğini teşhise yönelik sonuç doğurur. Bu hususlar dikkate alınmadan açıklanan gerekçe ile davanın reddi doğru değildir.

 İçtihat  [TK. 553] Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2011/1593, Karar: 2011/7756

Kural olarak anonim şirketin yönetim kurulu üyeleri şirket adına yaptıkları işlemlerden dolayı kişisel olarak sorumlu tutulamaz iseler de; şirket alacaklıları, yönetim kurulu üyelerinin kusurlu yönetimi nedeniyle doğrudan doğruya zarara uğramaları durumunda, yönetim kurulu üyeleri aleyhine, hükmedilecek tazminatın kendilerine verilmesi suretiyle sorumluluk davası açabilirler. Bu halde yönetim kurulu üyeleri ortaklığa ve ortaklık alacaklılarına karşı kusursuz olmadıklarını ispat etmedikçe mütesel...

 İçtihat  [TK. 757] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2012/4126, Karar:2012/11717

Kıymetli evrak iptali davalarında ve bu çerçevedeki müstakil önleyici tedbir istemlerinde asliye hukuk ve/veya asliye ticaret mahkemeleri görevlidir. 1.7.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 Sayılı TTK.nın 757/1. maddesinde de bu tür işlerde ticaret mahkemelerinin görevli olacağı öngörülmüştür.

 İçtihat  [TK. 82] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2010/3476, Karar: 2011/15231

Tacirin, saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin ziyaına mesnetle talepte bulunabilmesi için; defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı gösterdiğini, ziyaa uğramanın iradesi dışında meydana gelmiş olduğunu kanıtlaması gerekir.

 İçtihat  [TK. 18] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2010/13483, Karar: 2012/4224

Dava, sahte kimlik fotokopisine dayalı olarak çek karnesi veren bankaya karşı açılan tazminat davasıdır. Banka, çek hesabı açarken müşterisinin kimliği, ekonomik durumu ve ikameti ve sair konularında gerekli araştırma ve incelemeyi yapmadan hayali bir kişi adına hesap açarak çek karnesi vermek suretiyle TTK'da öngörülen basiret ve itinayı göstermediğinden; çekin hamili de, ticari ilişkide bulunduğu kişilerin ekonomik durumu ve ödeme kabiliyetini araştırıp sonucuna göre ilişki kurması gerekirk...

 İçtihat  [TK. 54] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2010/378, Karar: 2011/8653

Otobüs firmasının yetkili acentesi tarafından davalı hakkında, anılan otobüs firmasının acentesi olmadığı halde otobüs firması adına bilet satışı yaparak haksız rekabette bulunduğundan bahisle maddi ve manevi tazminat davası açılmış ise de; davalının bilet satışı yapmasının dava dışı otobüs firmasının izni ve bilgisi ile olup olmadığı araştırılmadan ve davalı ile dava dışı otobüs firması arasında akdedilen 1996 tarihli sözleşmenin de halen geçerli olup olmadığı değerlendirilmeden mahkemece, d...

 İçtihat  [TK. 4] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2012/7234, Karar: 2012/9580

Lehdar tarafından, bonoların kaybedildiği ileri sürülerek ikame olunan bonoların iptaline dair davada görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi ve ticaret mahkemesinin bulunmadığı yerler bakımından ise asliye hukuk mahkemesidir.

 Bilgi  [TK. 893] Gerekçesi
893 üncü madde birden çok hapis hakkının varlığında hapis hakları arasındaki sırayı düzenlemektedir. Aynı eşya üzerinde 891 ve 892 nci maddede öngörüldüğü üzere eşyanın taşınması ile ilgili olarak birden çok hapis hakkı varsa, bunlardan, eşyanın doğrudan doğruya taşınması ile ilgili olanlar diğerlerinden önce gelir. Eşyanın doğrudan doğruya taşınması ile ilgili olmayan alacaklar arasındaki sırada tarihe göre belirlenir. Bunlar arasında, sonradan doğanların öncekilerden evvel gelmesi kuralı uygul...

 Bilgi  [TK. 892] Gerekçesi
Birden çok taşıyıcının hapis haklarını düzenleyen bu maddenin kaynağı Alm TK 442 nci paragrafıdır. 891 inci maddenin bir anlamda tamamlayıcısıdır.Birinci fıkra: Eşya birden çok taşıyıcı tarafından taşınmışsa, taşıyıcı hapis hakkını sadece kendisinin söz konusu taşımadan doğan alacaklarının elde edilmesi için kullanamaz. Önceki taşıyıcıların haklarını da, özellikle hapis haklarını kullanır. Başka bir deyişle, son taşıyıcının uyguladığı hapis hakkı ne önceki taşıyıcının katıldıkları söz konusu taş...

 Bilgi  [TK. 891] Gerekçesi
Tasarının Dördüncü ve Beşinci kitapları hazırlanırken, esas alınan temel ilkelerden birisi de, olanaklar ölçüsünde, Türk Medeni Kanunu ile uyum sağlanmasıdır. Bu ilke doğrultusunda, Taşıma Hukuku ve Deniz Ticareti hükümlerinde, alacakların güvence altına alınabilmesi için tanınmış olan şahsi ve aynî nitelikteki teminatlar incelenmiştir. Alman hukukunda hapis hakkı, Alm. MK 273 üncü paragrafında bir defi olarak, Alm TK 369 uncu paragrafında "ticarî alıkoyma hakkı" adı altında bir rehin hakkı olar...

 Bilgi  [TK. 890] Gerekçesi
Maddenin kaynakları Alm TK 440 ıncı paragrafı ile CMR m. 31'dir. Birinci fıkra: Taşımadan doğan ihtilaflarda HUMK'da öngörülen yetkili mahkemeye ilişkin hükümlerin (HUMK m. 9 vd.) uygulanacağı şüphesizdir. Hüküm, HUMK'da öngörülen yetkili mahkemelere ek olarak yetkili mahkemeleri göstermiştir. Bunlar ifa yeri yani malın teslim alındığı veya teslim için öngörülen yer mahkemeleridir. İkinci fıkra: İkinci fıkra, fiili taşıyıcıya karşı açılacak davalarda ek olarak diğer yetkili mahkemeleri gös...

 Bilgi  [TK. 888] Gerekçesi
Maddenin kaynağı, Alm. TK 437 nci paragrafıdır. Ayrıca CMR m. 34'e de bakınız. Birinci fıkra: Tasarının 888 inci maddesinde taşımanın kısmen veya tamamen üçüncü bir kişi tarafından yapılması hakkında da kurallar öngörmüştür. Taşımanın bu şekilde üçüncü kişi tarafından yerine getirilmesi taşıyıcı yanında bu üçüncü kişiyi de sorumluluk altına sokar. Taşıma, bir taşıyıcı bulunmasına rağmen kısmen veya tamamen söz konusu üçüncü kişi tarafından gerçekleştirilmişse, mezkûr kişi "fiili taşıyıcı"dır....

 Bilgi  [TK. 887] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR m. 28 (2) ile Alm. TK 436 ncı paragrafıdır. Madde kaleme alınırken, aynı kusur derecelerini düzenleyen Tasarının 855 inci maddesinin beşinci fıkrası, 886 ncı maddesi, 930 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 1187 ve 1267 nci maddelerinin terimleriyle birlik sağlanmasına özen gösterilmiştir. Kanun bu İkinci Kısımda yer alan sorumluluktan kurtulma ve sınırlamalara ilişkin hükümlere, eşyanın ziyaı, hasarı veya geç teslimi sebebiyle taşıyıcının yardımcılarından birine sözleşme ...

 Bilgi  [TK. 886] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR m. 29 (1), (2) cümle 1 ile Alm. TK 435 inci paragrafıdır. Madde kaleme alınırken, aynı kusur derecelerini düzenleyen Tasarının 855 inci maddesinin beşinci fıkrası, 887 nci maddesi, 930 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 1187 nci ve 1267 nci maddelerinin terimleriyle birlik sağlanmasına özen gösterilmiştir. Zarar taşıyıcının veya 879 uncu maddede belirtilmiş bulunan yardımcılarının kastından veya pervasızlığı ve zararın muhtemelen gerçekleşebileceği bilinciyle hareket etmi...

 Bilgi  [TK. 885] Gerekçesi
Düzenlemenin kaynakları CMR m. 28 (1) ile Alm. TK 434 üncü paragrafıdır. Birinci fıkra sözleşme dışı talepler hakkındadır. Hüküm uyarınca Tasarının dördüncü kitabının eşya taşımayı konu alan ikinci kısmında yer alan sorumluluktan kurtuluşa ve sınırlamalara ilişkin hükümleri, gönderenin veya gönderilenin ziya, hasar ve gecikme nedeniyle taşıyıcıya yöneltebileceği sözleşme dışı taleplerde de uygulanır. İkinci fıkra ise taşıyıcının üçüncü kişilerin sözleşme dışı talepleriyle ilgili olup, kura...

 Bilgi  [TK. 884] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm. TK 433 üncü paragrafıdır. Taşıma dolayısıyla, eşyanın ziya ve hasarı veya gecikme dolayısıyla meydana gelen zararlardan başka taşıma sözleşmesinin bazı ana veya yan edimlerinin ihlâli dolayısıyla zarar doğmuş olabilir. Meselâ, taşıyıcı taşıma yanında gene taşıma ile ilgili olmak üzere taşıma sözleşmesiyle yüklemeyi, boşaltmayı, istifi, sabitlemeyi de üstlenmiş olabilir ve zarar bu edimler dolayısıyla oluşmuş olabilir. İşte 884 üncü madde taşıyıcının bu tür sözleşme ihlâl...

 Bilgi  [TK. 883] Gerekçesi
Bu maddenin kaynakları CMR m. 23 (4) ile Alm. TK 432 nci paragrafıdır. Hüküm taşıyıcının iade borcunu düzenlemektedir. Taşıyıcı, ziya ve hasardan sorumlu ise 880 ilâ 882 nci maddelere göre ödeyeceği tazminat dışında aldığı taşıma ücretini iade eder, taşıma ile ilgili vergi ve resimleri ve taşıma nedeniyle doğan diğer giderleri de tazmin eder. Hüküm, taşıma süresinin aşılması, yani gecikme halinde uygulanmaz. Bu hükümde öngörülen tazmin yükümlülüğü 882 nci maddede düzenlenen sınırla bağlı d...

 Bilgi  [TK. 882] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR m. 23 (3), m. 23 (5), m. 23 (7) ve m. 25 (2) hükmü ile Alm. TK 431(2) paragrafıdır. Madde kaleme alınırken, aynı hususları taşınma eşyası taşıması ve deniz ticareti için düzenleyen Tasarının 899 uncu ve 1186 ncı maddelerinin terimleriyle birlik sağlanmasına özen gösterilmiştir. Taşıyıcının sorumluluğu sınırlandırılmıştır. Buna temel veren düşünce taşıyıcının taşıma ile bir iş yaptığı, bu işin olumlu bir amaç taşıdığı, buna rağmen bir zarar doğmuşsa, taşıyıcının sınırsı...

 Bilgi  [TK. 881] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm. TK 430 uncu paragrafıdır. Taşıyıcı eşyanın ziya veya hasara uğraması halinde, 880 inci maddede öngörülen tazminattan başka zararın belirlenmesi giderlerini de öder. Taşımada eşyanın ziya ve hasarının belirlenmesi, zararın meydana geldiği yere bilirkişi, tartma, ölçme vs. götürülmesini gerektirdiğinden önemli tutarlara varabilir. Bunları zarar kapsamında kabul etmek güç olacağından bu hüküm öngörülmüştür. Bu giderler de 882 nci madde sınırına bağlıdır.

 Bilgi  [TK. 889] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR m. 30 ile Alm TK 438 inci paragrafıdır. Hüküm eşya taşıma sözleşmesine ilişkin ihbar yükümlülüğünü özel olarak düzenlemektedir.

 Bilgi  [TK. 880] Gerekçesi
Hükmün kaynakları CMR'nin 23-27 nci maddeleriyle Alm. TK 429 uncu paragrafıdır. Kanunun tazminata esas alınacak değeri çeşitli varsayımlara göre belirlemesi, önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Hüküm emredici nitelikte değildir. Taraflar tazminata esas olacak değerler için başka değerler öngörebilir veya bunun belirlenmesini üçüncü kişilere bırakabilirler. Birinci fıkra: Eşya kısmen veya tamamen zayi olmuşsa, tazminat eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değeridir. İki...

 Bilgi  [TK. 879] Gerekçesi
Yardımcıların kusurundan doğan sorumluluğu düzenleyen bu madde, CMR'nin 3 üncü maddesinden aynen alınmıştır; hükme tekabül eden bir düzenleme 1998 tarihli Reform Kanunu ile değişik Alm. TK'nın 428 inci paragrafında yer almaktadır. Bu hüküm, çağdaş taşıma hukukunu düzenleyen milletlerarası sözleşmelerde kabul edilen genel ilkelerle uyumludur ve Tasarının 929 uncu maddesinde, taşıma işleri yüklenicisinin sorumluluğu bakımından da aynen kabul edilmiştir.

 Bilgi  [TK. 878] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR'nin 17 (4) nci maddesi hükmü ile Alm. TK 427 nci paragrafıdır. Alman kanunu taşıyıcının sorumlu olmadığı altı sebep öngörmüşken, hükmümüz (g) bendine de yer vermiştir. Söz konusu sebep CMR'de de bulunmamaktadır. Taşınan eşyanın ziyaı, hasarı veya gecikmesi, hükümde öngörülen yedi sebepten birinin veya bir kaçının kapsamına giriyorsa taşıyıcı sorumluluktan kurtulur. Ancak, 876 ile 878 inci maddeler arasındaki fark, 878 inci maddede öngörülen sebeplerin taşıyıcı lehine kari...

 Bilgi  [TK. 877] Gerekçesi
Bu hükmün kaynağı CMR'nin 17 (3) nci maddesi hükmüdür. Madde taşıyıcının sorumluluktan kurtulamayacağı iki hali hükme bağlamıştır. Bunlardan birincisi taşıma aracındaki arızadır. Ziya, hasar veya gecikme, araç arızasından doğmuşsa, sorumlu olan taşıyıcıdır. Taşıyıcı araç arızasını kendisinin riziko alanı dışında sayamaz. Bunun sebebi 863 üncü maddede yer alan taşıyıcılık işletmesinin sahip olması gerekli ve önlemlerini almakla yükümlü bulunduğu taşıma güvenliği ("işletme güvenliği") ilkesidir. G...

 Bilgi  [TK. 876] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR m. 17 (2)-(4) ile Alm. TK 426 ncı paragrafıdır. Hükmün ana kuralı, ziya, hasar veya gecikmenin kaçınılmaz veya umulmadık olması halinde sorumluluğun doğmayacağıdır. Her üç halde de özene bağlanabilecek bir aksaklık yoktur. Tedbirli bir taşıyıcının gösterebileceği özen gösterilmiş olsaydı bile ziya, hasar veya gecikme gene oluşacaksa, bu taşıyıcı tarafından kanıtlanırsa, sorumluluk doğmaz. Bu şart edilmiş bir sorumsuzluk değil, eşyanın doğasından kaynaklanan sorumsuzluk...

 Bilgi  [TK. 875] Gerekçesi
Maddenin kaynakları CMR m. 17 ve Alm. TK 425 inci paragrafıdır. Birinci fıkra: Birinci fıkra taşıyanın sorumluluğuna ilişkin ilkeyi koymaktadır. Taşıyanın sorumluluğu taşınmak için eşyanın teslim alınmasından başlar ve teslimine kadar devam eder. Sorumluluk ziya ve hasar ile gecikmeyi kapsar. Ziya veya hasar eşyaya verilen zararı ifade ettiği için koruyamamadan doğan zararı da içerir. Ziya veya hasar eşyaya bağlı olduğu için sebep zararları dikkate alınmaz. Gecikme ise teslim süresine göre be...

 Bilgi  [TK. 874] Gerekçesi
Maddenin kaynağı CMR m. 20 ve Alm. TK m. 424'dür. Birinci fıkra: Birinci fıkra ziya karinesini koymaktadır: Eşya taşıma süresini izleyen yirmi gün içinde teslim edilmezse hak sahibi ona "zayi olmuş gözüyle bakabilir". Bu süre, sınır ötesi taşımalarda otuz gündür. İkinci ilâ dördüncü fıkralar: İkinci ilâ dördüncü fıkralar eşyanın bulunması halini çeşitli varsayımlara göre düzenlemektedir.

 Bilgi  [TK. 872] Gerekçesi
Hüküm ödemeli teslimi CMR m. 21'e uygun olarak ve Alm. TK m. 422'ye paralel olarak düzenlemiştir

 Bilgi  [TK. 871] Gerekçesi
Hükmün kaynakları CMR m. 13 ve Alm. TK 421 inci paragrafıdır. Birinci fıkra: Hüküm eşyanın teslim yerine varması halinde teslim yerinde gönderilenin haklarını ve ödeme borcunu düzenlemektedir. Söz konusu halde gönderilen taşıyıcıdan eşyayı kendisine teslim etmesini isteyebilir. Ancak taşıma sözleşmesinden doğan yükümlülükler Zug um Zug yerine getirmelidir. Bu yükümlülüklerin taşıma ücretine özgülenmediğine dikkat edilmelidir. Eşyanın teslimi, anılan yükümlülüklerin yerine getirilmesine bağlan...

 Bilgi  [TK. 870] Gerekçesi
Maddenin kaynağı Alm. TK 20 nci paragrafıdır. Birinci fıkra: Taşıma ücreti eşyanın tesliminde, yani Zug um Zug ödenir. Kanun taşıma ücretinden başka taşıyıcının eşya için yapılan durum ve şartlara göre gerekli olan giderleri de istemesine olanak sağlamıştır. İkinci fıkra: Hüküm mesafe navlununu düzenlemektedir. Bu hüküm anlamında mesafe navlunu, bir taşıma veya teslim engeli sebebiyle süresinden önce sona erdirilen taşımalarda tam mesafe ile alınan mesafeye oranla ödenen ücret anlamına gel...

 Bilgi  [TK. 873] Gerekçesi
Maddenin kaynağı, CMR m. 19 ve Alm. TK m. 423'dür

 Bilgi  [TK. 26] Ticaret Sicili Yönetmeliği
"Ticaret sicili kayıtlarının tam ve sağlıklı tutulmasını ve emredici hukuk kuralları çerçevesinde kayıtların aleniyetinin ve üçüncü kişiler dahil tarafların hukuki güvenliğinin teminat altına alınmasını" sağlamak amacıyla TTK.m.26'ya dayanılarak hazırlanan Ticaret Sicili Yönetmeliği, 27.01.2013 tarih ve 28541 sayılı RG.'de yayımlandı.

 İçtihat  [TK. 22] Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, Esas: 2003/587, Karar: 2003/1034

Sözleşme ile kararlaştırılan cezai şartın uygulanması tarafların ekonomik yönden mahvına sebebiyet olur ise, ahlak ve adaba aykırı olduğu için sözleşmenin o hükmü geçersiz sayılır. Ne var ki tarafların bir cezai şart kararlaştırmış bulunmaları karşısında, cezai şartın makul bir düzeyde belirlenmesi de mahkemenin görevi içinde bulunduğundan; tarafların ekonomik durumu hakkında gerekli araştırma yapılarak; taraflarca kararlaştırılan cezai şartın ödenmesinin davalıların ekonomik açıdan çökmesine se...

 Önerge  [TK. 127] (1) Kanunda aksine hüküm olmadıkça ticaret şirketlerine sermaye olarak; a) Para, alacak, kıymetli evrak ve sermaye şirketlerine ait paylar, b) Fikrî mülkiyet hakları, c) Taşınırlar ve her çeşit taşınmaz, d) Taşınır ve taşınmazların faydalanma ve kullanma hakları, e) Kişisel emek, f) Ticari itibar, g) Ticari işletmeler, h) Haklı olarak kullanılan devredilebilir elektronik ortamlar, alanlar, adlar ve işaretler gibi değerler, i) Maden ruhsatnameleri ve bunun gibi ekonomik değeri olan diğer haklar, j) Devrolunabilen ve nakden değerlendirilebilen her türlü değer, konabilir.

 Bilgi  [TK. 127] Gerekçesi
Madde, bazı değişikliklerle 6762 sayılı Kanunun 139 uncu maddesinin tekrarıdır. (a) bendi: (a) bendinde 6762 sayılı Kanunda yer alan anlamı açık olmayan, yorum güçlükleri ve görüş ayrılıkları doğuran, nihayet teknik terime uymayan özensiz "menkul şeyler" ibaresi yerine "sermaye şirketlerine ait paylar" ibaresi tercih edilmiştir. Çünkü, "menkul şeyler" ile "menkul değerler" kastediliyorsa, anılan kavram, yani menkul değerler zaten bir önceki "kıymetli evrak" kavramı içine girmektedir; anılan i...

 İçtihat  [TK. 49] Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas: 2008/12131, Karar: 2010/3523

İşletme, ticaret unvanından ayrı olarak devredilemez; işletmenin aktif ve pasifi ile birlikte devri halinde aksi kararlaştırılmadıkça bu devir markanın devrini de kapsar. Taraflar arasındaki sözleşmede marka devir dışı bırakılmamıştır; devir sözleşmesinden 4 gün sonra davalının anılan ibare için marka başvurusunda bulunması kötüniyetlidir.

 Bilgi  [TK. 64] TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığından: TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı; gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağını, defterlerin kayıt zamanını, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekli ve esaslarını belirlemektir. (2) Bu Tebliğ tacirler tarafından tutulan ticari defterleri kapsar....

 Bilgi  [TK. 869] Gerekçesi
Maddenin kaynağı CMR'nin 14-16 ncı maddeleri ve Alm. TK 419 uncu paragrafıdır. Birinci fıkra: Taşıma ve teslim engelleri taşımanın sözleşmede öngörüldüğü şekilde yapılmasına olanak bırakmayan engellerdir. Bu engeller imkânsızlığa özgülenemez. İmkânsızlık dışında da sözleşmenin yerine getirilmesi engellenebilir. İfa engeli, taşıma sözleşmesine ilişkin olmayıp borçlar hukukunun genel hükümlerine hâkim bir (yeni) yaklaşımdır. Öğretide belirtildiği gibi edimin yerine getirilmesinden sapışlar, edi...

 Bilgi  [TK. 868] Gerekçesi
Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralar: Kaynağı CMR m. 12 ve Alm. TK 418 inci paragrafı olan hükmün hareket noktası, Alman öğretisinde hâkim olan görüş uyarınca, taşıma sözleşmesinin gönderilenin lehine bir sözleşme olması ve gönderilenin haklarının tedricen doğmasıdır. Birinci fıkrada gönderenin emir ve talimat vermesi ile eşya üzerinde tasarrufta bulunması düzenlenmiş, ikinci ve üçüncü fıkrada eşyanın teslim yerine ulaşmasıyla birlikte gönderilenin haklarının ortaya çıkması hükme bağlanmıştır. Söz...

 Bilgi  [TK. 867] Gerekçesi
1998 tarihli Reform Kanunu ile değişik Alm. TK'nın 417 nci paragrafından, 2001 yılında kabul edilen Alman Borçlar Hukuku Reform Kanununun 6 ncı maddesi ile yapılan yenilik göz önünde bulundurularak alınmıştır. Maddenin amacı, yükleme süresine uyulmaması halinde taşıyıcının, taşıma aracı başta olmak üzere taşıma ile ilgili diğer araçları kullanabilmesini sağlamak, süreye uyulmaması halinde taşıyıcının bloke edilmesine engel olmaktır. Eşya süresi içinde yüklenemez veya yükleme yükümü bulunmayan ha...

 Bilgi  [TK. 866] Gerekçesi
1998 tarihli Reform Kanunu ile değişik mehaz Alm. TK'nın 416 ncı paragrafından, aynı hususu deniz ticareti alanında düzenleyen Tasarının 1160 ıncı maddesinin ikinci fıkrası ile birlikte düzenlenerek alınmıştır. Bu madde gönderenin menfaatleri gözönünde tutularak öngörülmüştür. İsterse eşya kısmen yüklenmiş olsun gönderen taşıyıcıdan taşımaya başlamasını isteyebilir. Taşıyıcı bu talebi reddedemez. Diğer yandan hazırlığını ve anlaşmalarını tam yükleme için yapmış olan taşıyıcının menfaatleri de ko...

 Bilgi  [TK. 865] Gerekçesi
Hüküm Alman TK 415 inci paragrafından alınmıştır. Gönderenin taşıma sözleşmesini dilediği zaman feshedebileceğini öngören bu hüküm, Alm. TK'nın, "Deniz Ticareti"ne ilişkin 580 ilâ 587 nci paragrafları örnek alınarak, 1998 yılında kabul edilen Reform Kanunu ile Taşıma Hukukuna ilişkin genel hükümlere de alınmıştır. "Pişmanlık navlunu" başlığı altındaki bu hükümler, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 1040 ilâ 1045 inci maddelerine iktibas edilmişti. Tasarı hazırlanırken, pişmanlık navlunu düzenlem...

 Bilgi  [TK. 864] Gerekçesi
Komisyonumuzca, Tasarının 864 üncü maddesinin beşinci fıkrasında, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Gönderenin kusursuz sorumluluğunu gösteren özel haller 864 üncü maddede gösterilmiştir Birinci fıkra: Birinci fıkrada öngörülen ve sınırlı sayıdaki kusursuz sorumluluk halleri 857, 860, 861 ve 862 nci maddeler dolayısıyla açıklanmıştır. İkinci fıkra: Gönderenin bu maddede belirtilen özel hallerden doğan kusursuz sorumluluğu belli bir tutar ile sınırlıdır. Bu tutar gönderinin brüt ağ...

 Bilgi  [TK. 863] Gerekçesi
Hükmün esin kaynağı CMR m. 17 (4)/c ile Alm. TK 412 nci paragrafıdır. Birinci fıkra: Yükleme ve boşaltma gönderene yöneltilen kanunî bir yükümlülüktür. Yükleme, eşyayı araca koymayı, istiflemeyi, bağlamayı, sabitlemeyi içerir. Taşıyıcının ise denetleme yükümü vardır. Alman öğretisinde yükümün ihlâli halinde 864 üncü maddenin kıyas yolu ile uygulanmasının mümkün olmadığı belirtilir. Sorumluluğun objektif nitelik taşıyıp taşımadığı, tartışılabilecek bir konudur, öğretide kusursuz sorumluluk gör...

 Bilgi  [TK. 862] Gerekçesi
Hüküm Alm. TK 411 inci paragrafından esinlenerek kaleme alınmıştır. Esas kaynağın CMR m. 17 (4), b ve e olduğu söylenebilir. Eşyanın ambalajlanmasına ve işaretlenmesine ilişkin olarak, gönderene yükletilmiş genel bir yükümlülük yoktur. Bu yükümlülük bazı şartların varlığında doğar. Eşya kararlaştırılan taşıma dikkate alındığında ve eşyanın niteliği ile özelliği gerektiriyorsa ambalajlanmalı ve sözleşmede öngörülmüşse işaretlenmelidir. Ambalajlama eşyanın niteliğine göre olmalıdır (sıcak/soğuk...

 Bilgi  [TK. 861] Gerekçesi
Hükmün kaynağı, CMR'nin 22 nci maddesidir; ancak hüküm kaleme alınırken Alm. TK m. 410 da gözönünde tutulmuştur. Birinci fıkra: Gönderen için özel ve amaca uygun bir bildirimle önlem alınması ikazında bulunma yükümlülüğü öngörülmüştür. Yükümlülük 857 nci maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde taşıma senedi yönünden ifade edilmiştir. "Tehlikeli eşya" genel anlayışa uygun ve nesnel olarak tanımlanır. Tanımda genel anlayış kadar taşıyıcı da dikkate alınmalı ve onun ikaz edilmeyi bekleyebileceğ...

 Bilgi  [TK. 860] Gerekçesi
Hükmün kaynağı CMR'nin 11 inci maddesidir. Alm. TK m. 413'de hükmün sınırlarının çizilmesinde dikkate alınmıştır. Şöyle ki, hüküm CMR'den aynen aktarılmıştır. Özellikle sorumluluk yönünden komisyoncu ile bağlantı kurulmamıştır. Birinci fıkra: Birinci fıkra, ihlâli, 864 üncü maddede öngörülen müeyyide ile karşılanmış bulunan, gönderen yönünden gerçek bir hukukî yükümlülük oluşturan bir hükümdür. Söz konusu belgeler resmi, özellikle gümrük işlemleri için gerekli bulunan bilgi ve belgelerdir. Gü...

 Bilgi  [TK. 858] Gerekçesi
1998 tarihli Kanunla değişik Alm. TK'nın 409 uncu paragrafından alınmıştır. Kanunumuzun düzenlenmesine göre taşıma senedi bir kıymetli evrak değil, fakat her iki tarafça imzalanan ispat aracıdır. Bu senedin taşıma sözleşmesinin kurulmasında herhangi bir etkisi yoktur; sözleşmeyi ne kurar ne de geçerli hâle getirir. Taşıma senedinin kanunda ifadesini bulan ispat gücünü haiz olabilmesi için şeklen kanuna uygun düzenlenmiş bulunması, herşeyden önce imzayı içermesi ve 858 inci maddedeki kayıtları iç...

 Bilgi  [TK. 856] Gerekçesi
Birinci fıkra: Kanuna göre taşıma senedinin düzenlenmesi zorunlu değildir. Kanun taşıma senedinin taraflardan birinin talebi üzerine düzenlenmesini hükme bağlayarak 6762 sayılı Kanunun 768 inci maddesinin birinci fıkrasından ayrılmıştır. Eski metin taşıyıcının talep etmesi halinde gönderenin senedi düzenleyeceğini öngörüyordu. Eski metinden gönderenin böyle bir talebi yoksa taşıma senedinin düzenlenmeyeceği anlamı çıkıyordu. Bunun sonucu olarak da taşıma senedi sadece gönderen tarafından imzalan...

 Bilgi  [TK. 855] Gerekçesi
Birinci fıkra: Dördüncü kitap hükümlerine tâbi taşımadan doğan her türlü talep hakları bir yıllık zamanaşımına tâbidir. İkinci fıkra: İkinci fıkra zamanaşımı süresinin başlangıcını belirlemektedir. Fıkranın birinci cümlesi 6762 sayılı Kanunun 767 nci maddesinin ikinci fıkrasından, ikinci cümle de aynı maddenin üçüncü fıkrasından alınarak Yargıtay kararları ile oluşmuş bulunan birikim korunmuştur. Üçüncü fıkra: 6762 sayılı Kanunun 767 nci maddesinde rücu haklarında zamanaşımının ne zaman ba...

 Bilgi  [TK. 854] Gerekçesi
6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 766 ncı maddesinden, "taşıma işleri yüklenicisi" eklenerek ve dili güncelleştirilerek alınmıştır. Tasarının 928 inci maddesi, taşıma işleri yüklenicisinin, eşyanın zararından doğan sorumluluğunu, genel olarak, taşıyıcının sorumluluğuna ilişkin hükümlere tâbi tutmuştur. Dolayısıyla, Tasarının 854 üncü maddesine yüklenicinin eklenmemesi halinde, onun hakkında sorumluluk rejiminin emredici olup olmadığı tereddüdü doğabilecekti. Bu tereddütleri önlemek üzere madden...

 Bilgi  [TK. 853] Gerekçesi
Bu maddenin ilk cümlesi, esas itibarıyla, 6762 sayılı Kanunun 765 ile 766 ncı maddelerinin tekrarıdır; sadece dili yenileştirilmiştir. Tasarının 902 ilâ 905 inci maddelerinde "Değişik Tür Araçlar ile Taşıma" düzenlendiğinden, o hükümlerle 853 üncü madde arasında uyum sağlanması gerekmiştir. Nitekim, zarar yerinin bilindiği hallerde, 903 üncü maddeye göre, taşımanın o kısmına uygulanacak hükümler geçerli olacaktır; dolayısıyla 853 üncü maddedeki genel kuraldan farklı olarak, taşıyıcı veya yükleni...

 Bilgi  [TK. 852] Gerekçesi
Madde 6762 sayılı Kanunun 764 üncü maddesinden alınmıştır. Bu maddenin uygulamasında, Türkiye'nin taraf olduğu milletlerarası sözleşmelerin, şartları oluşmuşsa, öncelikle uygulanacağı sabittir. Dolayısıyla, demiryolu taşımalarında da COTİF/CIM-CIV'ın uygulama alanı bulduğu hallerde doğrudan o milletlerarası sözleşmeler, aksi halde Tasarının Dördüncü Kitabı hükümleri uygulanacaktır. Adalet Komisyonu Raporu'ndan: Alt Komisyonca, Tasarının 852 nci maddesine, "demiryolu" taşımalarına ilişkin öze...

 Bilgi  [TK. 851] Gerekçesi
Bu madde küçük bir değişiklikle 763 üncü maddenin tekrarıdır. 6762 sayılı Kanun metni eşya ve yolcu taşımanın arızî yapılması halinde ikinci kısım hükümlerinin doğrudan uygulanacağını öngörmüştü. 851. madde ise kıyas yolu ile uygulama hükmünü getirerek yargıca sınırlı da olsa bir takdir hakkı vermiştir.

 Bilgi  [TK. 850] Gerekçesi
Birinci fıkra: Taşıyıcının tanımı geniş anlam taşır ve eşya, taşınma eşyası, yolcu ve karma taşımadaki taşıyıcıyı kapsar. Tanım demiryolu ile veya içinde demiryolu da bulunan taşımalara da uygulanır. Bu tanım, 6762 sayılı Kanunun 762 nci maddesinden tamamen farklı kurama dayanmaktadır. Eski madde, taşıyıcının tanımında yolcu ve/veya eşya taşınmasında taşıma ücretine vurgu yapmış, taşımanın bir taşıma sözleşmesi bağlamında yapılması gereğini belirtmemişti. Eski metindeki "taşıma işlerini üzerine ...

 Bilgi  [TK. 850] DÖRDÜNCÜ KİTAP Taşıma İşleri BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler/GEREKÇE
DÖRDÜNCÜ KİTAP Taşıma İşleri BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler 850 ilâ 855 inci Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 762 ilâ 767 nci maddeleri, "Taşıma İşleri ve Taşıma Senedi" hakkındaki genel hükümleri içermektedir. Tasarıda, bu sistem korunmuş ve ayrı bir Kitap haline getirilmiş olan "Taşıma İşleri"ne ilişkin genel hükümlere, 850 ilâ 855 inci maddelerde yer verilmiştir. İşbu Dördüncü Kitabın hazırlanmasında geniş ölçüde yararlanılan, 25/06/1998 tarihli Alman Ta...

 Bilgi  [TK. 859] Gerekçesi
Bu hüküm 6762 sayılı Kanunun 770 inci maddesinin tekrarıdır. Adalet Komisyonu Raporu'ndan: Alt Komisyonca, Tasarının 859 uncu maddesinin başlığında ayraç içinde geçen ilmühaber sözcüğü başlıktan çıkarılmıştır. Uygulamada, "ilmühaber" teriminin yerine "yük senedi" teriminin tümüyle yerleştiği anlaşılmıştır. Esasen, Tasarının Sigorta Hukukuna ilişkin Altıncı Kitabında da, 6762 sayılı Kanunun 1265 ve 1266 ncı maddelerinde geçen "sigorta ilmühaberi" terimi terk edilmiştir. Yapılan değişiklikler ...

 Bilgi  [TK. 857] Gerekçesi
CMR m. 6 ve 1998 tarihli Kanunla değişik Alm. TK'nın 857 nci paragrafı esas alınarak düzenlenmiştir. Birinci fıkra, taşıma senedinin asgarî mecburi içeriğini göstermektedir. Bu özellikle ikinci fıkradan anlaşılmaktadır