(Karar Tarihi : 21.06.2011)

"Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

Mahkemece hükmüne uyulan Dairemizin 10.12.2009 tarih ve 2009/16228 esas-2009/24684 karar sayılı bozma ilamında "mahkemece belediyeden taşınmazlara ait imar planları da getirtilerek hukukçu ve teknik bilirkişilerden oluşturulacak bilirkişi kurulu ile taşınmazların başında ayrı ayrı keşif yapılarak, her bir taşınmazın kamu hizmetinde fiilen kullanılıp kullanılmadığının, bilirkişi kurulundan alınacak raporla tesbit edilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi" gerektiği belirtilmiştir. Bozma ilamına uyan mahkemece yapılan keşif sonucunda verilen 10.12.2010 tarihli bilirkişi kurulu raporunda, dosya kapsamından ve mahallinde yapılan keşiften davaya konu taşınmazların kamu yararına kullanıldıkları ifade edilmiş olup, mahkemece bu rapor hükme esas alınarak hacze konu taşınmazların fiilen kamu hizmetinde kullanıldığı gerekçesiyle haczin kaldırılmasına karar verilmiştir.

5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun 15/son maddesinde; "Belediyenin kamu hizmetinde fiilen kullanılan malları ile, belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim, harç gelirleri haczedilemez" düzenlemesine yer verilmiştir. Bu maddeye göre belediyenin haczedilmezlik şikayetinin kabul edilebilmesi için mahcuzların kamu hizmetinde fiilen kullanılması zorunludur. Asıl olan alacaklının alacağına kavuşmasını sağlamak olduğundan, kural olarak borçluların tüm mallarının haczi mümkündür. Bir malın haczedilememesi için yasal bir düzenlemenin bulunması zorunludur. Haczedilmezlik istisnai bir durum olduğundan, bu yöndeki düzenlemelerin de dar yorumlanması gerekir. Buna göre 5393 Sayılı Belediye Kanunu'nun 15/son maddesinin de dar yorumlanması gerekip, maddede açıkça haczedilmezlik için "fiilen kamu hizmetinde kullanılma" koşulunun kabul edilmesi karşısında, belediyeye ait bir malın haczedilmezliği ancak fiili durumunun tespiti ile belirlenmelidir. İmar planı vb. bir idari işlem ya da kararla taşınmazın kamu hizmetinin yürütülmesini sağlayacak bir amaç için tahsis edilmesi onun fiilen kamu hizmetinde kullanıldığı sonucunu doğurmayacağından, haczin kaldırılması için yeterli olmaz. Bunun için hakim bizzat taşınmazın başında bilirkişi eşliğinde keşif yaparak haczedilen taşınmazın fiili kullanım durumunu belirlemeli ve bu şekilde sonuca gitmelidir.

Haczedilmezlik şikayetine konu olan taşınmazlardan 1077 Ada 3 parselin tapuda borçlu belediye adına tarla vasfıyla, diğer taşınmazların ise arsa vasfıyla kayıtlı olduğu, Urla Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü'nün 8.12.2010 tarihli yazısına göre taşınmazlardan 1077 Ada 1 ve 3 numaralı parsellerin 1/1000 ölçekli revizyon imar planında turistik tesis alanı (T.T.) olarak, 1078 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın akaryakıt istasyonu olarak, 1079 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın belediye hizmet alanı (B.H.A.) olarak, 1083 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise spor alanı olarak planlı olduğu, ancak söz konusu parselleri kapsayan alanda belediye encümenince 3194 Sayılı yasanın 18. maddesine göre imar uygulamasına karar verildiği, bu sebeple imar durumlarının 3194 Sayılı yasanın 18. maddesine göre yapılan imar uygulamasının tescil edilmesinden sonra tekrar değerlendirileceğinin bildirilmiş olduğu görülmektedir.

Söz konusu taşınmazların zeminde bir kısmının üzerinde muhtelif ağaçlar olup, bir kısmında ise bitki örtüsü bulunmamaktadır. Taşınmazlardan 1077 Ada 1 ve 3 numaralı parsellerin 1/1000 ölçekli revizyon imar planında turistik tesis alanı (T.T.) olarak, 1078 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın akaryakıt istasyonu olarak, 1079 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın belediye hizmet alanı (B.H.A.) olarak, 1083 Ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise spor alanı olarak planlı olmaları fiilen kamu hizmetinde kullanıldıklarının kabulünü gerektirmez. Bahsi geçen bu taşınmazların fiilen kamu hizmetinde kullanılmadıkları keşfen de anlaşılmasına göre mahkemece belirtilen taşınmazlar hakkındaki şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde bu söz konusu taşınmazlar yönünden de şikayetin kabulüne karar verilmesi isabetsizdir.

KARAR : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulüyle mahkeme kararının yukarda yazılı sebeplerle İİK 366. ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 21.6.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi."

İlgili Mevzuat Hükmü : İcra ve İflas Kanunu MADDE 82 :(Değişik madde: 18/02/1965 - 538/46 md.)

Aşağıdaki şeyler haczolunamaz:

1. Devlet malları ile mahsus kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar,

2. (Değişik bent: 6352 S.K.-02.07.2012/m.16) "Ekonomik faaliyeti, sermayesinden ziyade bedenî çalışmasına dayanan borçlunun mesleğini sürdürebilmesi için gerekli olan her türlü eşya,"

3. (Değişik bent: 6352 S.K.-02.07.2012/m.16) "Para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç olmak üzere, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile (değişik 5.4.2023 7445 S.lı Kanun)bireylerine ait kişisel eşya ile ailenin ortak kullanımına hizmet eden tüm ev eşyası,”

4. Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi ve çift hayvanları ve nakil vasıtaları ve diğer eklenti ve ziraat aletleri; değilse, sanat ve mesleki için lüzumlu olan alet ve edevat ve kitapları ve arabacı, kayıkçı, hamal gibi küçük nakliye erbabının geçimlerini temin eden nakil vasıtaları,

5. Borçlu ve ailesinin idareleri için lüzumlu ise borçlunun tercih edeceği bir süt veren mandası veya ineği veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç ay lık yem ve yataklıkları,

6. Borçlunun ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları ve borçlu çiftçi ise gelecek mahsül için lazım olan tohumluğu,

7. Borçlu bağ, bahçe veya meyva veya sebze yetiştiricisi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan bağ bahçe ve bu sanat için lüzumlu bulunan alet ve edevat,

Geçimi hayvan yetiştirmeye münhasır olan borçlunun kendisi ve ailesinin maişetleri için zaruri olan miktarı ve bu hayvanların üç aylık yem ve yataklıkları,

8. Borçlar Kanununun 510 uncu maddesi mucibince haczolunmamak üzere tesis edilmiş olan kaydı hayatla iratlar,

9. Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malul olanlara bağlanan emeklilik maaşları ile bu hizmetlerden birinin ifası sebebiyle ailelerine bağlanan maaşlar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuş ve dalış tazminat ve ikramiyeleri,

Askeri malullerle, şehit yetimlerine verilen terfi zammı ve 1485 numaralı kanun hükmüne göre verilen inhisar beyiye hisseleri,

10. Bir muavenet sandığı veya cemiyeti tarafından hastalık, zaruret ve ölüm gibi hallerde bağlanan maaşlar,

11. Vücut veya sıhhat üzerine ika edilen zararlar için tazminat olarak mutazarrırın kendisine veya ailesine toptan veya irat şeklinde verilen veya verilmesi lazım gelen paralar,

12. (Değişik bent: 6352 S.K.-02.07.2012/m.16) "Borçlunun haline münasip evi,”

13. (Ek bent: 6352 S.K.-02.07.2012/m.16) "Öğrenci bursları.”

Medeni Kanunun 807 nci maddesi hükmü saklıdır. 2, 3, 4, 5, 7 ve 12 numaralı bendlerdeki istisna, borcun bu eşya bedelinden doğmaması haline münhasırdır.

(Ek fıkra: 6352 S.K.-02.07.2012/m.16) “Birinci fıkranın (2), (4), (7) ve (12) numaralı bentlerinde sayılan malların kıymetinin fazla olması durumunda, bedelinden haline münasip bir kısmı, ihtiyacını karşılayabilmesi amacıyla borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılır."

(Ek fıkra: 6352 S.K.-02.07.2012/m.16) "İcra memuru, haczi talep edilen mal veya hakların haczinin caiz olup olmadığını değerlendirir ve talebin kabulüne veya reddine karar verir.”

Şerh Son Güncelleme: 22-01-2012