(Karar Tarihi : 26.05.2005)

Davacı ....vekili, davalı ...aleyhine 19.12.2004 gününde verilen dilekçe ile ziynet eşyasının ya da parasının istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; mahkemenin yetkisizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine dair verilen 25.2.2005 günlü kararın Yargıtay´ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Davacı, aralarında boşanma davası bulunan davalı eşinde kalan ziynet eşyasının aynen iadesi, mümkün olmadığı takdirde parasının ödetilmesi isteminde bulunmuştur.

Davalı ise, tarafların adreslerinin Zeytinburnu-İstanbul olduğunu belirterek yetki itirazında bulunmuştur. Yerel mahkemece, davanın yetki yönünden reddine karar verilmiş, karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Medeni Yasa´nın 19. maddesi gereğince yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir. Aynı Yasa´nın 20. maddesi gereğince de bir yerleşim yerinin değiştirilmesi yenisinin edinilmesine bağlıdır. Nüfus Yasası´nın 4. maddesi uyarınca nüfus kayıtları yerleşim yeri için karine sayılır.

Dosya arasında bulunan bilgi ve belgelere göre; tarafların Nazilli ilçesi nüfusuna kayıtlı oldukları, memur olmaları nedeniyle Zeytinburnu´nda oturdukları anlaşılmaktadır. Nazilli ilçesi nüfusuna kayıtlı olan davalının, yerleşim yerinin Nazilli olduğuna ilişkin karineyi, Zeytinburnu´nu yerleşim yeri olarak edinip değiştirdiği kanıtlanmamıştır. Davalının, yerleşim yerinin Zeytinbumu olduğu konusunda sunduğu ikamet belgesi o yerin yeni yerleşim yeri olduğunu kabule elverişli değildir. Şu durumda, uyuşmazlığın esası incelenerek varılacak sonuca uygun bir karar verilmek gerekirken, yerinde olmayan yazılı gerekçeyle mahkemenin yetkisizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddedilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA) ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 26.5.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Üye Notu : ÖNEMLİ:
Önceleri 4.HD. gibi,Yargıtay 2.HD.'de nüfusa kayıtlı olunan yeri yerleşim yerine karine kabul ederken, 1587 sayılı Nüfus Kanunu 28. maddenin 21.10.2003 T. 4992 S. Yasanın 1. maddesi ile yürürlükten kaldırılmasını gerekçe göstererek bu karineden vazgeçmiştir.
29 Nisan 2006 Tarihinde yürürlüğe giren 5490 s. Nüfus Hizmetleri Kanununda da böyle bir karineye yer verilmemiştir.Bu nedenle ayrıca Bknz:
HGK. 2006/2-687 E. 2006/705 K. 08.11.2006 T. KARARI

İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Medeni Kanunu MADDE 19 :Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.

Bir kimsenin aynı zamanda birden çok yerleşim yeri olamaz.

Bu kural ticari ve sınai kuruluşlar hakkında uygulanmaz.

Gerekçesi için Bkz.

Şerh Son Güncelleme: 22-08-2010