Türk Hukuk Sitesi Forum Alanları > THS Şerhi > Hasta Hakları Yönetmeliği > MADDE 24 HastaYön. MADDE 24 ile ilgili bilgi

Üye İsmi Bilgileriniz Hatırlansın mı? Şifre

Hasta Hakları Yönetmeliği MADDE 24 (Değişik: 08.05.2014/28994 s. R.G.) Tıbbi müdahalelerde hastanın rızası gerekir. Hasta küçük veya mahcur ise velisinden veya vasisinden izin alınır. Hastanın, velisinin veya vasisinin olmadığı veya hazır bulunamadığı veya hastanın ifade gücünün olmadığı hallerde, bu şart aranmaz. Kanuni temsilcinin rızasının yeterli olduğu hallerde dahi, anlatılanları anlayabilecekleri ölçüde, küçük veya kısıtlı olan hastanın dinlenmesi suretiyle mümkün olduğu kadar bilgilendirme sürecine ve tedavisi ile ilgili alınacak kararlara katılımı sağlanır. Sağlık kurum ve kuruluşları tarafından engellilerin durumuna uygun bilgilendirme yapılmasına ve rıza alınmasına yönelik gerekli tedbirler alınır. Kanuni temsilci tarafından rıza verilmeyen hallerde, müdahalede bulunmak tıbben gerekli ise, velayet ve vesayet altındaki hastaya tıbbi müdahalede bulunulabilmesi; Türk Medeni Kanununun 346 ncı ve 487 inci maddeleri uyarınca mahkeme kararına bağlıdır. Tıbbi müdahale sırasında isteğini açıklayabilecek durumda bulunmayan bir hastanın, tıbbî müdahale ile ilgili olarak önceden açıklamış olduğu istekleri göz önüne alınır. Yeterliğin zaman zaman kaybedildiği tekrarlayıcı hastalıklarda, hastadan yeterliği olduğu dönemde onu kaybettiği dönemlere ilişkin yapılacak tıbbi müdahale için rıza vermesi istenebilir. Hastanın rızasının alınamadığı hayati tehlikesinin bulunduğu ve bilincinin kapalı olduğu acil durumlar ile hastanın bir organının kaybına veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol açacak durumun varlığı halinde, hastaya tıbbi müdahalede bulunmak rızaya bağlı değildir. Bu durumda hastaya gerekli tıbbi müdahale yapılarak durum kayıt altına alınır. Ancak bu durumda, mümkünse hastanın orada bulunan yakını veya kanuni temsilcisi; mümkün olmadığı takdirde de tıbbi müdahale sonrasında hastanın yakını veya kanuni temsilcisi bilgilendirilir. Ancak hastanın bilinci açıldıktan sonraki tıbbi müdahaleler için hastanın yeterliği ve ifade edebilme gücüne bağlı olarak rıza işlemlerine başvurulur. Sağlık kurum ve kuruluşlarında yatarak tedavisi tamamlanan hastaya, genel sağlık durumu, ilaçları, kontrol tarihleri diyet ve sonrasında neler yapması gerektiği gibi bilgileri içeren taburcu sonrası tedavi planı sağlık meslek mensubu tarafından sözel olarak anlatılır. Daha sonra bu tedavi planının yer aldığı epikrizin bir nüshası hastaya verilir.

Tıbbi Müdahalede Küçük ya da Kısıtlı Hastanın Velisinin ya da Vasisinin Rızasının Alınması Konusunda Eleştiri

Üyemizin Notu: Yönetmeliğin hastanın rızasının alınmasını düzenleyen 24. maddesine göre hasta küçük ya da kısıtlı ise rıza veli ya da vasiden alınacaktır. Kanımca bu düzenleme eksik ve yanlıştır. Hasta ayırt etme gücüne sahip bir küçük ya da kısıtlı ise rızanın kendisinden alınması kural olmalı, ancak çok ciddi müdahaleler bakımından ayırt etme gücüne sahip küçük ya da kısıtlının rızası yanında veli ya da vasinin rızası aranmalıdır. Çünkü kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan biri de vücut bütünlüğüne dokunulması konusunda karar verme özgürlüğüdür. Ayırt etme gücüne sahip küçük ve kısıtlılar ise Türk Medeni Kanunu'nun 16. maddesine göre kişiye sıkı sıkıya bağlı haklarını tek başına kullanabilir. Yönetmeliğin bu maddesi yasanın 16. maddesi ile birlikte yorumlanmadığında yasaya aykırı düşer; çünkü küçük ya da kısıtlının ayırt etme gücüne sahip olup olmadığı göz önüne alınmamıştır.

Şerhi Ekleyen Üyemiz: Özge YÜCEL Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi

Şerh No : 3195 Şerh Son Güncelleme: 10-01-2010